باور غلط(۱):آلزایمر همان زوال عقل است
حقیقت: زوال عقل بیماری بخصوصی نیست. این اصطلاح به گروهی از علائم اطلاق می شود که توسط چندین اختلال و بیماری مغزی مختلف بوجود می آید. زوال عقل با اختلال عملکرد ذهنی مانند از دست دادن حافظه، اختلال در تکلم و کاهش قوه ادراک و استدلال مشخص و شناخته می شود. بیماری آلزایمر تنها یکی از انواع زوال عقل است؛ گرچه به تنهایی ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد زوال را شامل می شود.
تفاوت دیگرزوال عقل و آلزایمر این است که برخلاف زوال عقل، آلزایمر پیش رونده است و رفته رفته بیماری وخیم تر میشود، درمانی هم برایش وجود ندارد. از سوی دیگر بسته به علت زوال عقل، مانند تداخلات دارویی یا کمبود ویتامین، علائم برخی از انواع زوال عقل قابل برگشتند.
باورغلط (۲) : فقط سالمندان به آلزایمر مبتلا می شوند
حقیقت: با اینکه اکثر بیمارانی که مبتلا به آلزایمر تشخیص داده شده اند بیش از ۶۵ سال سن دارند؛ هر ساله حدود ۲۰۰ هزار آمریکایی زیر ۶۵ سال مبتلا به آلزایمر تشخیص داده میشوند.
وقتی مردم ۴۰ ساله یا ۵۰ ساله هستند احتمالا پزشکان آلزایمر را برای این افراد در نظر نمیگیرند و مدتها طول میکشد تا تشخیص دقیقی انجام شود. علائم آلزایمر زودهنگام ، ممکن است در بیماران جوانتر به استرس، یائسگی یا افسردگی نسبت داده شود.
باورغلط(۳): علایم الزایمر تنها بخشی طبیعی از پیر شدن هستند
حقیقت: برخی ازموارد کاهش حافظه با بالا رفتن سن اغلب مارا درگیر میکنند. اما کاهش حافظه ی مربوط به آلزایمر، کارهای روزمره را هم درگیر میکند و مشکل بسیار جدی تریست. در مراحل اولیه افراد مبتلا ممکن است چیزهایی که اخیرا یاد گرفته اند را فراموش کنند، قرار ملاقاتها یا اتفاقات مهم را فراموش کنند و همان سوال را بارها و بارها از اطرافیانشان بپرسند.
با پیشرفت بیماری بیماران در جهت یابی به مشکل برمیخورند،گیج و سردرگم میشوند و از انجام کارهای معمول روزانه خودشان عاجز میشوند.
در مراحل بعدی آلزایمر، فرد توانایی غذا خوردن و حرف زدن را نیز از دست میدهد و برای ادامه حیات و مراقبت از خودش کاملا متکی به دیگران میشود.
باورغلط (۴) : آلزایمر کشنده نیست
حقیقت: آلزایمر ششمین عامل مرگ و میر در آمریکاست. یک نفر از هر سه نفر سالمند به دلیل آلزایمر یا نوع دیگری از زوال عقل از دنیا می رود. افراد مبتلا به آلزایمر که بیماریشان تشخیص داده میشود، بطور متوسط بعد از تشخیص بیماری ۸ سال عمر میکنند. اما این عدد در بیماران از ۴ تا ۲۰ سال متغیر است.
در مراحل آخر بیماری افراد مبتلا به آلزایمر توانایی پاسخ به محیط پیرامونشان را از دست میدهند و در بیشتر موارد هوشیاری خود نسبت به اطرافشان را نیز از دست میدهند. اغلب این بیماران به مراقبت تمام مدت نیاز دارند و به تدریج توانایی راه رفتن، نشستن و سر انجام بلعیدن را ازدست میدهند. همچنین نسبت به عفونتهایی مانند ذات الریه آسیب پذیر میشوند.
باورغلط (۵) : درمانهای زیادی برای بیماری آلزایمر وجود دارد
حقیقت: بین ۱۰ موردِ اولِ بیشترین عوامل مرگ و میر در آمریکا، آلزایمر تنها موردیست که نه قابل درمان است و نه قابل پیشگیری یا کند کردن پیشرفت بیماری. دو نوع دارو برای کمک به مدیریت علائم این بیماری توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید شده است: مهارکنندههای کولینستراز (Aricepr,Exelon,Razadyne ) و ممانتین، که برای کمک به درمان علائم شناختی مانند ازدست دادن حافظه، گیجی و…تجویز میشوند.
مکملهایی مانند ویتامین E نیز در این رابطه مورد ارزیابی قرار گرفتهاند اما شواهدی دال بر موثر بودنشان در درمان علائم آلزایمر مشاهده نشده است.
باورغلط (۶) : ظروف آلومنیومی و کنسروها باعث ابتلا به آلزایمر میشوند
حقیقت: قرار گرفتن در معرض آلومینیوم باعث آلزایمر نمیشود.در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی فرضیه معروفی وجود داشت که طبق این فرضیه استفاده از ظروف آلومینیومی، شربتهای ضد اسید معده و افشانههای ضدعرق که حاوی آلومینیوم اند، باعث ابتلا به آلزایمر میشود.
این فرضیه به این دلیل مطرح شد که برخی از مطالعات نشان دادند در مغز افراد مبتلا به آلزایمر مقادیر بیشتری آلومینیوم وجود دارد. با این حال برخی مطالعات این مورد را گزارش نکردند. بعد از آن روی این موضوع مطالعات متعددی صورت گرفت اما شاهدی برای حمایت از فرضیه نقش آلومینیوم در ابتلا به آلزایمر یافت نشد.
باورغلط (۷) : آسپارتام در ابتلا به آلزایمر نقش دارد
حقیقت: شواهدی برای اثبات این موضوع وجود ندارد. آسپارتام که یک شیرین کننده مصنوعی است، از ترکیب آسپارتیک اسید،فنیل آلانین و ۱۰ درصد متانول ( که به وفور درمیوهها،سبزیجات وسایر غذاهای گیاهی وجود دارد) بوجود میآید. بدن، این ترکیب را درست مانند وقتیکه آنرا از میوهها یا سبزیجات بطور طبیعی دریافت میکند، می شکند.
تحقیقات پرشماری برای بررسی اینکه آیا آسپارتام تاثیری برعملکردهای شناختی مغز دارد یا نه، انجام شده است ولی تابحال ارتباطی بین استفاده از این شیرین کننده و از دست دادن حافظه پیدا نشده است.
باورغلط (۸) : واکسن آنفولانزا خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش میدهد
حقیقت: این طور نیست! این فرضیه توسط یک پزشک ارائه شد( که به دلیل همین اشتباه بی اعتبار شده است). درواقع بنظر عکس این مطلب درست است! تحقیقات متعددی نشان داده اند که واکسن آنفولانزا و دیگر واکسنها منجر به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر میشوند. طبق گزارشی در مجله Canadian Medical در سال ۲۰۰۱، سالمندانی که واکسن آنفولانزا و سایر بیماریها را دریافت کرده اند، کمتر از کسانی که واکسن دریافت نکردهاند به آلزایمر مبتلا میشوند.
باورغلط (۹) : آلزایمر قابل پیشگیریست
حقیقت: اگر شما یک جهش ژنی مشخص داشته باشید که باعث آلزایمر میشود،در هرصورت، حتما به آلزایمر مبتلا میشوید.
با این حال سبک زندگی سالم، ورزش منظم، تغذیه سالم، داشتن وزن مناسب و پرهیز از استعمال دخانیات میتواند به سلامت مغز کمک کند.
فعالیت فیزیکی و تغذیه سالم علاوه بر این میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت را نیز کاهش دهد. که ابتلا به این بیماریها با ابتلا به آلزایمر در ارتباط است.
چند مطالعه نشان دادهاست که برقراری ارتباطات اجتماعی مناسب و انجام فعالیتهایی که ذهن را درگیرمیکنند، احتمالا ارتباطات بین نورونهای مغزی را تقویت کرده و خطرزوال تواناییهای شناختی را کاهش میدهند.
مقاله مرتبط: ۸ راه غیرمنتظره برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر
باورغلط (۱۰) : یکی از والدین من آلزایمر داشت، پس من هم آلزایمر خواهم گرفت!
حقیقت: متاسفانه تحقیقات نشان دادهاند، کسانیکه یکی از بستگان درجه یکشان مبتلا به آلزایمر است، شانس بیشتری برای ابتلا به آلزایمر دارند. اگر پدر یا مادر شما آلزایمر زودرس دارند، و شما جهش ژنی مربوط به آن را به ارث برده باشید، دیگر نمیتوانید از ابتلا به بیماری جلوگیری کنید. ژنهای بخصوصی وجود دارند که روی احتمال ابتلا به بیماری تاثیر گذار، یا تعیین کننده اند. ژنهای تعیین کننده ژنهایی هستند که مستقیما باعث بوجود آمدن بیماری میشوند. و اگر فردی حامل این ژنها باشد مطمئنا به بیماری مربوط به آن مبتلا خواهد شد. مانند ژنی که آلزایمر زودرس را بوجود میآورد.
ژنهایی نیز وجود دارند که احتمال ابتلا به بیماری را افزایش میدهند اما صد درصد باعث ابتلا به بیماری نمیشوند. APOE-e4 یکی از این ژنهاست که در ۲۰ تا ۲۵ درصد از افراد مبتلا به آلزایمر وجود دارد.
باورغلط (۱۱) : صدمات وارد به سر، باعث آلزایمر میشوند!
حقیقت: برخی تحقیقات نشان دادهاند که صدمات متوسط وشدید وارد به مغز، میتوانند خطر ابتلا به آلزایمر یا انواع دیگر زوال عقل را حتی سالها بعد از صدمه اولیه افزایش دهند. البته همه کسانیکه چنین صدماتی را تجربه میکنند دچار زوال عقل نمیشوند.
مطالعات اخیر نشان میدهند، ضربات ملایمِ مکرر که در ورزش هایی مانند فوتبال،هاکی و بوکس به سر وارد میشوند با ابتلا به نوعی از زوال عقل به نام انسفالوپاتی تروماتیک مزمن در ارتباط است.
صدمات تروماتیک وارد به مغز احتمالا با غیرنرمال شدن برخی از پروتئینهای مغز بیماران آلزایمری در ارتباط است.
همچنین تحقیقات نشان میدهند، صدمات تروماتیک مغزی در کسانیکه دارای ژن APOE-e4 هستند به احتمال بیشتری باعث زوال عقل میشود.
تحقیقات بیشتری برای درک رابطه بین ترومای مغزی و ابتلا به زوال عقل مورد نیاز است.
باورغلط (۱۲) : افراد مبتلا به آلزایمر عصبانی و خشن اند!
حقیقت: درست است که برخی از بیماران آلزایمری رفتارهای تهاجمی نشان میدهند و خشن بنظر میآیند، اما همه بیماران اینگونه نیستند.
وقتی بیماری رفتارتهاجمی بروز میدهد اغلب بخاطر گیجی، ترس و نا امیدیِ ناشی از آلزایمر است. برای کسانیکه از بیماران آلزایمری مراقبت میکنند مهم است که از چیزهایی که بیمارشان را عصبانی و ناراحت میکند آگاه باشند تا بتوانند با بیمار بهتر ارتباط برقرار کنند و مراقبت مناسبتری بعمل آورند.
همچنین مراقبان با آگاهی از مسائلی که بیمار را ناراحت میکند می توانند بیمار را آرام کنند و از بروز بسیاری از رفتارهای منفیِ بیمار جلوگیری کنند.
باورغلط (۱۳) : افراد مبتلا به آلزایمر نمیتوانند فعالیت کنند و از کارهایی که انجام میدهند لذت نمی برند
حقیقت: افراد مبتلا به آلزایمر زندگی پویایی دارند. انجمن آلزایمر به بسیاری از بیماران پیشنهاد میکند که با در نظر گرفتن شرایطشان هدف جدیدی برای زندگیشان تعیین کنند. در مراحل اولیه بیماری بسیاری از بیماران وقت بیشتری را با خانوادهشان میگذرانند، آلبوم عکس تهیه میکنند، نامه مینویسند و حتی داوطلبانه در تحقیقات مربوط به آلزایمرشرکت میکنند.
در مراحل بعدی بیماری، بیمارانی که به خوبی مورد مراقبت قرار دارند هنوز هم میتوانند در برخی فعالیتهای اجتماعی شرکت کنند و زندگی شاد و عاشقانه ای را با اطرافیانشان تجربه کنند.
مقاله مرتبط: مکانیسم جدید بیماری آلزایمر کشف شد
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم
به یاری خدا به زودی اثبات خواهم نمود علت اصلی بیماری آلزایمر، ویروسی از خانواده هرپس ویریده (تبخال) است و مابقی علل، عوامل مستعد کننده می باشند.
طاهری