محققان به طور گسترده بر این باورند که سطح کلسترول “بد” باید تحت کنترل باشد، در حالی که کلسترول “خوب” باید به میزان بالا وجود داشته باشد تا بتواند فرد را علیه بیماری‌های قلبی عروقی محافظت کند. اما پژوهش های جدید این عقیده را به چالش می‌کشند.
در پرتو این باور عمومی، راه‌های درمانی مختلفی در راستای افزایش سطح کلسترول HDL آزمایش شده است. امید است که با آزمودن این راهکارهای درمانی، مکانیسم هایی که HDL از طریق آن از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند، برای ما روشن شود. از آن‌جایی که این عقیده بر اساس شواهد عینی است، این مکانیسم‌ها همچنان نامعلوم‌اند.
یکی از این راه‌ها، مسدود کردن عملکرد پروتئینی به نام کلسترول استر ترنسفراز است (CETP).
ولی اکنون طبق بررسی های جدید، منتشر شده در ژورنال JAMA Cardiology، بالا بودن مقدار کلسترول “خوب” با جلوگیری از فعالیت پروتئین مذکور، نقش خاصی در حفاظت علیه بیماری‌های قلبی ندارد.
این تحقیق که به طور عمده ژنتیکی بود، به تجزیه و تحلیل بیش از ۱۵۰ هزار نفر از بزرگسالان چین پرداخت. این مطالعه به سرپرستی تیمی از دانشگاه آکسفورد انگلستان با همکاری دانشمندان دانشگاه پکن و آکادمی علوم پزشکی چین صورت گرفت.
نویسنده اصلی این مقاله دکتر لونا میلوود، از دپارتمان سلامت جمیعت در دانشگاه آکسفورد، است.
مطالعه اثر جلوگیری از عملکرد CETP
وظیفه پروتئین CETP، انتقال HDL به لیپوپروتئین‌های خاصی جهت تعویض آن با تری گلیسرید، نوعی چری موجود در خون، است.
همان‌طور که دکتر میلوود و همکارانش اشاره می‌کنند، الگوهای ژنتیکی خاص می‌تواند همان اثر دارویی را روی CETP اعمال کند.
به همین منظور، تیم به تجزیه و تحلیل متغیرهای ژنتیکی مؤثر بر CETP در ۱۵۱,۲۱۷ نفر پرداختند تا مزایای بالقوه و خطرات استفاده از درمان مهارکننده CETP را ارزیابی کنند.
شرکت‌کنندگان به مدت بیش از ۱۰ سال به طور بالینی پیگیری شدند. تا پایان این دوره بیش از ۵۷۰۰ نفر از آن‌ها دچار بیماری‌های قلبی عروقی شده و بیش از ۲۰ نفر نفر سکته ی قلبی کرده بودند.
دکتر میلوود و همکارانش دیدند، تعداد بیشتری از انواغ ژنتیک CETP باعث افزایش سطح کلسترول HDL می‌شود، اما خطر ابتلا به بیماری‌ها و سکته‌ی قلبی را کاهش نمی‌دادند.
به علاوه، این تحقیق تاثیری بر خطر آترواسکلروز یا سایر بیماری‌ها مانند دیابت و بیماری‌های کلیوی نیافت. نویسنده اصلی یافته‌ها را این چنین خلاصه می‌کند:
تحقیقات ما به روشن شدن نقش انواع مختلف کلسترول کمک کرده است و نشان می‌دهد که افزایش سطح HDL [کلسترول] با مسدود کردن فعالیت CETP بدون کاهش LDL [کلسترول]، هیچ مزیتی برای بیماری های قلبی عروقی ندارد.
نویسنده همکار این مقاله ژنگمینگ چن، استاد دانشگاه آکسفورد، می افزاید:
این مطالعه نشان می‌دهد که ارزش تحقیقات بزرگ بیوانفورماتیک با داده‌های ژنتیکی مرتبط با پرونده‌های سلامتی که در جمعیت‌های مختلف جهان انجام شده است، برای پیش‌بینی مزایای بالقوه یا آسیب‌های درمانی داروی جدید استفاده می‌شود.
پژوهشگران در حال برنامه‌ریزی برای استفاده از یک رویکرد ژنتیکی مشابه برای توضیح اثرات بالقوه سایر اهداف دارویی هستند.
