همه ما خطای دیدهای جالب را دوست داریم، و این ترفند فکری که اخیرا ایجاد شده، این پرسش را برایمان پیش میاورد که چگونه جهان اطرافمان را می‌بینیم؟
نگاهی به خطوط تصویر بیاندازید، خطوط را چگونه می‌بینید؟ مستقیم، زیگزاگ و یا به شکل منحنی؟ آیا هر دو مدل را می‌بینید یا فقط یکی را؟
این خطای دید که اخیرا توسط Kohske Takahashi، روانشناس تجربی از دانشگاه Chukyo ژاپن، کشف شده‌است، “توهم کوری منحنی” نامیده می‌شود. که نشان می‌دهد ما نمی‌توانیم به چشمانمان اعتماد کنیم حتی اگر مستقیم به جیزی نگاه کنیم.
اگر شما مثل بقیه مردم باشید، احتمالا جفت خطوط منحنی و زیگزاگ را بصورت متناوب خواهید دید. (حداقل زمانیکه به خطوط مقابل پس زمینه تصویر خاکستری در وسط تصویر خیره می‌شوید.)
حا اگر وقتی به خطوط قسمت‌های بالا سمت چپ و پایین سمت راست، که پس زمینه سفید یا سیاه دارد خیره شوید، متوجه چیز دیگری می‌شوید؟
اگر خطوط زمینه‌ی سفید وسیاه را موجی می‌بینید اما همچنان خطوط زیگزاگ را در بخش میانی خاکستری مشاهده می‌کنید؛ باید می‌گویم شما مبتلا به نابینایی منحنی هستید! ( اما نگران نباشید این یک وضعیت ویژه پزشکی یا همچون چیزی نیست.)
اما چرا بسیاری از ما خطوط زیگزاگ را در تصویر می‌بینیم درحالیکه تمام خطوط موجی‌اند؟
با توجه به گفته Takahashi، این می‌تواند با چگونگی افتراق بینایی ما بین انحناها و کنج‌ها در دنیای واقعی و اینکه این دو عامل از هم جدا بوده و نوعی درگیری در سیستم دیداری مغز ما هستند، در ارتباط باشد.
Takahashi در مقاله خود توضيح مي دهد:
به نظر ما مکانیسم اساسی، ادراک منحنی‌های ملایم و درک نابجای کنج‌ها، در یک مسیر نامتعادل باهم رقابت می‌کنند. ممکن است درك گوشه‌ها در سیستم بصری ما غالب باشد.
اما چرا در گوشه‌های تصویر منحنی‌ها بر زیگزاگ‌ها غلبه می‌کنند؟ شاید به این دلیل باشد که انسان‌ها باید با هندسه‌های تعبیه شده در دنیای فیزیکی مدرن اطراف، تطبیق پیدا کنند.
Takahashi در مصاحبه با Telegraph گفت:
من معتقدم، این ممکن است سازگاری تکاملی چشم و مغز ما باشد که بتواند گوشه‌ها (خطوط زیگزاگ) را به طرز موثرتری نسبت به منحنی‌ها تشخیص دهد. اطراف ما پر از محصولات مصنوعی است که گوشه های بیشتری نسبت به محصولات طبیعی دارد. این پدیده بصری باعث ایجاد مشکل در زندگی روزمره ما نمی‌شود، وگرنه کسی باید این مشکل بینایی را قبلا متوجه می‌شد.
برای تشخیص اینکه چگونه خطای دید، چشمان ما را گول می‌زد، Takahahsi یک سری آزمایشات بوسیله شرکت کنندگان انجام داد و تصاویر را کمی تغییر داد تا شرایط بهینه‌ی این خطای دید را بیابد.
مقالات مرتبط: افزایش تیزبینی با خیره شدن به تصاویر دارای خطای دید
مغز با جایگزینی دید محیطی خطای دید ایجاد می‌کند
در تصویر بالا، کنتراست روشنایی بین قسمت‌های مختلف، خطوط و سایه پس زمینه در نقاط تغییر کرده را معکوس می‌کند.
اگر نگاه کنید، متوجه می‌شوید که خطوط زیگزاگ شامل رنگ خاکستری پررنگ و کمرنگ است که از قله تا دره‌ی هر کنج زیگزاگ دیده می‌شود. که باعث تشدید خطای دید در دیدن خطوط راست به سمت بالا یا پایین، به‌جای منحنی پیوسته می‌شود.
در مقابل، در خطوط منحنی ( که البته در واقعیت همه خطوط منحنی‌اند) رنگ‌های متناوب خاکستری پررنگ و کمرنگ در قله و دره، باعث می‌شود انحنای آن برجسته تر باشد.
عامل دیگری که به این خطای دید کمک می‌کند، کمینه بودن انحنای موج است، در حالیکه موج یکپارچه با زوایای واضح‌تر این اثر را مختل می‌کند.
