داروی جدیدی که نقص ژنتیکی مشترک بسیاری از سلولهای سرطانی را مورد هدف قرار میدهد، در برابر بسیاری از انواع تومورها امیدبخش ظاهر شده است.
کارآزمایی اولیهی دارویی به نام اولیکسرتینیب (ulixertinib) با ۱۳۵ بیمار که اخیراً درمانهای شکستخوردهای را برای یکی از انواع مختلف پیشرفته و قوی تومور انجام داده بودند، امتحان شد. محققان، به رهبری دکتر Ryan Sullivan، از بیمارستان عمومی Massachusetts، میگویند:
به نظر میرسد اولیکسرتینیب حداقل به یک پاسخ جزئی برای درمان یا تثبیت بیماری بدون در نظر گرفتن نوع سرطان، منجر شود. مشاهده این واکنش در برخی بیماران، هیجانانگیز است.
Sullivan در اخباری منتشر شده از انجمن تحقیقات سرطان آمریکا اعلام کرده بود نتایج این مطالعات میتواند به ایجاد رژیمهای درمانی بهتر برای بیماران منجر شود.
متخصص سرطان، دکتر Maria Nieto، پزشک انکولوژی در بیمارستان هانتینگتون Northway Health، چگونگی عملکرد اولیکسرتینیب را در سطح سلولی توضیح میدهد:
این دارو، مسیر MAPK/ERK را مهار میکند که زنجیرهای از پروتئینها در سلول است و سیگنالی را از یک گیرنده بر روی سطح سلول به DNA در هستهی سلول منتقل میکند. هنگامی که یکی از پروتئینها در مسیر جهش یابد، میتواند در موقعیت روشن یا خاموش قرار گیرد که یک گام ضروری در پیشرفت بسیاری از سرطانها میباشد.
مقالۀ مرتبط: سینادوکسوزوم: داروی ضدسرطان نانو ایران به تولید انبوه میرسد
اولیکسرتینیب به طور مؤثر این مسیر سلولی شکسته را مهار میکند و این مهار میتواند برای درمان چندین سرطان مختلف از قبیل ملانوما، سرطان ریه، رودهی بزرگ و تخمدان، استفاده شود.
Sullivan گفت به دلیل اینکه Ulixertinib تنظیمکنندهی نهایی در مسیر MAPK/ERK را مورد هدف قرار میدهد، ممکن است از مقاومت سلول سرطانی به درمان دارویی، جلوگیری کند.
وی توضیح میدهد:
تعداد زیادی از سرطانها از جمله ملانوما و سرطان ریه، در مسیر MAPK/ERK هستند در حالی که درمانهای فعلی پروتئینها را در این زنجیره هدف قرار میدهند، بسیاری از بیماران مقاومت در برابر داروهای فعلی را قویتر میکنند.
Sullivan ادامه میدهد:
نقطهی مشترک در این درمانهای شکست خورده این است که سرطان راهی برای فعال کردن ERK پیدا میکند. از این رو توسعهی مهارکنندههای ERK گامی مهم و ضروری برای هدفگیری این مسیر نادرست میباشد.
محققان توضیح دادند هنگامی که عوارض جانبی به وجود آمد، ظاهراً به نظر میرسید که اولیکسرتینیب دارای مشخصات قابل تحمل باشد و در اغلب موارد بسیار جدی نیست. Sullivan اشاره میکند، اما این هنوز کارازمایی فاز I کوچکی بود. بنابراین کارآزماییهای بزرگتری نیاز است.
دکتر Stephanie Bernik، رئیس انکولوژی جراحی بیمارستان Lenox Hill نیویورک، با این موضوع که داروی جدید پتانسیل بالایی دارد، موافق است:
Ulixertinib پیام را در آخرین توقف، قبل از اینکه سیگنال بتواند آن را به هسته منتقل و یک مانع دوم ایجاد کند، متوقف میکند. به این ترتیب رشد سلولهای سرطانی را متوقف میسازد. این نوع درمان امید اطمینانبخشی را نشان میدهد و اجازه میدهد داروها بهتر عمل کنند و شرایط را برای این که سلولهای سرطانی راهی برای ادامه و گسترش پیدا کنند، سخت میکند.
مطابق مطالعات تیم، ادارهی غذا و داروی ایالات متحده به دنبال تأیید و توسعهی سریع الیکسرتینیب میباشد.