مطالعۀ اختلال طیف اوتیسم (Autism Spectrum Disorder) کار چندان سادهای برای پژوهشگران نیست. رت و موش مدلهای قابل اعتمادی برای این اختلال محسوب نمیشوند. محققان با معطوف نمودن تمرکز خود بر روی میمونها، به گونهای برخورد کردند که میتواند جایگزین قابل قبولی برای انسان باشد. آنها با انجام مطالعاتی بر روی میمون رزوس (Rhesus macque) دریافتند که نوعی هورمون در بروز علائم اوتیسم در این گونه نقش دارد. نتایج این مطالعه در ژورنال Science Translational Medicine منتشر شده است.
مقاله مرتبط: زنبورهای ضداجتماعی با بیماران اوتیسمی تشابه ژنتیکی دارند
محققان برای این مطالعه از ۱۵ میمون رزوس نر استفاده کردند که علاقۀ چندانی به بازی کردن، رعایت نظافت و برقراری ارتباط با دیگر میمونها نداشتند. ۱۵ میمون اجتماعی نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. پژوهشگران تفاوتهای موجود نشانگرهای مرتباط با اوتیسم را در این دو گروه مورد ارزیابی قرار دادند.
در ادامه، مشاهده شد که غلظتهای پایین مولکولی به نام آرژنین وازوپرسین (arginine vasopressin) در مایع مغزینخاعی با بروز رفتارهای اجتماعی مشابه با اوتیسم در میمون رزوس، ارتباط دارد. این در حالی است که در نمونههای دریافت شده از میمونهای اجتماعیتر، آرژنین وازوپرسین در غلظتهای بالاتری شناسایی شد. محققان پس از مقایسۀ مقادیر عددی جمعآوریشده با گروهی از آزمودنیهای پسر، به نتایج مشابهی دست یافتند. با این حال، تعداد آزمودنیهای پسر در این مطالعه کمتر بود، چرا که تهیۀ نمونه مایع مغزینخاعی، مداخله دشواری برای بیمار محسوب میشود. از همین رو، این مطالعه به بررسی نمونههای پیشتر جمعآوریشده از بیماران (به دلایل پزشکی) اکتفا نمود.
اگر وازوپرسین ارتباط چشمگیری با اوتیسم داشته باشد، میتوان از آن جهت تشخیص به موقع این اختلال و ارائهی درمان مناسب استفاده کرد.
مقاله مرتبط: تشخیص زودهنگام اوتیسم با ۵ علامت
محققان دهههاست که وازوپرسین را به عنوان عاملی تأثیرگذار بر روی عملکرد اجتماعی، به خصوص در مردان، معرفی نمودهاند. همین نکته میتواند به چرایی شیوع بیشتر اوتیسم در مردان، نسبت به زنان، پاسخ دهد. (پیش از این، محققان چینی گروهی از میمونها را مورد دستورزی ژنتیکی قرار داده بودند تا خصوصیات شاخص اوتیسم را نمایش دهند.)