محققان از مرکز عالی تحقیقات تومورهای مغزی دانشگاه پورتسموث، مولکولهایی را شناسایی کرده‌اند که مسئول اتصال سلولهای متاستاتیک سرطان ریه به رگهای خونی مغز هستند.
برای اینکه سلول سرطانی به مغز وارد شود، ابتدا باید به سلولهایی که ساختاری بنام سد خونی مغزی (BBB) برای جداسازی خون از مغز تشکیل می‌دهند، متصل شوند. چنین اطلاعاتی درباره‌ی فاکتورهای مرتبط با این فرآیند ممکن است روشی برای جلوگیری از اتصال سلولهای سرطانی به BBB و عبور به درون مغز، فراهم آورد.
بیست تا چهل درصد بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول غیرکوچک (NSCLC)، به متاستاز مغزی دچار می‌شوند.
این مطالعه که توسط مرکز خیریه تحقیقات تومورهای مغزی تامین بودجه و بوسیله‌ی محققان مرکز انگلستان در دانشگاه پورتسموث رهبری شد، فاکتورهای موجود را بر سطح سلولهای NSCLC مورد بررسی قرار داد. این سلولها فاکتورهای متفاوتی برروی سطحشان دارند که میزان چسبندگی سلولها و واسطه‌گری آنها را در اتصال سلولهای سرطانی به دیواره رگهای خونی تعیین می‌کند.
یکی از این فاکتورها، مولکولی بنام CD15s است. درحالیکه این مولکول در سلولهای متفاوت درون بدن وجود دارد، در سلولهای متاستاتیک تومور ازجمله سلولهای سرطان ریه که از ریه منتشر می‌شوند، در سطوح بالا بیان می‌شود. این مولکول تنها در سلولهای سرطان ریه که متاستاتیک نبوده و در ریه باقی می‌مانند، در سطوح پایین وجود دارد.
مقاله مرتبط: هر آن‌چه از سرطان ریه باید بدانید
دانشمندان به بررسی این مورد پرداختند که CD15s به چه چیزی در دیواره رگهای خونی متصل می‌شود و فاکتور دیگری بنام CD26E را شناسایی کردند. سپس محققان از ابزار مخصوصی برای بلوکه کردن CD15s در سطح سلولهای تومور استفاده کردند و این عمل، از اتصال سلولهای NSCLC به دیواره عروق جلوگیری کرد. آنها همچنان از مدلی استفاده کردند که جریان یافتن سلولهای سرطانی از طریق رگهای خونی را شبیه‌سازی کرد و نتیجه مشابهی بدست آوردند. بنابراین، بلوکه کردن خواص چسبندگی مولکولهای CD15s ممکن است ابزاری برای جلوگیری از ایجاد سرطانهای ثانویه فراهم آورد.
پروفسور جف پیلکینگتون، دستیار مطالعه و سرپرست مرکز تحقیقات تومورهای مغزی، گفت:
با اینکه این مطالعه هنوز در مراحل ابتدایی است، ما عناصر کلیدی را نشان داده‌ایم که با اتصال سلولهای تومور به رگهای خونی مرتبط هستند و این ممکن است هدفی برای توسعه‌ی دارویی آینده بمنظور جلوگیری از ایجاد تومورهای ثانویه در مغز، فراهم آورد. افزایش فهم ما از خواص چسبندگی تومورها ممکن است به توسعه درمانهای جدید برای متوقف کردن رشد و گسترش تومورهای مغزی اولیه، کمک کند.
خواص چسبندگی سلولهای سرطانی، نقشی کلیدی در تشکیل و گسترش تومور ایفا می‌کند. درحالیکه سلولها در تومور درجه پایین بصورت محکم به یکدیگر اتصال می‌یابند، با تبدیل شدن تومور به یک نمونه بدخیم، سلولها چسبندگی کمتری می‌یابند. این برای سلولهای تومور که به درون بافت عصبی اطراف گسترش می‌یابند، بسیار مهم می‌باشد. درک بیشتر از فاکتورهایی که در چسبندگی سلولها واسطه‌گری می‌کنند، کلیدی است برای شناخت بالقوه درمانهای جدید.
دکتر کیران برین، مدیر مرکز تحقیقات تومورهای مغزی اذعان داشت:
تومورهای مغزی نسبت به دیگر انواع سرطان، بیشتر باعث مرگ کودکان و بزرگسالان زیر ۴۰ سال می‌شود، با این‌حال تنها یک درصد بودجه ملی برای تحقیقات سرطان به این بیماری ویرانگر اختصاص یافته‌است. ما بر روی پژوهشهای حیاتی در انگلستان برای تشریح این وضعیت سرمایه‌گذاری می‌کنیم و با یافته‌های پروفسور پیلکینگتون، دلگرم می‌شویم.
علاوه‌بر تومورهای اولیه که در مغز ایجاد می‌شوند، تومورهای متاستاتیک یا ثانویه که از محل دیگری منشا گرفته و به مغز مهاجرت می‌کنند، هدف این مطالعه جدید بوده‌اند. تومورهای ثانویه مغزی به احتمال زیاد از پستان، ریه یا پوست (ملانوما) منشا می‌گیرند. زمانیکه (سلولهای ایجادکننده) آنها وارد مغز می‌شوند، عموما تومورهای متعددی تشکیل می‌دهند و شدیدا درمان آنها، سخت است. معمولا درمان این سرطانها نیاز به تابش کل مغز دارد که بطور شدید سمی است و زمان متوسط بقا، تنها ۳ تا ۶ ماه پس از تشخیص است، و کمتر از ۲۰ درصد بیماران بیشتر از یک سال زنده می‌مانند. اگر شناسایی افرادی که دارای تومورهایی با احتمال بیشتر گسترش به مغز هستند، ممکن باشد، محققان ممکن است قادر به جلوگیری از این اتفاق باشند.
این مطالعه در نشریه International Journal of Molecular Sciences منتشر شده‌است.
