نگاه کلی
سوزش معده عبارت است از یک درد سوزش‌ناک در قفسه سینه درست پشت جناغ سینه. این درد معمولاً هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود.
سوزش‌های گاه به گاه شایع هستند اما دلیلی برای نگرانی ندارند. اغلب افراد می‌توانند این سوزش را با تغییر در شیوه زندگی و داروهای بدون نسخه کنترل کنند.
سوزشی که مکرر باشد و با زندگی روزمره در تداخل باشد، ممکن است علامت یک بیماری خطرناک باشد که نیاز به کمک پزشکی دارد.
علائم
علائم سوزش معده عبارتنداز:
- درد سوزش‌ناک در قفسه سینه که معمولاً پس از غذا خوردن در شب ایجاد می‌شود
- دردی که هنگام دراز کشیدن و یا خم شدن بدتر شود
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر فرد دچار درد یا فشار شدید در قفسه سینه شود باید فوراً به اورژانس مراجعه کند، به خصوص اگر با علائم دیگر مانند درد در بازو یا چانه یا تنگی نفس همراه باشد. درد قفسه سینه ممکن است علامت حمله قلبی باشد.
در موارد زیر به پزشک مراجعه شود:
- سوزش معده که بیش از دوبار در هفته رخ دهد
- اگر علائم با وجود مصرف داروهای بدون نسخه نیز ادامه یابند
- سختی در بلع
- فرد دچار حالت تهوع و استفراغ مکرر باشد
- فرد به دلیل کمبود اشتها یا مشکل در خوردن غذا دچار کاهش وزن شود
دلایل
سوزش قلب زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری پس زده می‌شود.
در حالت طبیعی، هنگام بلع یک گروه از عضلات در انتهای مری(اسفنگتر تحتانی مری) شل می‌شوند تا غذا و مایعات وارد معده شوند و سپس دوباره منقبض می‌شوند.
اگر این اسفنگتر به طور غیرطبیعی شل شود یا تضعیف گردد، اسید معده ممکن است به مری برگشته و سبب سوزش شود. برگشت اسید هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بیشتر می‌شود.
عوامل خطرزا
برخی غذاها و نوشیدنی‌های خاص می‌توانند سوزش معده را در برخی افراد شروع می‌کنند. این مواد عبارتنداز:
- غذاهای تند
- پیاز
- مرکبات
- گوجه فرنگی و کچاپ
- غذاهای چرب و سرخ شده
- نعناع
- شکلات
- الکل، آبجو، قهوه و دیگر نوشیدنی‌های کافئین دار
- وعده‌های غذایی زیاد و چرب
داشتن اضافه وزن و حاملگی نیز می‌توانند خطر سوزش قلب را افزایش دهند.
عوارض
سوزش معده که مکرر رخ داده و با زندگی روزمره تداخل داشته باشد، به نام بیماری رفلکس مروی معدوی(GERD) شناخته می‌شود. درمان این بیماری ممکن است نیاز به تجویز دارو و گاهی جراحی و شیوه‌های دیگر دارد. GERD می‌تواند به طور جدی به مری آسیب بزند.
تشخیص
برای تشخیص اینکه سوزش معده علامتی از بیماری GERD است، پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند:
تصویربرداری با اشعه ایکس: برای دیدن شکل و مشکل مری و معده
اندوسکوپی: برای بررسی ناهنجاری‌های مری. نمونه برداری نیز ممکن است انجام گیرد.
تست حرکتی مری: برای اندازه گیری حرکات و فشار مری
درمان
بسیاری از داروهای بدون نسخه می‌توانند به کاهش سوزش معده کمک کنند. گزینه‌های درمانی عبارتنداز:
داروهای ضداسید: این داروها اسید معده را خنثی می‌کنند و می‌توانند سوزش را فوراً تسکین دهند. اما آسیب مری ناشی از اسید معده را نمی‌توانند درمان کنند..
آنتاگونیست‌های گیرندهH2: اسید معده را کاهش می‌دهند. این داروها به اندازه ضداسیدها سریع الاثر نیستند، اما تسکین ناشی از این داروها طولانی‌تر است.
مهارکننده‌های پمپ پروتون: مانند لانزوپرازول و امپرازول که اسید معده را کاهش می‌دهند.
اگر داروهای بدون نسخه کارساز نشدند برای تجویز دارو باید به پزشک مراجعه کرد.
شیوه زندگی و درمان خانگی
تغییر در شیوه زندگی می‌تواند به کاهش سوزش معده کمک کند:
- وزن متعادل خود را حفظ کند
- از پوشیدن لباس‌های تنگ اجتناب شود
- از خوردن غذاهای مؤثر در ایجاد سوزش معده اجتناب شود
- از خوردن وعده‌های غذایی دیر وقت اجتناب شود
- از دخانیات دوری کنید
