صد‌ها زبان، مثل انگلیسی و هندی، از یک زبان قدیمی و اصلی نشات گرفته‌اند. بررسی ماده‌ی ژنتیک یک استخوان قدیمی نشان می‌دهد که افرادی که به زبان اولیه‌ی انسان‌ها سخن می‌گفته‌اند، احتمالا در جنوب کوه‌های قفقاز در غرب آسیا زندگی می‌کرده‌اند. زبان، بیشتر از گونه‌های بیولوژیکی، متنوع شده و گسترده می‌شود. امروزه، حدود سه میلیارد نفر به زبان هندی اروپایی صحبت می‌کنند، مثل انگلیسی، اسپانیایی، هندی و نپالی. همه‌ی این زبان‌ها از یک نیا مشتق شده‌اند.
این زبان مادری فرضی، پروتو-هندو-اروپایی یا PIE در نواحی اوراسیا، حدود ۵۵۰۰ و ۹۰۰۰ سال پیش صحبت می‌شده است ولی زبان شناسان مکان دقیق آن را کشف نکرده‌اند. در این مورد، دو فرضیه مطرح شده که با توجه با آن‌ها، مرکز زبان PIE در جلگه‌ی وسیع اوراسیای غربی در شمال یا جنوب کوه‌های قفقاز یا شاید هم مزارع حاصل‌خیز واقع در آسیای غربی، خاستگاه این زبان بوده است. زبان هندو-اروپایی در هر دو ناحیه استفاده می‌شده است. این موضوع نشان می‌دهد که ساکنان کوهستان قفقاز، سرنخ‌های مهمی را در خود دارند. ولفگنگ هاک و همکاران‌اش در مرکز ماکس پلانک در آلمان، ماده‌ی ژنتیک ۴۵ انسانی را که حدود ۳۲۰۰ تا ۶۵۰۰ سال پیش در کوه‌های قفقاز زندگی میکردند، مورد مطالعه قرار دادند. DNA قدیمی این افراد نشان می‌دهد که ژنها و مردم، ۶۵۰۰ سال پیش در جریان بودند، اما این جریان فقط یک مسیر جنوب به شمال داشته است. افرادی که در بخش شمالی این کوه‌ها بودند، ژن‌هایی مشابه با مردمان ما قبل تاریخ، در سرزمین‌های حاصل‌خیز در غرب ایران داشتند. ژن کشاورز ایرانی در جلگه‌ی اوراسیا نیز وجود داشت.
مقاله‌ی مرتبط: نیا-هندواروپایی؛ یافته‌هایی جدید درباره‌ی خاستگاه زبان فارسی
اگر DNA افراد شمالی بین کوه‌های قفقاز و جلگه‌ی اوراسیا متفرق شود، پس پراکنده شدن زبان هم امکان پذیر است. پاول هگارتی، زبان‌شناسی که در مرکز ماکس پلانک کار می‌کند ولی جزو تحقیقات نیست، اظهار دارد که اگر فردی در این نواحی به زبان PIE صحبت کند، تحقیقات منطقی به نظر می‌رسد. او با اشاره به مطالعاتی که در سال ۲۰۱۵ بر روی ارتباط ژنتیکی ساکنان ماقبل تاریخ جلگه‌ی اوراسیا و جمعیت کشاورزان مناطق حاصل‌خیز صورت گرفته، اظهار دارد:
هم اکنون، به خوبی می‌دانیم که مسیر این جریان گسترش زبانی، از جنوب به شمال بوده است.
هنوز هم مطالعات جدید با گرایشات عمومی مخالفت می‌کند: در سال‌های گذشته، این فرضیه که مردم نواحی که به PIE صحبت می‌کنند، قبلا در جلگه‌ی اوراسیا بوده اند، معتبر می‌شود. این بحث به این زودی تمام نخواهد شد!
فکر کنم در این عبارت «جنوب کوه‌های قفقاز در شرق آسیا » کلمه شرق باید به غرب تغییر پیدا کنه. ممنون از مقالات جالبتون. من رفرنس مقاله رو نتونستم بخونم؛ چون عضویت سایت New Scientist پولی بود. ممنون میشم اگر پی دی اف صفحه سایت رو برای من ایمیل کنید.