مطالعات جدید انجام شده توسط محققان دانشگاه کمبریج انگلستان نشان میدهد کلسترول می‌تواند نقش مهمی در پیشرفت بیماری آلزایمر داشته باشد.
کلسترول ماده‌ای مومی است که می‌تواند در دیواره‌ی شریان‌ها ایجاد شده و باعث ایجاد مشکلات سلامتی جدی گردد. تقریباً ۷۱ میلیون نفر از ایالات متحده با شرایط سطح بالای لیپوپروتئین کم‌چگال (LDL) یا نوع بد کلسترول زندگی می‌کنند. با این که کلسترول بیشتر به عنوان عامل کمکی در مشکلات مربوط به قلب مانند بیماری‌های قلبی یا سکته‌ی مغزی است؛ اما از طرفی یکی از اجزای اصلی دیواره‌ی سلولی نیز می‌باشد.
مطالعات جدید منتشر شده در مجله‌ی Nature Chemistry نشان میدهد کلسترول می‌تواند به عنوان کاتالیزوری برای شکل‌گیری دسته‌ای از پروتئین‌ها به نام آمیلوئید بتا در مغز نیز فعالیت داشته باشد.
آمیلوئید بتا به عنوان یکی از عوامل کلیدی کمک کننده در بیماری آلزایمر شناخته می‌شود که در حال حاضر ۵.۴ میلیون نفر از ایالات متحده را تحت تأثیر قرار میدهد. با تجمع آمیلوئید بتا به شکل پلاک درمی‌آید که در عملکرد مغز تأثیر سوء داشته و سلول‌های مغزی را از بین می‌برد. با این حال دانشمندان در تلاش‌اند که در وهله‌ی اول به چگونگی تشکیل دسته‌های آمیلوئید بتا پی ببرند.
مقالهٔ مرتبط: ارتباطی بین کلسترول و فراموشی وجود دارد؟
کلسترول تجمع آمیلوئید بتا را سرعت می‌بخشد
آن‌چه که دانشمندان می‌دانند این است که مولکول‌های آمیلوئید بتا به دلیل سطح پایین‌شان به طور معمول در مغز به هم متصل نمی‌شوند و در سراسر مغز پخش می‌شوند. تیم داشنگاه کمبریج برای بررسی این که در بیماری آلزایمر چگونه آمیلوئید بتا تشکیل دسته‌ها را کنترل می‌کند، به گروه‌های تحقیقاتی دانشگاه Lund سوئد پیوستند.
آن‌ها متوجه شدند که آمیلوئید بتا می‌تواند به لیپیدها، نوعی از مولکول‌های نامحلول شامل استروئیدها، فسفولیپیدها و موم‌ها، و به طور ویژه به لیپید حاوی کلسترول موجود در غشای سلولی متصل شود. سپس زمانی که مولکول‌های آمیلوئید بتا به لیپید حاوی کلسترول غشای سلولی در نزدیکی دیگر مولکول‌های چسبیده‌ی آمیلوئید چسبیدند، احتمال بیشتری برای رو به رو شدن این مولکول‌ها با یک‌دیگر و تشکیل دسته‌ها وجود دارد.
نتیجه‌گیری‌های تیم به این صورت بود که وجود کلسترول باعث افزایش سرعت به هم پیوستن آمیلوئیدهای بتا تا ۲۰ برابر نسبت به مواقع دیگر می‌شود.
مقالهٔ مرتبط: خبر مهم: محققان توانسته‌اند ژن آلزایمر را اصلاح کنند!
کاهش مصرف کلسترول خطر را کاهش میدهد؟
مطالعات پیشین ارتباطی بین کلسترول و آلزایمر را نشان می‌دهند. برای مثال، دانشمندان می‌دانند که برخی از ژن‌هایی که کلسترول را در مغز تولید می‌کنند در آلزایمر نیز دخیل هستند. اگرچه ارتباط دقیق بین آن‌ها کاملاً مشخص نیست.
نویسندگان مقالات اخیر از این که کلسترول غذایی می‌تواند در آلزایمر نقش داشته باشد، مطمئن نیستند؛ چرا که این نوع از کلسترول از جریان خون در مغز عبور نمی‌کند.
بنابراین اگرچه به طور کلی یک رژیم متعادل و بدون کلسترول برای سلامتی بسیار مفید است، با این حال به نظر نمی‌رسد میزان کلسترول موجود در غذای مصرفی، خطری در پیشرفت آلزایمر داشته باشد.
در حقیقت پروفسور Michele Vendruscolo، از مرکز بیماری‌های ناسازگار دانشگاه کمبریج، اظهار دارد که کلسترول به خودی خود باعث این مشکل نمی‌شود. وی اضافه می‌کند:
اکنون سؤالی که مطرح می‌شود چگونگی حذف کلسترول از مغز نیست؛ بلکه در ارتباط با چگونگی کنترل نقش کلسترول در بیماری آلزایمر از طریق تنظیم تعامل آن با آمیلوئید بتا می‌باشد. ما نمی‌گوییم کلسترول تنها عامل به هم پیوستن آمیلوئید بتا است؛ اما قطعاً یکی از این عوامل می‌باشد.
پروفسور Vendruscolo توضیح میدهد که کلسترول در بدن توسط پروتئین حامل اختصاص‌یافته مانند ApoE منتقل می‌شود که در شکل جهش‌یافته نیز به عنوان عامل خطر برای بیماری آلزایمر مورد مطالعه قرار گرفته است.
در افراد مسن‌تر، فعالیت کمتر حامل‌های پروتئینی، باعث اختلال در حرکت کلسترول در بدن می‌شود. بنابراین احتمال دارد دانشمندان بتوانند در آینده دارویی با هدف کمک به کنترل تعادل کلسترول و آمیلوئید بتا در مغز طراحی کنند.
پروفسور Vendruscolo نتایج را این گونه بیان می‌کند:
ما اکنون نیازمند جزئیات بیشتری در رابطه با چگونگی حفظ تعادل کلسترول در مغز برای یافتن راهی برای غیرفعال کردن به هم پیوستن آمیلوئید بتا هستیم.
