در موضوع سلامتی، مثل بسیاری مسائل دیگر، بزرگترین نقطه قوت ما میتواند بزرگترین نقطه ضعف ما باشد. پاسخ پیچیده بدن ما به جراحات و عفونتها را در نظر بگیرید. بدنمان ارتشهایی از گلبولهای سفید را روانه میکند تا متجاوزین و خیانتکاران را نابود کنند. حرکات این ارتشها توسط سیگنالهای مواد شیمیایی، رهبری میشود. موادی مانند اینترلوکینها که به سلولها میگویند که کی و به کجا حمله کنند و چه زمانی دست از مبارزه بردارند. ما این اتفاقات را به شکل تورم، قرمزی و در کل، التهاب تجربه میکنیم.
اما زمانی که جنگها خاتمه پیدا نمیکنند و التهاب به حالت مزمن یا سیستمیک در میآید، اتفاقات بسیار بدی رخ میدهد؛ آرتروز (التهاب مفاصل)، کولیت (التهاب رودهی بزرگ)، التهاب کیسههای مفصلی، دیابت، سرطان روده، آلزایمز و بیماریهای قلبیعروقی.
بیماری قلبیعروقی بزرگترین قاتل دنیای بیماریهاست. و به مدت ۲۰ سال است که میدانیم التهاب (و همچنین سطح کلسترول بالا) موجب تشکیل پلاک در شریانها میشوند. تاکنون نقش التهابهایی که با سرعت بالا رخ میدهند در حملات قلبی و سکتههای مغزی مشخص نشده است.
نتایج یک پژوهش بزرگ نشان داد که با تجویز داروهای ضدالتهاب (با تمرکز بر اینترلوکین-۱)، برخی بیماران در معرض خطر کمتر دچار این گونه بیماریها شدند. این پژوهش اثبات خوبی بر ادعاهای Paul Ridker متخصص قلب از دانشگاه هاروارد و سرپرست مرکز پیشگیری از بیماریهای قلبی در بیمارستان Brigham and Women’s بود. او از مدتها پیش، نقش التهاب در بیماریهای قلبی را همسطح کلسترول می-دانست.
مقالهی مرتبط: ممکن است تغذیه در درمان روانپریشی اولیه نقش کلیدی داشته باشد
بیماران پژوهش Ridker دچار حمله قلبی شده بودند و التهاب مزمن داشتند (اندازهگیری سطوح خونی پروتئین واکنشی C). با توجه به نقش التهاب مزمن در بیماریهای قلبی و بسیاری از دیگر اختلالات، آیا نباید با هر آنچه در توان داریم، سعی بر کنترل آن کنیم؟ نه به وسیله داروهایی مانند ایبوپروفن که التهابهای کوتاه مدت را تسکین میدهند، بلکه به وسیله کاری که میتوانیم هر روز انجام دهیم: سالم بخوریم
سری به اینترنت یا یک کتابفروشی بزنید. رژیم های غذایی”ضد التهاب” فراوانی را خواهید یافت که دستورالعملهای متفاوت و امید را عرضه میکنند. بسیاری بیماری خاصی را هدف قرار میدهند؛ آرتروز، سرطان سینه، بیماریهای قلبی و اختلالات خودایمنی مختلف. Guru Andrew پا را یک قدم فراتر گذاشته و یک “هرم غذایی ضدالتهاب“ ارائه داده است.
با این حال ممکن است دانش پشت این دستورالعملها خیلی محکم نباشد. قطعا بسیاری از خوراکیها خاصیت ضدالتهابی دارند: زردچوبه، بلوبری، زنجبیل، چای، سبزیجات مختلف، شکلات تلخ، ماهی. اپیدمیولوژیستهای دانشگاه کارولینای جنوبی James Hébert و Nitin Shivappa با بررسی ۱۹۴۳ پژوهش اینچنینی، در سال ۲۰۱۴ یک “شاخص غذایی التهاب” با ۴۵ عنصر غدایی منتشر کردند. آنها این شاخص را به عنوان ابزاری برای ارزیابی رژیمهای غدایی به وجود آوردند ولی این را نیز قبول دارند که این شاخص از روی مطالعاتی با متد های بسیار متفاوتی ساخته شده است.
نظر Ridker دربارهی رژیمهای غذایی ضدالتهاب این است که: این رژیمها بسیار سریع محبوب شدند ولی من اطلاعات بسیار کمی مبنی بر این که این خوراکی ضدالتهاب یا این خوراکی باعث التهاب است، دیدهام. او به بیماران خود رژیم غذایی مدیترانه-گونه را توصیه میکند که پر از سبزیجات، غلات کامل و ماهی است و گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده در آن به مقدار بسیار کمی وجود دارد.
در پژوهشهایی نشان داده شده که این رژیم، که از مدتها پیش مورد تایید متخصصان قلب بوده است، توانسته نشانگرهای زیستی و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش بدهد. آیا این رژیم میتوانست موثرتر واقع شود اگر با زردچوبه و بلوبری بیشتری همراه بود؟ هیچ کس به طور قطع نمیداند.
Martha Clare Morris اپیدمیولوژیست تغذیهای از دانشگاه Chicago’s Rush در این باره میگوید: “تحقیق در مورد رژیمهای غذایی کمی پیچیده است. زردچوبه شاید بتواند تاثیرات بزرگ ضدالتهابی در موشها بگذارد، ولی در زمینه خوراک موشها با یک سری متفاوت از خوراکیها و ریزمغذی هاست. بنابراین زمینه اهمیت دارد. رژیم غذایی مدیترانهای متعارف مستلزم مصرف مقدار زیادی غذای دریایی در هفته است و با این حال هنوز تحقیقات روی افرادی که روغن ماهی را به عنوان یک مکمل مصرف میکنند، نتوانسته فایده زیادی برای آن نشان دهد. فواید ماهی شاید در جای دیگری قرار دارند یا بیشتر مربوط به جایگزنی آنها با گوشت قرمز است.
به همین دلیل است که محققانی مانند Morris ترجیح میدهند که الگوهای غذایی را به طور کلی بررسی کنند تا به صورت اجزای خاص موجود در آنها. با این حال ضرری ندارد که خوراکی های به اصطلاح ضدالتهاب را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. Hébert یک چای پر ادویه را پیشنهاد میدهد (پر از زنجبیل، زردچوبه و فلفل). ولی زمینه غذایی را فراموش نکنید! بنابراین آن را همراه با کلوچه و کیک ننوشید.