۱۶ سپتامبر، روز جهانی محافظت از لایه ی اوزون نامگذاری شده است. این مناسبت، به هدف تاکید بر اهمیت محافظت از لایه ی اوزون برای ادامهی حیات بر روی کرهی زمین است. ما معمولا در برابر سرما، از لباسهای ضخیم و عایق استفاده میکنیم تا در برابر سرما، گرمای بدن خود را از دست ندهیم. اگر لباسها پاره یا نازک شوند، قابلیت عایق و محافظتی خود را از دست داده و بدن ما را در برابر شرایط سرمای محیط قرار میدهند. چنین اتفاق مشابهی برای لایه ی اوزون محافظت کنندهی زمین، میافتد. اگر چه ترمیم این لایه، به اندازهی عوض کردن لباس زمستانی، آسان نیست!
لایه ی اوزون
این لایه از گازهای طبیعی تشکیل شده است که کرهی زمین را از پرتوهای خطرناک فرابنفش و UV-B محافظت میکند و توسط موادشیمیایی حاصل از فعالیتهای انسان، تضعیف میشود. ۱۶ سپتامبر، روز جهانی محافظت از لایه ی اوزون در گردهم آیی سازمان ملل در سال ۱۹۹۴ نامگذاری شده است. این تاریخ مصادف با پروتکل مونترال است که یکی از مهم ترین و اولین انجمن مقابله با تخریب لایه ی اوزون میباشد و در ۱۶ سپتامبر سال ۱۹۸۷ به ثبت رسیده است. در این پروتکل، مواد شیمیایی که موجب آسیب این لایه میشود، طبقه بندی شده و سران کشورها در ضرب العجلی، خواستار توقف تولید و مصرف این گازهای آسیب رسان شدند.
بان کی مون، رئیس سازمان ملل در کنفرانسی که به مناسبت گرم شدن زمین در فرانسه برگزار شده بود، اظهار کرد:
موفقیت پروتکل مونترال باید ما را تحت تاثیر قرار دهد. چنین توافق نامه ای نشان میدهد که کشورها در برابر مشکلات جهانی، میتوانند با هم همکاری کنند.
بیشتر بخوانید:
- برای نخستین بار: شواهدی که نشان میدهند فعالیتهای انسانی در حال نجات لایهی اوزون هستند!
- داستانهای ناگفته: با مخربترین موجود زندهی تاریخ زمین آشنا شوید
اصطلاح تخریب و نازک شدن لایه ی اوزون، توسط شِروود رولند، برندهی جایزهی نوبل، در سال ۱۹۸۵ ابداع شد که نشان دهندهی کاهش شدید ضخامت لایهی اوزون در اتمسفر زمین، به فاصلهی ۱۰ تا ۴۰ کیلومتر از سطح زمین میباشد. این لایهی نازک که زمین را احاطه کرده است، انتزاعی و دور تصور میشود، در حالیکه به طور چشمگیری در محافظت از حیات موجودات جهان نقش دارد. تخریب لایه ی اوزون باعث افزایش دمای عمومی زمین و میزان سرطان پوست و ملانوما میگردد.
مضمون سال ۲۰۱۵ میلادی، ترمیم لایه ی اوزون در ۳۰ سال اخیر و با شعار”اوزون: تمام چیزی که بین شما و UV قرار دارد.” بود. سی سال، مقدار سالهایی است که قرارداد محافظت از لایه ی اوزون در سال ۱۹۸۵ در وین، بسته شده بود.