بسیاری از زنان باردار درد زیر شکم را در سه ماهه دوم و سوم تجربه میکنند. زیر شکم (یا ناف) نقطه اتصال جفت در رحم است. این قسمت بعد از تولد به هیچ جایی از حفره شکمی متصل نیست. بیشتر علل درد زیر شکم بی خطر هستند و بعد از تولد نوزاد از بین میروند.
این مقاله به بعضی از علل بالقوه این درد در ناحیه ناف و همچنین درمانهای خانگی که به کاهش این ناراحتی کمک میکنند، میپردازد.
مقاله مرتبط: اختلالات دوران بارداری
علل
علل ممکن درد زیر شکم در طی دوران بارداری شامل موارد زیر است:
فشار رحمی
با رشد جنین، رحم به فراتر از جایگاه طبیعیاش کشیده میشود تا آن را در خود جای دهد. این حرکت فشاری را بر شکم وارد میکند. در طی سه ماهه دوم رحم دیگر در داخل لگن جای نمیشود و بین ناف و سینه قرار میگیرد. در سه ماهه سوم رحم از ناحیه پوبیک تا پایین دندهها کشیده میشود. بزرگ شدن رحم و همچنین جایگاه بچه در آن میتواند فشاری را بر زیر شکم اعمال کند. با گذشت زمان افزایش فشار بر ناحیه ناف ممکن است باعث درد، خارش و ناراحتی شود.
کشش
افزایش وزن و تغییر مکان ارگانها در طی بارداری باعث کشش پوست و عضلات شکم میشود.
این کشش گاها میتواند باعث دیاستازیس رکتی شود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که عضلات رکتوس شکم (یا abs) به سمت نیمه راستی یا چپ جدا شوند. Abs جفت عضله بزرگی هستند که از زیر استخوان جناغ شروع و به لگن ختم میشوند. دیاستازیس رکتی به طور مستقیم باعث درد ناف نمیشود اما مقدار بافت مابین رحم و زیر شکم را کاهش میدهد که این مسئله ممکن است حساسیت به فشار را در این ناحیه افزایش دهد.
کشش پوست همچنین ممکن است باعث بعضی دردهای موضعی و خارش در زیر شکم شود.
بیرون زدگی ناف
بعضی از زنان باردار بیرون زدگی ناف را تجربه میکنند که زمانی رخ میدهد که بارداری ناف را به بیرون هل میدهد. بیرون زدگی ناف میتواند حساسیت و درد را افزایش دهد.
فتق ناف
گرچه فتق ممکن است خطرناک به نظر برسد اما به طور معمول برای زن باردار یا جنین خطری ندارد. یک فتق نافی زمانی رخ میدهد که فشار روده را به داخل حفره نافی هل میدهد. سپس ممکن است آن جا گیر بیافتد و ملتهب و دردناک شود. فتق نافی میتواند به دنبال فشار رحمی افزایش یافته ایجاد شود.
پزشکان ممکن است توصیه کنند که صبر کنید مگر این که باعث علائم مشخصی شود که نیازمند جراحی فتق باشد. با این حال اگر خطر محبوس شدن و اختناق وجود داشته باشد ممکن است پزشک اقدام به جراحی کند. محبوس شدن و اختناق زمانی رخ میدهد که بخشی از روده به میزان کافی خون دریافت نکند. کاهش خونرسانی میتواند باعث مرگ بافتی و سایر عوارض شود. جراحی خطر برای زن باردار و جنین خواهد داشت اما این خطر به نسبت کم است.
پیرسینگ ناف
ممکن است نیاز باشد زن بارداری که پرسینگ ناف دارد در طی دوران بارداری آن را بردارد. اگر پرسینگ کشیدن پوست را تشدید کند احتمال پارگی آن وجود دارد. یک ناف پاره یا زخم شده افزایش دهنده خطر عفونت است.
اگر عمر پرسینگ کمتر از یک سال باشد ممکن است هنوز قابل درمان باشد بنابراین یک خانم باید در مورد برداشتن آن با پزشک صحبت کند.
درمانهای خانگی
استفاده از کمپرسهای سرد و گرم در ناحیهای که احساس درد یا خارش دارد ممکن است ناراحتی را از بین ببرد. از استفاده کردن کمپرسهای گرم یا پکهای یخی که در داخل حوله پیچیده نشدهاند پرهیز کنید چرا که ممکن است باعث سوختگی و افزایش حساسیت ناحیه ناف شود.
استفاده از لوسیون کالامین یا ژل الورا نیز ممکن است باعث تسکین پوست حساس اطراف یا خود ناحیه ناف شود.
اگر این درد ناشی از فتق نافی نباشد ماساژ بارداری نیز ممکن است به رفع درد کمک کند. یک سیستماتیک ریویو دریافت که این ماساژ، شامل ماساژ زایمان توسط همسر، کاهش متوسط درد پشت و لگن را در پی دارد.
مقاله مرتبط: نقش و وظایف مردان در دوران بارداری
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر پوست این ناحیه ملتهب، قرمز و ترکدار شده یا درد شدید یا حاد داشته باشد، بهتر است با پزشک صحبت شود.
بیشتر علل دردهای زیر شکمی در طی دوران بارداری منجر به هیچ گونه عوارض مانایی نمیشوند.