جراحی پرولاپس رکتال

جراحی پرولاپس رکتال، پروسه‌ای است که به بازسازی افتادگی ناحیه‌ی رکتوم می‌پردازد. افتادگی (پرولاپس) رکتوم زمانی رخ می‌دهد که بخش انتهایی روده‌ی بزرگ که رکتوم نامیده می‌شود، کشیده شده و از سوراخ آنال (مقعد) بیرون می‌زند. این جراحی، رکتوم را به داخل باز می‌گرداند.

چند راه مختلف برای انجام دادن این جراحی وجود دارد که جراح، بهترین راه را با توجه به شرایط و وضعیت کلی سلامت بیمار انتخاب خواهد کرد.

 ^{پرولاپس رکتال زمانی رخ می‌‌دهد که رکتوم از سوراخ مقعد به بیرون کشیده می‌شود.}

چرا انجام می‌شود؟

جراحی در افرادی که از نشانه‌های مزمن پرولاپس رکتال رنج می‌برند، نظیر نشت مدفوع، عدم توانایی کنترل حرکات روده (بی‌اختیاری مدفوع) انجام می‌شود که در زنان مسن بیش‌تر دیده می‌شود.

^{کولون، بخشی از روده‌ی بزرگ، اندام بزرگ و توخالی درون حفره‌ی شکم است. کولون بقایای دفعی بدن را به خارج هدایت می‌کند. رکتوم بخش انتهایی روده‌ی بزرگ است که به خارج از بدن ختم می‌شود.}

پرولپس رکتال می‌تواند خطرات جدی در پی داشته باشد که با توجه به تکنیک‌ها می‌توانند متفاوت باشند. در حالت کلی، ریسک‌های جراحی پرولاپس رکتال عبارت‌اند از:

• خون‌ریزی
• انسداد روده
• آسیب به بافت‌های اطراف نظیر اعصاب ناحیه‌ی رکتوم
• تنگ شدن دریچه‌ی آنال
• عفونت
• فیستول، به وجود آمدن ارتباطی غیرطبیعی بین دو قسمت بدن، نظیر رکتوم و واژن
• بازگشت پرولاپس
• به وجود آمدن یا بدتر شدن یبوست

آمادگی

جهت آماده شدن برای جراحی پرولاپس رکتال، پزشک از شما موارد زیر را درخواست خواهد کرد:

• تمیز کردن با صابون مخصوص: پیش از جراحی، از شما درخواست می‌شود که به منظور جلوگیری از عفونت‌زایی میکروب‌‌ها، از صابون‌های آنتی‌سپتیک برای تمیز کردن ناحیه، استفاده کنید.
• استفاده از داروهای مخصوص: با توجه به نوع پروسه، ممکن است نیاز باشد داروهای خاصی را مصرف کنید.

پس از جراحی، یک یا چند روز را در بیمارستان سپری خواهید کرد. جهت ایجاد راحتی در طی اقامت خود در بیمارستان، بهتر است وسایل شخصی مانند مسواک، خمیر دندان و وسایل شوینده و سرگرمی‌هایی نظیر کتاب یا بازی را همراه داشته باشید.

چه چیزی انتظار می‌رود؟

این پروسه ممکن است از طریق شکم به صورت رکتوپکسی انجام شود که می‌تواند جراحی باز یا متدهای لاپاراسکوپیک باشد. روش دیگر، جراحیِ پرونئوم، از طریق سوراخ مقعد باشد.
این جراحی ممکن است تحت بی‌هوشی عمومی یا بلاک اسپینال، که در آن نیمه‌ی پایینی بدن بی‌حس می‌شود، انجام شود و یا ترکیبی از داروهای مسکن و بی‌حسی موضعی در ناحیه‌ی آنان (بلوک پرینئال) انجام شود.
انتخاب روش به فاکتورهای متعددی بستگی دارد؛ نظیر سن، سایر بیماری‌ها، تجربیات جراح، ترجیح فردی و امکانات موجود. هیچ روشی بر دیگری برتری ندارد و بهتر است گزینه‌های خود را با جراح در میان بگذارید.

انواع جراحی پرولاپس رکتال عبارت‌اند از:

جراحی تعمیر پرولاپس رکتال از طریق شکم (abdomen): با استفاده از برشی در شکم انجام می‌شود؛ رکتوم را به جای خود باز می‌گرداند و با استفاده از حلقه‌های مخصوص یا بخیه، روی دیواره‌ی لگن (استخوان ساکروم) برای آن تکیه‌گاهی به وجود می‌آورد. در مواردی که سابقه‌ی یبوست طولانی‌مدت وجود دارد، نیاز است قسمتی از کولون برداشته شود.

جراحی لاپاراسکوپیک: این روش نیز در حفره‌ی شکم انجام می‌شود، جراح چند برش کوچک را ایجاد می‌کند و ابزار پزشکی مخصوصی که در انتهای خود به یک دوربین مجهز است (لاپاراسکوپ) را به درون شکم می‌فرستد تا رکتوم را بازسازی کند. در این روش برای پیش‌برد جراحی از یک روبات استفاده می‌شود.

جراحی پرولپس رکتال از طریق سوراخ آنال: این جراحی که رایج‌تر از دو روش بالا است و با نام Altemeier procedure نیز شناخته می‌شود. جراح رکتوم را از سوراخ آنال بیرون می‌کشد، بخشی از آن و یا قسمتی از سیگموئید را برداشته و باقیِ رکتوم را به کولون می‌دوزد. این روش برای بیمارانی مناسب است که نمی‌توانند از جراحی باز یا لاپاراسکوپیک استفاده کنند
روش دیگری که برای درمان پرولاپس وجود دارد، از طریق پرینه است که Delorme procedure نامیده می‌شود و برای پرولاپس‌های کوتاه مناسب است. لایه‌ی داخلی رکتوم برداشته شده و لایه‌ی عضلانی برای کوتاه کردن رکتوم تا می‌شود.
در صورتی که علاوه بر پرولاپس رکتوم، پرولاپس ارگان‌های دیگر نظیر واژن یا سایر اندام‌های موجود در حفره‌ی لگن را دارید، ممکن است هر دو در بک جراحی قابل درمان باشند.

پس از جراحی
زمان کوتاهی در بیمارستان برای بازیابی قدرت روده‎ها و ریکاوری از جراحی سپری خواهد شد. تغذیه‌ی فرد باید از مایعات ساده شروع شود و پس از مدتی به غذاهای جامد برسد. مدت زمانی که در بیمارستان سپری خواهید کرد به نوع جراحی‌تان بستگی خواهد داشت معمولا یک شب است. پزشک در چند هفته پس از جراحی، نوشیدن مقادیر فراوانی مایعات، استفاده از شل‌کننده‌های مدفوع، مصرف غذاهای غنی از فیبر و جلوگیری از غذاهایی که ممکن است به یبوست منتهی شوند را به منظور پیش‌گیری از بازگشت پرولاپس توصیه خواهد کرد. بیشتر افراد قادر به بازگشتن به فعالیت‌های نرمال تا ۶ هفته پس از جراحی خواهند بود. برخی نیز به فیزیوتراپی به منظور یادگیری چگونگی استفاده‌ی مجدد از عضلات کف لگن احتیاج خواهند داشت.

نتایج

برای بیشتر بیماران، جراحی می‌تواند نشانه‌های مشکلِ پرولاپس را بهبود بخشد و بی‌اختیاری مدفوع و یبوست را متوقف کند. با این حال در برخی موارد نادر، یبوست ممکن است بدتر شده و یا مشکلاتی که پیش از جراحی وجود نداشته‌اند، ایجاد شوند.
در صورتی که پیش از جراحی دچار یبوست بوده‌اید، با پزشک در میان بگذارید.
بازگشت پرولاپس در ۲ تا ۵ درصد افراد رخ می‌دهد و در افرادی که نوع پرینئال جراحی را داشته‌اند نسبت به افرادی که نوع ابدومینال را داشته‌اند، رایج‌تر است.