لیست كار‌های قبل از مدرسه ممکن است شامل خرید لوازم تحریر، پوشاک و حتی اصلاح مو باشد اما آیا شامل معاینه چشم نیز هست؟ پزشکان گروه چشم دانشگاه آلاباما معتقدند معاینه چشم قبل از شروع مدرسه لازم است. Marcela Frazier دانشیار چشم‌پزشکی بیان می‌کند: اغلب مشکلات بینایی تا قبل از شروع مدرسه تشخیص داده نمی‌شوند. کودکان به طور طبیعی سازگار با مسائل بینایی رشد می‌کنند، بنابراین وقتی به مدرسه می‌روند و خواندن و آموختن را آغاز می‌کنند، اولیا و معلمان متوجه مشکلات آن‌ها می‌شوند.
آزمون‌های جامع بینایی قادر است بیماری‌های چشم را که در گذشته درمان نشده تشخیص دهد و مانع از دست دادن بینایی شود. در این میان آستیگماتیسم و نزدیک‌بینی به نسبت شایع‌اند، عیوبی چون تار چشمی و نارسایی تقاربی اگر زود تشخیص داده نشوند، می‌توانند مشکلات جدی ایجاد کنند.
مقاله مرتبط: مشکلات بینایی در کودکان
Sarah Lee، استادیار گروه چشم‌پزشکی UAB می‌گوید:
غربالگری در مطب متخصص اطفال یک راه عالی برای رفع مشکلات بینایی در کودکان است. اما حتی یک غربالگری نمی‌تواند مشکلات چشم را تماما تشخیص دهد و آزمون‌های سنجش کامل چشم لازم است. چنان‌چه کودک در مورد بیماری‌های چشمی، سابقه‌ی خانوادگی داشته باشد، بیماری ممکن است در شش ماهگی یا حتی زود‌تر کودک را درگیر کند، بیماری‌هایی چون استرابیسم (انحراف چشم)، آمبولی (تنبلی چشم)، خطای انکساری (نیاز به عینک). در این شرایط، معاینه‌ی کامل چشم برای اطمینان از نرمال بودن وضعیت بینایی و سلامت چشم توصیه می‌شود.
بسیار مهم است که بدانید حتی یک تغییر کوچک در بینایی می‌تواند موجب فشار آوردن به چشم کودک شود و بر عملکرد او در مدرسه اثر بگذارد. در علت‌یابی مشکلات تحصیلی، بینایی اولین علت نیست و والدین شاید اصلا متوجه مشکلات بینایی نشوند اما در بسیاری مواقع دلیل افت درسی و ورزشی دانش‌آموز مشکلات بینایی است.
مقاله مرتبط: ۵ ماده ی غذایی برای داشتن چشم‌های سالم
با مشاهده‌ی ۹ نشانه‌ی زیر، معاینه چشم کودک را جدی بگیریم:
-
- شکایت از سر‌درد: وقتی کودکان، برای دیدن فشار زیادی به چشم می‌آورند موجب سر‌درد‌های طولانی می‌شود.
- خستگی چشم بعد از مطالعه: خستگی چشم‌ها در اثر سوزش، خارش یا بیداری زیاد است، پی بردن به این علائم در کودکان دشوار است اما اگر کودک در هنگام خواندن عقب بیفتد یا از خواندن خجالت بکشد احتمالا مشکل بینایی دارد.
- عملکرد ورزشی ضعیف: اگر پردازش بینایی در کودک کند‌تر از مقدار طبیعی باشد، ممکن است به علت مشکل بینایی باشد. کودکی که دید طبیعی ندارد در فعالیت‌های ورزشی نیز به دلیل هماهنگی ضعیف دست و چشم و عدم تمرکز موفق نخواهد بود.
- لوچ کردن یا بستن یک چشم: لوچ کردن و دیدن با چشم نیمه باز، آسیبی به چشم نمی‌رساند، اما می‌تواند نشانه‌ی نیاز به عینک باشد. کودک به طور ناخود‌آگاه تلاش می‌کند مردمک چشمش را کوچک کند تا نور کم‌تری وارد آن شود. این کار موجب تمرکز دید می‌شود.
- پلک زدن یا مالیدن چشم: اگر یک کودک حین انجام فعالیتی چون خواندن چشم خود را بمالد می‌تواند نشانه‌ی ضعف بینایی باشد.
- توانایی خواندن ضعیف و درک مطلب: دید طبیعی براى دانش‌آموزان سنین مختلف لازم است تا به صورت بالقوه بتوانند در تحصیل موفق شوند. اگر کودک علاقه‌ای به خواندن نشان نمی‌دهد، از خواندن طفره مى‌رود، یک جمله را چند‌بار مکررا می‌خواند معاینه‌ی چشم لازم دارد.
- عملکرد تحصیلی ضعیف: بسیار مهم است که والدین بدانند، کودک درکی از مشکل بینایی‌اش ندارد و شاید این مشکل را به اطلاع خانواده نرساند و در درس‌هایش افت کند.
- نزدیک کردن کتاب و وسایل الکترونیکی به چشم: این باور وجود دارد که نزدیکی بیش از حد چشم به وسایل الکترونیکی به چشم آسیب می‌رساند. اگر کودکی خیلی نزدیک به تلویزیون بنشیند یا از فاصله‌ی نزدیک مطالعه کند احتمالا نزدیک‌بین است.
- گم کردن خط هنگام خواندن: با انگشت خط بردن، در سال‌های نخست تحصیل عادی است اما باید توجه داشت کودک تمرکز خود را از دست ندهد و بتواند به خواندن ادامه دهد.
