هدف قراردادن پروتئینی بنام نورولیگین- ۳ در متوقف کردن رشد گلیوماهای درجه بالا در موش یاری رسان است.
پژوهش جدیدی که بر روی موش انجام شد، شواهدی را فراهم می‌آورد که تومورهای بسیارکشنده مغز، بنام گلیوماهای درجه بالا، رشد خود را در زمان عدم دریافت مولکول خاصی متوقف می‌کنند. این مولکول خاص بطور طبیعی زمانی سنتز می‌شود که سلولهای عصبی تحریک می‌شوند. این آزمایش‌ها که توسط گروهی از دانشمندان از دانشگاه‌های استنفورد، پالو آلتو و کالیفرنیا رهبری شدند، نشان می‌دهند هدف قراردادن پروتئینی بنام نورولیگین- ۳، ممکن است در درمان بیماران مبتلا به این بیماری سودمند باشد. نتایج این مطالعه در نشریه Nature منتشر شد و توسط the National Institute of Neurological Disorders and Stroke مورد حمایت قرار گرفت.
مقاله مرتبط: گلیوما
دکتر جین فونتاین، مدیر برنامه NINDS اذعان داشت این مطالعه درک ما را از اینکه چگونه نورونها بر رشد گلیوماها تاثیر می‌گذارند دگرگون می‌سازد و دریچه جدیدی برای درمانهای آینده به روی ما می‌گشاید.
گلیوماهای درجه بالا تعداد مرگ بیشتری را در مقایسه با انواع دیگر سرطانهای مغز باعث می‌شوند که تاحدودی بخاطر مشکلات شدید جراحان در خارج ساختن تمام سلولهای تومور است. این مورد باعث می‌شود تا پزشکان بر شیمی درمانی سنتی و پرتودرمانی تکیه داشته‌باشند که موفقیت محدودی دربرطرف ساختن بیماری دارند. بسته به انواع بخصوص تومور، بیشتر بیماران طی پنج سال فوت می‌شوند و این آمار در کودکان مبتلا به گلیوما به ۹۹ درصد افزایش می‌یابد.
میشل مونژ مولف ارشد و استادیار نورولوژی دانشگاه استنفورد گفت:
درمان این تومورها بدلیل عدم درک ما از عامل ایجاد و گسترش آن بسیار سخت است.
تیم دکتر مونژ در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۵ و در نشریه Cell منتشر شد، عوامل شیمیایی بسیاری را شناسایی کردند که توسط سلولهای مغزی در پاسخ به فعالیت عصبی که باعث رشد گلیوماهای درجه بالا می‌شود. یکی از آنها نورولیگین- ۳، پروتئینی که نورونها را در امر ارتباط یاری می‌رساند، بود.
در این پژوهش، محققان سلولهای تومور را از بیماران مبتلا به انواع مختلف گلیوماهای درجه بالا استخراج کرده و آنها را به مغز دو دسته موش که یک دسته دارای سلولهای حاوی ژن تولیدکننده نورولیگین- ۳ و دسته دیگر دارای سلولهای فاقد ژن تولیدکننده نورولیگین- ۳ بود، وارد کردند. در دسته دوم، هیچ یک از تومورها در طول چهار و نیم ماه رشد نکرد و پس از ۶ ماه تقریبا بصورت راکد باقی ماند؛ درحالیکه تومورها در موشهای حاوی ژن سالم نورولیگین- ۳ بصورت قابل توجهی رشد کردند. آزمایشهای بیشتر نشان داد نورولیگین- ۳ باعث آغاز یک سری واکنشهای شیمیایی می‌شود که مسیرهای پیام‌رسانی چندگانه دخیل در رشد گلیوما را تحریک می‌کند و باعث گسترش تومورها می‌شود.
دکتر مونژ همچنین ادامه داد: “ما می‌دانستیم نورولیگین- ۳ یکی از فاکتورهایی است که بسیار ترشح‌شده و می‌تواند رشد تومورها را تسهیل کند ولی آن را تا این حد ضروری نمی‌پنداشتیم. عقیده من بر این است که برای مطرح کردن اینکه نورولیگین- ۳ وظیفه اساسی در گلیوماهای درجه بالا انجام می‌دهد، باید درک بهتری داشته باشیم.”
تیم همچنین از این نکته پرده برداشت که آزادشدن نورولیگین- ۳ در زمان ترشح پروتئینی بنام ADAM10 توسط نورون‌های فعال تحریک می‌شود؛ که باعث جداسازی نورولیگین- ۳ از سطح سلولها می‌گردد. جلوگیری از تحریک نورونها باعث شد آزادسازی ADAM10 و نورولیگین- ۳ متوقف شود و حذف ژن تولیدکننده ADAM10 باعث کاهش ترشح نورولیگین- ۳ گردید.
همچنین تیم تحقیقاتی موفق به یافتن گروهی از سلولها بنام سلولهای پیش‌ساز الیگودندروسیت شد که قادر به آزادسازی نورولیگین- ۳ هستند و بنظر می‌رسد این سلولها نقشی در سرعت بخشیدن به رشد گلیوماها داشته‌باشند.
نهایتا گروه دکتر مونژ نشان داد بلوکه کردن فعالیت ADAM10 توسط داروی طراحی شده برای درمان انواع دیگر سرطانها، بطور قابل توجهی رشد دو نوع گلیومای کاشته‌شده در مغز موشها را کاهش داد.
دکتر مونژ همچنین اذعان داشت هیجان‌انگیز است زیرا ممکن است قادر باشیم تا از مهارکردن ADAM10 بعنوان یک مکمل در استراتژی درمانی که استفاده می‌کنیم، بهره گیریم.
مقاله مرتبط: جلوگیری از بازگشت سرطان مغز از طریق ژن درمانی
علاوه‌بر تلاش درجهت درک این موضوع که چرا گلیوماها در رشد خود بر نورولیگین- ۳ متکی هستند، تیم دکتر مونژ به فکر آغاز یک کارآزمایی بالینی برای استفاده از مهارکننده ADAM10 در بیماران مبتلا به گلیوما است. او همچنین علاقه‌مند به پیداکردن چگونگی اتصال نورولیگین- ۳ به سلولهای گلیوما می‌باشد، بررسی‌ای که می‌تواند منجر به کشف روشی برای کند کردن رشد گلیوما توسط مهارکردن این فرآیند شود. درحالیکه درمانهای مشتمل بر هدف قراردادن ADAM10 و نورولیگین- ۳ ممکن است باعث افزایش طول عمر بیماران شود، ولی باعث ازبین رفتن تومورها نخواهد شد و یافتن درمانهای اضافی برای درمان این بیماری ضروری است.
دکتر مونژ درنهایت گفت:
من یک نوروانکولوژیست کودکان هستم؛ وظیفه من مراقبت از بیماران مبتلا به این تومورها است و درمان موثری برای آن ندارم. نیاز برای یافتن درمانی بهتر برای گلیوماها فوری است و فکر می‌کنم اکنون تحقیقاتی را بررسی می‌کنیم که نویدبخش هستند.
