سنگ کلیه چیست؟
کلیه ها خون را فیلتر و مواد زاید را دفع می کنند و اوره می سازند . بعضی مواقع نمک ها و مواد معدنی دیگر موجود در اوره به هم متصل می شوند و سنگ های کوچک کلیه را می سازند .
اندازه ی این سنگ ها از یک کریستال شکر تا به اندازه ی یک توپ پینگ پونگ متغیر است .
قبل از ایجاد انسداد به ندرت می توان متوجه این سنگ ها شد .
اگر این سنگ ها به قطعات کوچکتر بشکنند و وارد میزنای شوند منجر به درد شدیدی می شود.
علائم داشتن سنگ کلیه
- درد شدید در ناحیه ی پشت ، شکم و کشاله ی ران
- ادرار مکرر و درد آور
- خون در ادرار
- تهوع و استفراغ
بعضی سنگ های کلیه که اندازه ی بسیار کوچکی دارند میتوانند بدون علائمی دفع شوند .
تشخیص سنگ کلیه
سنگ های کلیه قبل از اینکه موجب انسداد شوند یا دردی ایجاد کنند معمولا تشخیص داده نمی شوند درد ناشی از آن آنقدر شدید است که بیمار را به سمت ER میکشاند جایی که انواع مختلفی از تست ها به منظور مشاهده و تشخیص وجود سنگ کلیه انجام میگیرد که شامل
CT scan ، Xray ، فراصوت و آزمایش ادرار می باشد ، آزمایش خون هم با نشان دادن میزان زیاد مواد معدنی در خون به تشخیص وجود سنگ های کلیه کمک می کند.
راه های درمان خانگی برای سنگ کلیه
اگر سنگ کلیه به اندازه ای کوچک باشد که خودش بتواند بدون ایجاد مشکلی دفع بشود دکتر با تجویز داروهای مسکن درد به شما توصیه می کند که در طول روز مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید حدود ۸ تا ۱۰ لیوان در روز تا ادرار غلیظ نشود یا به بزرگتر شدن سنگ کمک نکند.
سنگ کلیه ی کوچک که می تواند بدون مشکل و مداخله خود به خود دفع شود چه اندازه کوچک است ؟
اگر سنگ کلیه کوچکتر از ۵ میلی متر باشد ۹۰ درصد شانس دفع شدن بدون مداخله را دارد .
اگر بین ۵ تا ۱۰ میلی متر باشد شانس دفع بدون مداخله ۵۰ درصد است .
اگر سنگ کلیه بزرگ باشد راه های درمانی بیمارستانی لازم می شود که در ادامه توضیح داده می شود .
درمان
دارو
داروهایی به منظور کمک به بدن در جهت دفع و از بین بردن سنگ کلیه وجود دارد
مثلا داروهای ‘آلفا بلاکر’ که دیواره های میزنای را شل می کند که راه عبوری سنگ کلیه بازتر شود .
عوارض جانبی آن خفیف است شامل سر درد و گیجی می باشد . سایر داروها از تشکیل سنگ های کلیه ی جدید جلوگیری می کند.
شوک موج درمانی
یکی از رایج ترین روش های درمان برای سنگ کلیه ‘ESWL’ می باشد مخفف Extracorporeal Shock Wave Lithotrispy می باشد .
این روش انرژی زیادی را برای شکستن سنگ های کلیه به قطعات کوچکتر به کار می گیرد
عوارض جانبی شامل خونریزی ، کبودی و درد بعد از انجام این درمان می باشد .
اورتروسکوپی
وقتی سنگ کلیه از کلیه خارج می شود و به نزدیکی مثانه می رسد این روش درمان استفاده می شود .
لوله ای به مکان سنگ کلیه فرستاده می شود سپس سنگ شکسته می شود و قطعات آن از بین می روند .
در این روش شکافی در بدن ایجاد نمی شود.
آنالیز سنگ کلیه
وقتی سنگ کلیه دفع شد یا به روش های درمانی از بین برده شد آن را آنالیز می‌کنند که از چه موادی تشکیل شده است . تقریبا ۸۰ درصد آن از کلسیم تشکیل شده است . ما بقی آن از اوریک اسید ، استرووایت و سیستین تشکیل شده .
دانستن اینکه سنگ کلیه ی فرد بیمار بیشتر از چه ترگیباتی تشکیل شده به پیشگیری از ابتلا مجدد جلوگیری می‌کند .
سنگ کلیه چرا تشکیل می شود ؟
سنگ کلیه می تواند به دلیل تغییر در مقدار مواد مختلف ادرار اعم از آب ، نمک و مواد معدنی دیگر تشکیل شود .
انواع مختلفی از سنگ کلیه وجود دارد که با توجه به گستره ی تغییرات مقدار مواد ادرار انواع آن متفاوت می شود .
تغذیه نقش مهمی را ایفا می کند ؛ نوشیدن کم آب از دلایل رایج عمده بیماران مبتلا به سنگ کلیه می باشد .
خوردن پروتئین زیاد ، سدیم و غذای اگزالات مثل شکلات و سبزیجات به رنگ سبز تیره می تواند احتمال ابتلا به سنگ کلیه را در برخی افراد افزایش دهد .
افزایش وزن و مصرف برخی دارو ها هم می تواند احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد .
سفید پوستان بیشتر از گروه های دیگر دچار سنگ کلیه می شوند .
عوامل دیگری مثل بالا بودن فشار خون ، نقرس و عفونت مجتری ادراری نیز از جمله عوامل موثر در ایجاد سنگ های کلیه هستند .
پیشگیری
برای اینکه به سنگ های کلیوی کلسیمی دچار نشویم باید مصرف نمک و سدیم خود را کم کنیم چرا که باعث ورود مقادیر زیادی کلسیم به ادرار می شود .
بهترین راه برای پیشگیری آشامیدن مقدار مناسبی از آب در طول روز است .
با اینکه بیشتر سنگ کلیه از کلسیم است ولی شما برای پیشگیری از ابتلا به آن مجبور به کم کردن غذا های سرشار از کلسیم نیستید . درواقع مصرف متعادل غذا ها و مواد کلسیم دار احتمال ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می دهد .
