انتشار این مقاله


آیا هدف قرار دادن سلول‌های ایمنی می‌تواند گزینه‌ای برای درمان فشارخون باشد؟

۲-HOBA داروی احتمالی فشار خون است که با تاثیر بر سیستم ایمنی فشارخون را کاهش می‌دهد.

مبتلا کردن موش‌ها به فشار خون بسیار آسان است و تنها با تزریق مرتب آنژیوتانسین ۲ انجام می‌گیرد. اما اگر این موش‌ها از آبی بیاشامند که حاوی ۲-HOBA است، فشار خونشان به حد نرمال بازمی‌گردد. این یافته متعلق به David Harrison و همکارانش از دانشگاه Vanderbilt است و روش نوآورانه‌ای را به منظور درمان فشارخون ارائه می‌دهد.

۲-HOBA از نوعی گندم استخراج شده و اهمیت آن در تاثیری است که روی سیستم ایمنی می‌گذارد. سیستم ایمنی نقش مهم و غیرمنتظره‌ای در افزایش فشارخون دارد. سلول‌های ایمنی همگام با عواملی مانند استرس و نمک موجود در مواد غذایی عمل کرده و باعث افزایش فشار خون می‌شوند. آزمایشات بالینی ۲-HOBA به منظور بررسی ایمنی آن در حال انجام است.

بالغ بر یک میلیارد نفر در سراسر جهان، مبتلا به فشارخون هستند. فشارخون احتمال ابتلا به سایر بیماری‌ها مانند حمله قلبی، سکته مغزی، آسیب کلیه و زوال عقل را افزایش می‌دهد. داروهای دیورتیک (ادرارآور) با کاهش میزان آب بدن و داروهای مهارکننده گیرنده‌های بتا با کاهش میزان خون پمپ شده توسط قلب، از داروهایی هستند که امروزه برای درمان فشارخون مورد استفاده قرار می‌گیرند و تاثیر چندانی در بهبودی ۱۵ تا ۲۰ درصد بیماران ندارند.


مقاله مرتبط: آیا درمان‌های تهاجمی فشارخون بالا می‌توانند منجر به آسیب کلیوی شوند؟


این ایده که سیستم ایمنی روی فشارخون تاثیر می‌گذارد، حدود ۵۰ سال قبل مطرح شد. اما مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۷ توسط Harrison و Guzik انجام گردید، بسیار مهم و تاریخی بود. محققان آنژیوتانسین ۲ را به موش‌هایی که فاقد سلول‌های ایمنی B و T بودند، تزریق و مشاهده کردند که فشار خون آن‌ها ۲۰ میلی‌متر جیوه پایین‌تر از گروه کنترل که همان هورمون را دریافت کرده‌بودند است. هنگامی که T سل‌ها به این موش‌ها برگردانده شدند، فشار خون در آن‌ها به طور ناگهانی افزایش یافت.

در سال ۲۰۱۱، Ernesto Schiffrin از دانشگاه Montreal کانادا، آزمایشی عکس مطالعه پیشین انجام داد. وی T-reg ها را که سلول‌های سرکوب کننده پاسخ ایمنی هستند، به موش‌های با فشارخون بالا تزریق کرد. این سلول‌ها کنترل فشار خون را در دست گرفته و باعث کاهش آسیب به دیواره عروق خونی شدند. پس اطلاعات به دست آمده، حداقل در مدل‌های حیوانی حاکی از آن است که سیستم ایمنی در افزایش فشار خون دخیل است. برخی مطالعات انسانی نیز به چنین نتیجه‌ای رسیده‌اند. به عنوان مثال مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۶ انجام شد نشان داد که فشارخون بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، پس از دریافت داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، حدود ۱۰ درصد کاهش می‌یابد.

به گفته برخی محققان، تاثیر سیستم ایمنی بر فشارخون ممکن است به دنبال ریسک فاکتورهایی مانند میزان نمک بالای مواد غذایی، استرس و فعالیت بیش از حد سیستم سمپاتیک آغاز شود. به این صورت که این عوامل باعث افزایشی ابتدایی در فشارخون و آسیب رسیدن به دیواره عروق می‌شوند. سلول‌های ایمنی این آسیب را شناسایی کرده و پاسخ آن‌ها در نهایت موجب ایجاد چرخه معیوب و افزایش پیش‌رونده فشارخون می‌گردد.

سلول‌های ایمنی همچنین عملکرد لایه اندوتلیوم و مواد مفیدی که توسط آن تولید می‌شود را مختل می‌کنند. به عنوان مثال سلول‌های ایمنی تولید نیتیریک اکساید توسط سلول‌های اندوتلیوم عروق را مهار می‌کنند. این سلول‌ها همچنین به کلیه‌ها آسیب وارد می‌کنند؛ به این نحو که آن‌ها را برای بازجذب بیشتر سدیم و درنتیجه آب تحریک می‌کنند.


مقاله مرتبط: داروهای فشار خون، عملکرد عروقی را به حالت اول بر نمی‌گردانند


به گفته Harrison مهمترین پرسش این دهه این است: چه عاملی سیستم ایمنی را در این مسیر فعال می کند؟ پاسخ تیم او به این پرسش ایزوکتال‌ها –انواعی از ایزولیپیدها که در داخل سلول‌های خونی شکل می‌گیرند- هستند. در سال ۲۰۱۴ Harrison و همکارانش دریافتند که این مولکول‌ها در سلول‌های ایمنی خاصی از موش‌های با فشارخون بالا، به مقدار فراوانی وجود دارند. این موضوع در انسان‌ها نیز صادق است. ایزوکتال‌ها به پروتئین‌های خاصی چسبیده و به آن‌ها آسیب می‌زنند. پروتئین‌های آسیب دیده نیز انواعی از سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های دندریتی را تحریک می‌کنند که آن‌ها نیز باعث فعال شدن سلول‌های T می‌گردند.

۲-HOBA، درمان فشارخون پیشنهادی Harrison، ایزوکتال‌ها را با مهار انتهای واکنش‌پذیرشان غیرفعال کرده و احتمالا باعث تضعیف سیستم ایمنی در برابر عوامل بیماری‌زا نمی‌شود. برخی محققان اصرار بر آزمایش داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی قوی‌تری مانند داروهای مورد استفاده در آرتریت روماتوئید دارند. به عقیده Schiffrin این داروها برای استفاده در درمان فشارخون بسیار خطرناک هستند. از آن‌جا که افراد مبتلا می‌توانند چندین دهه بدون داروهای این چنینی زنده بمانند، ایجاد علائم کشنده در آن‌ها با سرکوب سیستم ایمنی جندان به صرفه نیست. البته این داروها می‌توانند به عنوان درمان‌هایی کوتاه مدت برای افرادی که سیستم ایمنی‌ آن‌ها به سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهد، مفید باشند.

 

زهره محمدی


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید