عفونت Zika احتمالاً سلول های مغزی بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و به نظر میرسد این خطر به زنان باردار محدود نمی شود.
نگرانیها درمورد ویروس Zika به دلیل شواهد حاکی از ایجاد ناهنجاریهای مغزی در جنین درحال رشد، به زنان باردار متمرکز شدهبود. با اینحال، تحقیقات جدید دانشمندان دانشگاه راکفلر و موسسه لا جولا در مورد آلرژی و ایمونولوژی نشان میدهند که احتمالاٌ سلولهای خاصی از مغز بزرگسالان در معرض عفونت قراردارند. در این میان، جمعیتی از سلولها، بهجای سلولهای عصبی ازدسترفته یا آسیبدیده در طول دوران بلوغ بهکار میروند و همچنین بهنظر میرسد در یادگیری و حافظه بسیار مهم هستند.
جوزف گایسون استادیار دانشگاه راکفلر و رئیس آزمایشگاه بیماریهای مغزی کودکان و پژوهشگر انستیتوی پزشکی هاروارد در این زمینه میگوید:
” این اولین مطالعه در مورد اثر عفونت Zika در مغز بزرگسالان است. بر اساس یافتههای ما، آلودهشدن بزرگسالان با Zika ممکن است بهگونهای که مردم فکر میکنند، بیضرر نباشد.”
برای تعیین اینکه آیا این آسیب پیامدهای بیولوژیکی درازمدت بر رفتار دارد یا نه، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. یافتههای جدید نشان میدهند احتمالاً این ویروس که در ۸ ماه گذشته در امریکای مرکزی و جنوبی گسترش یافتهاست، مضرتر از چیزی است که پیش از این تصور میکردیم.
Sujan Shresta، استاد جولا موسسه لا آلرژی و ایمونولوژی میگوید:
“Zika بهوضوح میتواند به مغز بزرگسالان وارد شده و آن را تخریب کند. این بیماری، پیچیده بوده و برای رشد اولیهی مغز فاجعهبار است، اما چون اکثریت بزرگسالان آلوده به Zika، به ندرت علایم قابل تشخیص از خود نشان میدهند، احتمالاٌ اثر آن بر مغز بزرگسالان نامحسوستر است؛ اما اکنون ما میدانیم که به دنبال چه چیزی میگردیم. “
اجداد عصبی
در اوایل بارداری، قبل از مغز ما را به یک ارگان پیچیده با مناطق تخصصی توسعه یابد، بهطور کامل از سلولهای پیشساز عصبی با قابلیت ایجاد نورونهای مغزی تشکیل شدهاست؛ اینها سلولهای بنیادی مغز هستند. در افراد سالم، در نهایت، سلولهای پیشساز عصبی بهطور کامل به نورونها تبدیل میشوند، و تصور میشود برخی نقاط در طول رشد در مقابل Zika مقاوم شوند؛ بنابراین میتوان توضیح داد که چرا بهنظر میرسد بزرگسالان، کمتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. اما شواهد موجود نشان میدهند که ویروس Zika با هدف قرار دادن سلولهای پیشساز عصبی، منجر به ازدستدادنِ این سلولها و کاهش حجم مغز میشوند. نتیجهی این اتفاق در میکروسفالی (یک بیماری رشد و نمو مرتبط با عفونت Zika که در جنین درحال رشد منجر به کوچکتر شدن سر نسبت به حد نرمال میشود.) و طیف گستردهای از ناتوانیهای رشدی منعکس میشود.
مغز بالغی که در جنینی آلوده شده، فرورفتگی سلول پیشساز عصبی را که بهنظر میرسد منحصراً توسط Zika ایجاد شدهاند، حفظ کردهاست . این فرورفتگیها در موش در درجهی اول در دو منطقه، منطقه subventricular از جلو مغز قدامی و منطقه subgranular از هیپوکامپ که برای یادگیری و حافظه حیاتی است، به وجود آمدهاند.
گلیسون و همکارانش فرض میکنند اگر Zika میتواند سلولهای پیشساز عصبی جنین را آلوده کند، بسط این پدیده در بزرگسالان دور از ذهن نیست. در نمونه موش که توسط Shresta و تیم او به تقلید عفونت Zika در انسان، بررسی شده، نشانگرهای زیستی فلورسنت، روشن شده و نشان میدهند که سلولهای پیشساز عصبی در بزرگسالان میتوانند توسط ویروس نابود شوند.
گایسون میگوید:
“نتایج ما درباره قسمتهای روشن شده توسط فلورسنت در مغز نسبتاً مبهم هستند؛ این قسمتها مانند یک درخت کریسمس بودند.”
“بسیار واضح است که این ویروس کل مغز را یکسان تحت تاثیر قرار نمیدهد، مانند چیزی که مردم در مورد جنین شاهد بودند. در بزرگسالان، تنها دو جمعیت بسیار خاص از سلولهای بنیادی به ویروس مبتلا هستند. این سلولها به صورت خاص، بسیار مستعد ابتلا به عفونت هستند.”