رژیم کم کربوهیدرات یا همان keto diet، یکی از رژیم های پرطرفدار لاغری است که تاثیر زیادی در کاهش وزن دارد و به همین دلیل، بسیاری از زنان بعد از زایمان برای از دست دادن اضافه وزن خود، به آن پناه میبرند. ولی آیا این رژیم راه مناسبی است؟
چربی زیاد و کربوهیدرات کم، رژیمی است که سالها برای درمان بیماریهایی مثل صرع استفاده میشده و اکنون به خاطر تاثیر چشمگیرش در کاهش تودههای چربی، معروف شده است. این رژیم، منبع انرژی بدن، یعنی کربوهیدرات را محدود کرده و بدن، از چربی به عنوان سوخت استفاده میکند. این حالت، بدن را به حالت کتوزیس درمیآورد. افرادی که تابع رژیم کتو هستند، مصرف بالایی از گوشت، سبزیجات، لبنیات پرچرب مثل خامه، کره، آجیل و روغن نارگیل دارند و از علات، میوه، حبوبات، سیب زمینی و شکر پرهیز میکنند.
مقاله ی مرتبط: در رژیم کتوژنیک چه غذاهایی باید خورده شود؟
از فواید این رژیم میتوان اشاره کرد که، از آنجایی که این مواد غذایی سیر کننده هستند، فرد کالری کمتری در طول روز دریافت خواهد کرد. مصرف مواد غذایی بستهبندی شده و فرآوریشده ممنوع است و در نتیجه، به طور اتوماتیک، مصرف شکر و شیرینیهای مصنوعی کاهش مییابد. تا به امروز، هیچ گزارشی مبنی بر کاهش تولید شیر مادر و کیفیت شیردهی در اثر این رژیم، صورت نگرفته است، ولی همچنان برای مادران شیرده توصیه نمیشود. پزشک تغذیه، الیزابت وارد، ک خودش مادر سه فرزند است، در این باره میگوید:
من هیچگاه چنین رژیم غذایی را برای مادران شیرده تایید نمیکنم. رژیم کتو، بعضی از مواد غذایی حیاتی مثل میوه و غلات را محدود میکند. عدم مصرف مقادیر کافی غلات، نشاسته، سیب زمینی و حبوبات برای سلامت روده و باکتری های آن مضر است، زیرا باکتریهای روده میتوانند فیبر موجود در این مواد غذایی را آزاد کنند. همچنین مصرف چربی زیاد، خصوصا چربی اشباع شده، در طولانی مدت بر سلامت قلب اثر منفی دارد.
به دلیل این که این رژیم، اشتهای افراد را به خاطر مصرف غذاهای سیرکنندهای مثل گوشت و لبنیات پرچرب، کم میکند، ممکن است کالری دریافتی زنان شیرده را کم کرده و در نتیجه تولید شیر را کاهش دهد. مشکل دیگری که این رژیم غذایی ایجاد میکند، دهیدراسیون و کم آبی است. مادران شیرده، روزانه حداقل به سیزده لیوان مایعات نیاز دارند تا ترکیب شیری که تولید میشود، مطلوب باشد. وقتی کتوزیس اتفاق میافتد، کبد ترکیباتی نظیر کتون تولید میکند که در سلول انرژی تولید کرده و از طریق ادرار دفع میشود. به گفتهی دکتر وارد، کتوزیس باعث کمآبی میگردد. با این حال، میوهها که منبع طبیعی تامین آب بدن هستند، در رژیم کتو محدودیت دارند. افرادی که به تازگی با این رژیم آشنا شدهاند، بهتر است به یاد داشته باشند که به دلیل کمبود کربوهیدرات بدن، خستگی و کاهش حافظه در سه الی چهار روز اول به سراغشان میآید. مغز به مقدار زیادی گلوکز نیاز دارد که عمدتا از کربوهیدرات تامین میشود. تا زمانی که بدن به تامین گلوکز از چربی عادت کند، علائم منگی و کاهش حافظه اتفاق میافتد که کار نگهداری از نوزاد را دوچندان میکند.
مقالهی مرتبط: رابطهی رژیم غذایی سرشار از چربی در بارداری با مشکلات سلامت روان نوزاد
هیچ مطالعهی معتبری در خصوص مزایا و معایب کتوزیس در رژیم غذایی بارداری و شیردهی انجام نشده است، ولی ارزش امتحان کردن را هم ندارد. تا زمانی که سلامت مادر و نوزاد مطرح است، باید محتاطانه عمل کرد.