نگاه کلی
قوز قرنیه زمانی ایجاد می‌شود که لایه قرنیه چشم نازک شده و به آرامی و به شکل مخروط به بیرون برجسته می‌شود. قرنیه مخروطی شکل سبب دید مبهم می‌شود. همچنین ممکن است موجب حساس شدن به نور و نگاه خیره شود. قوز قرنیه معمولاً هر دو چشم و اغلب افراد ۱۰ تا ۲۵ ساله را درگیر می‌کند. بیماری به آرامی طی ۱۰ سال یا بیشتر پیشرفت می‌کند.
علائم
علائم و نشانه‌های قوز قرنیه ممکن است با پیشرفت بیماری تغییر کنند. این علائم عبارتند از:
- دید مبهم یا منحرف
- افزایش حساسیت به روشنایی و خیره شدن نگاه، که می‌تواند رانندگی در شب را مشکل سازد
- نیاز به تغییر مکرر نمره عینک
- تاری ناگهانی دید
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر دید فرد به سرعت در حال کاهش باشد باید به چشم پزشک مراجعه کند، که ممکن است ناشی از انحنای غیرعادی چشم باشد (آستیگماتیسم). پزشک ممکن است علائم قوز قرنیه را نیز در طی تست چشم بررسی کند. اگر در نظر دارید عمل لیزیک چشم انجام دهید، پزشک قبل از عمل علائم قوز قرنیه را بررسی خواهد کرد.
دلایل
کسی نمی‌داند علت قوز قرنیه چیست.
عوامل خطرزا
عوامل زیر می‌توانند شانس ایجاد قوز قرنیه را افزایش دهند:
- داشتن سابقه فامیلی
- به شدت مالیدن چشم‌ها
- داشتن بیماری‌هایی خاص مانند، عنبیه پیگمانته، سندرم داون، سندرم اهلرز دانسون، آسم و تب یونجه
عوارض
در برخی مواقع، قرنیه ممکن است به سرعت متورم شود و سبب کاهش دید ناگهانی و زخم شدن قرنیه شود. این مورد توسط یک بیماری ایجاد می‌شود که در آن لایه داخلی قرنیه می‌شکند و به مایع داخلی اجازه می‌دهد وارد قرنیه شود. در موارد پیشرفته قوز قرنیه، قرنیه فرد ممکن است زخم شود، به خصوص در محل تشکیل قوز. قرنیه زخمی سبب بدتر شدن مشکلات بینایی می‌شود و ممکن است پیوند قرنیه نیاز شود.
تشخیص
برای تشخیص قوز قرنیه، چشم پزشک سوابق پزشکی و فامیلی فرد را بررسی و چشم را معاینه خواهد کرد. همچنین وی تست‌های دیگری را برای تعیین جزئیات بیشتر در مورد شکل قوز انجام خواهد داد. تست‌های تشخیصی برای قوز قرنیه عبارتند از:
- انکسار چشم: پزشک در این تست از ابزار مخصوصی برای اندازه‌گیری چشم استفاده می‌کند تا مشکلات بینایی را بررسی کند. این ابزار عبارتند از فوروپتر و رتینوسکوپ.
- معاینه با اسلیت لامپ: در این تست پزشک یک پرتو نور را عمود بر سطح چشم می‌تاباند و با استفاده از میکروسکوپی ضعیف چشم را بررسی می‌کند. او شکل قوز و دیگر عیوب چشم را ارزیابی می‌کند.
- کراتومتری
- نقشه‌کشی کامپیوتری قرنیه
درمان
درمان قوز قرنیه به شدت بیماری و سرعت پیشرفت آن بستگی دارد. قوز قرنیه خفیف تا متوسط می‌تواند به وسیله عینک یا لنز درمان شود. برای بیشتر افراد، قرنیه پس از چند سال پایدار می‌شود. اگر بیماری فرد از این نوع باشد، دچار مشکلات بینایی شدید نخواهد شد و نیازی به درمان‌های دیگر ندارد. در برخی افراد مبتلا به قوز قرنیه، قرنیه زخمی می‌شود یا استفاده از لنز مشکل می‌شود و در این موارد جراحی ضروری است.
انواع لنزهای مورد استفاده
- عینک یا لنزهای تماسی نرم
- لنزهای تماسی سخت
- لنزهای piggyback
- لنزهای هیبرید
- لنزهای صلبیه‌ای
مقاله‌ی مرتبط: خطرات استفاده از لنزها
جراحی
اگر قرنیه فرد دچار زخم باشد، بسیار نازک شده باشد، حتی با قوی‌ترین لنزها بینایی ضعیفی داشته باشد یا نتواند از لنزهای تماسی استفاده کند، ممکن است نیاز به جراحی باشد. بسته به محل برآمدگی قوز و شدت بیماری، انواع مختلفی جراحی وجود دارد.
گزینه‌های جراحی عبارتند از:
- درج در قرنیه: در این جراحی، پزشک درج‌هایی کوچک، شفاف و هلالی شکلی را داخل قرنیه قرار می‌دهد تا قوز آن ار صاف کند و بینایی بهبود یابد.
درج در قرنیه می‌تواند شکل قرنیه را به حالت عادی بازگرداند و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهد و همچنین نیاز به پیوند قرنیه کاهش یابد. همچنین می‌تواند استفاده از لنزهای تماسی را آسان‌تر کند. - پیوند قرنیه: اگر فرد دچار زخم قرنیه باشد یاقرنیه وی بسیار نازک شده باشد، نیاز به پیوند قرنیه دارد.
بهبودی بعد از عمل پیوند می‌تواند تا یک سال طول بکشد و پس از آن نیز ممکن است برای داشتن دید شفاف نیاز به استفاده از لنزهای تماسی سفت داشته باشد. بهبود کامل بینایی ممکن است سال‌ها پس از پیوند رخ دهد. عمل پیوند قرنیه در اغلب موارد بسیار موفقیت‌آمیز است، اما عوارض احتمالی شامل رد پیوند، دید ضعیف، آستیگماتیسم و ناتوانی در استفاده از لنزهای تماسی و عفونت می‌باشند.
درمان احتمالی در آینده
روشی به نام پیوند متقابل کلاژن برای افراد مبتلا به قوز قرنیه امید بخش است. این شیوه بدین صورت است که در آن از قطره‌های چشمی مخصوص و اشعه فرابنفش برای تحکیم بافت قرنیه استفاده می‌شود. این روش در ایالات متحده در مرحله آزمایش می‌باشد و باید قبل از استفاده وسیع مطالعات بیش‌تری روی آن انجام گیرد.
مقاله‌ی مرتبط: آستیگماتیسم؛ عینک، لنز یا جراحی؟
