انتشار این مقاله


برترین وقایع علمی هفته

دهمین وقایع برتر علمی هفته بیشتر تاریخی است؛ قلعه‌ی ۱,۰۰۰ ساله‌ی وایکینگ‌ها و یخ ۲.۷ میلیون ساله‌ در قطب جنوب


۱۱-۱۸ آگوست ۲۰۱۷


سه بار که دانشمندان از خورشیدگرفتگی چیزی یاد گرفته‌اند و سه بار که فریب خورده‌اند

نقاشی مربوط مربوط به هیپارخوس در رصدخانه‌ی خودش در اسکندریه. در مرکز تصویر یک کره‌ی کیهانی دیده می‌شود که منجمان قدیم از آن استفاده می‌کردند.

خورشیدگرفتگی روز دوشنبه میلیون‌ها نفر را به سفر واداشته تا خود را به مسیر هم‌ترازیِ ماه و خورشید برسانند که موجب تاریکی برای دو  دقیقه و ۴۰ ثانیه خواهد شد. با این حال برای بیشتر دانشمندان، این پدیده‌ی آسمانی اتفاقی زیاد بزرگ نخواهد بود. اخترشناسان به صورت روتین اتمسفر ظریف خورشید را با استفاده از کوروناگراف‌ها (پیوست‌های تلسکوپی که سطح درخشان خورشید را می‌پوشانند) مطالعه می‌کنند. تاکنون و در غیاب تکنولوژی‌های امروزی خورشیدگرفتگی‌ها به اکتشافات علمی بسیار مهمی کمک کرده‌اند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

  • تخمین فاصله‌ی زمین تا ماه
  • کشف عنصر جدید؛ هلیم (He)
  • اثبات نظریه‌ی نسبیت عام انیشتین
  • کشف سیاره‌ای جدید به نام Vulcan که بعداً معلوم شد همان عطارد است که به‌دلیل نسبیت عام موقعیتش متفاوت دیده شده است.
  • کشف تاج خورشید که در ابتدا به اشتباه اتمسفر ماه پنداشته شد.
  • شناسایی کرونویوم؛ عنصر تقلبی

قلعه‌ی هزارساله‌ی وایکینگ‌ها از پیشرفت تکنولوژیک آن‌ها خبر می‌دهد

قلعه‌ی پنجم وایکینگ‌ها باید چیزی شبیه به این قلعه‌ی سوئدی باشد.

وقتی باستان‌شناسان در دهه‌ی ۱۹۳۰ چهار قلعه‌ به شکل حلقه در دانمارک کشف کردند، این یافته، عمیقاً نظر آن‌ها را درباره‌ی این که وایکینگ‌ها این بناها را ساخته‌اند تغییر داد. گذشته از غارتگری، وایکینگ‌ها در قرون وسطی باید مردمی پیچیده و از لحاظ تکنولوژیک پیشرفته می‌بودند که این استحکامات را ساخته‌اند. اکنون باستان‌شناسان دانمارکی قلعه‌ی پنجم را هم کشف کرده‌اند که چیزهای بیشتری را درباره‌ی این مبارزان با استعداد آشکار می‌کند.

هسته‌ی یخی ۲.۷ میلیون ساله چگونگی شروع عصر یخبدان را آشکار می‌کند


دانشمندان این هفته اعلام کردند که یک هسته در قطب جنوب توسط یخی ۲.۷ میلیون ساله حفر شده است که ۱.۷ میلیون سال قدیمی‌تر از صاحب رکورد قبلی می‌باشد. حباب‌های درون آن حاوی گازهای گلخانه‌ای از اتمسفر زمین، مثل کربن‌دی‌اکسید است. این تاریخ زمانی است که عصر یخبندان روی زمین در حال شروع شدن بود و می‌تواند درباره‌ی محرک‌های شروع این عصر سرنخ‌هایی به دانشمندان بدهد. سطوح کربن‌دی‌اکسید در هسته بیشتر از ۳۰۰ قسمت در میلیون نیست؛ یعنی کمتر از میزان امروزی آن.

آرتروز زانو از ۱۹۴۰ در بین آمریکایی‌ها دو برابر شده است


اگر شما هم زانوهایتان درد می‌کند، تنها نیستید. شیوع آرتریت زانو بین مردم ایالات متحده از شروع جنگ جهانی دوم تا الان دو برابر شده است. این نتایج از تحقیقی غیرعادی بدست آمده که در آن ۲,۵۰۰ اسکلت بررسی شده است؛ قدمت برخی از این اسکلت‌ها به ۶,۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد.

سائیدگی و سطح صاف سمت بالا و چپ علامتی از آرتریت زانو است. (Heli Maijanen)

حتی پس از درنظر گرفتن افزایش دور کمر و طول عمر مردم امروزی، این آمار باز هم معنادار است و عواملی ناشناخته موجب درد زانو می‌شوند.

زیکا تقریباً در آمریکا ناپدید شده است. علت چیست؟

اسپری در مقابل پشه‌ی حامل زیکا در قبرستانی در پرو؛ این کار احتمالاً در فروکش کردن این عفونت سهم اندکی داشته است. (MARTIN MEJIA/ASSOCIATED PRESS)

تعداد کلی موارد انتقال‌یافته‌ی ویروس زیکا در ایالات متحده‌ی قاره‌ای (شامل آلاسکا و هاوایی) با صدها مورد سال پیش هم‌خوانی ندارد. کنترل بهتر حامل زیکا، پشه‌ی Aedes aegypti، در قسمت‌های گرم‌ و جنوبی‌تر این کشور مرگ موارد آلوده شده را توجیه نمی‌کند.

موارد هفتگی مشکوک به زیکا و تأییدشده

عواملی دیگری مثل تغییرات اقلیمی هم در کار نیستند. به جای این‌ها، موارد زیکا در آمریکای لاتین و حوزه‌ی کارائیب افت شدید داشته؛ یعنی جایی که این ویروس در دو سال گذشته بیشترین قربانی را داشته و بیشتر جمعیت اکنون نسبت به آن ایمن شده‌اند.

اولین لیست اولویت‌های علمی ترامپ تغییرات اقلیمی را نادیده گرفته و از درخواست بودجه‌ی خودش هم فاصله دارد


دونالد ترامپ شعار انتخاباتی خود را مبنی بر “دوباره آمریکای بزرگ” به اولین برنامه کاری خود برای سرمایه‌گذاری در علم و تکنولوژی اینگونه ترجمه کرد: این هفته کاخ سفید طی یادداشتی چهار صفحه‌ای به آژانس‌های فدرال اعلام کرد که دلارهای تحقیقاتی آن‌ها باید متمرکز روی امور انتقال سودسهام در تقویت دفاع ملی و امنیت مرزها، اقتصاد، تسلط بر انرژی و پس از آن‌ها بهبود سلامت عمومی باشد. همانطور که انتظار می‌رفت تغییرات اقلیمی در این یادداشت نادیده گرفته شده است.

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید