یوحنا پاپ مؤنث ؛ افسانههای قرون وسطایی ادعا دارند یوحنا اولین وتنها پاپ مؤنث تاریخ بوده است. حال بررسی سکههای عتیقه میگویند که این زن واقعا وجود خارجی دارد.
بر اساس افسانههای قرون وسطایی، پاپی به نام John یا Johannes Anglicus (یوحنا) که در اواسط قرن نهم حکمرانی میکرد، در واقع زن بوده است. به عنوان مثال داستانی از قرن سیزدهم نوشته شده توسط دومینیکان مونک از لهستان به نام مارتین ادعا میکند، پاپ یوحنا در طول حکمرانیاش باردار شده و در طی برگزاری آیین مذهبی کلیسا فارغ شده است.
با این حال هنوز از وجود پاپی به نام یوحنا مطمئن نیستیم و از جنسیت او اطمینان نداریم. این شک به سردرگمیمان در مورد هویت پاپهای اواسط قرن نهم باز میگردد. مایکل هابیچت باستانشناس دانشگاه فلیندر استرالیا میگوید:
به عنوان مثال در قدیمیترین نسخهی کپی موجود از “Liber Pontificalis” که کتاب رسمی بیوگرافی پاپهای اوایل قرون وسطی را شامل میشود، پاپ بندیکت سوم به طور کامل وجود ندارد.
کشف وجود یوحنا پاپ مؤنث نه تنها معماهای تاریخی و مذهبی پیرامون این موضوع را حل خواهد کرد بلکه بر بحثهای پیرامون نقش زنان در کلیسا نیز تأثیر خواهد گذاشت. حال هبیچت معتقد از نشانههای حک شده روی سکههای قرون وسطایی نشان میدهد Johannes Anglicus وجود داشته و بنابراین پاپ یوحنا واقعی است.
سکهها واقعا این داستانها را به سمت واقعیت میرانند.
سکهها حاوی مونوگرام پاپ هستند. احتمالا پاپ یوحنا در یک طرف و پادشاه فرانک در طرف دیگر. Credit: Michael Habicht
این بررسی زمانی آغاز شد که هبیچت در حال بررسی تدفین پاپهای رم بود.
در آغاز من هم معتقد بودم داستان یوحنا تخیلی بیش نیست اما با بررسیهای بیشتر مشخص شد این داستان چیزهای بسیاری برای گفتن دارد.
هبیچت به بررسی سکهها نقره ( Denier (پنی)؛ نوعی سکهی مرسوم قرون وسطایی که در اروپای غربی استفاده میشد.) پرداخت. نام آنها برگرفته از نوعی سکهی نقرهی رومی به نام Denarius گرفته شده است و اندازهی کوچکی دارند چیزی در حدود دایم آمریکا یا یک چهارم آن. سکهها با نام پادشاه فرانک در یک سمت و مونوگرام پاپ در سمت دیگر ضرب شدهاند. هبیچت در ابتدا آنها را با دیدگاه یوحنای هشتم که در سالها ۸۷۲ تا ۸۸۲ حکمرانی کرده بود بررسی کرد. باستانشناس میگوید با وجود اینکه بعضی سکهها با مونوگرام یوحنای هشتم ضرب شدهاند انواع قدیمیتر آن مونوگرامی با جایگذاری حروف و شمایل متفاوتی دارند. سکههای متفاوت ممکن است متعلق به یوحنای داستان ما باشند. هبیچت منابع تاریخی متعددی نشان داد که پاپ یوحنا از ۸۵۶ تا ۸۵۸ حاکم بوده است. به عنوان مثال Conrad Botho گزارش کرده است پاپ یوحنا در سال ۸۵۶ لوئیس دوم ایتالیا را به عنوان پادشاه مقدس رم تاجگذاری کرده است. ترتیب پاپها در میانهی قرن نهم اینگونه است؛ لئو چهارم (۸۴۶-۸۵۳) پس ازآن بندیکت سوم (۸۵۳-۸۵۵)، Johannes Anglicus (856-858) و نیکولاس اول (۸۵۸-۸۶۷).
بررسیهای پیشین ثابت کردهاند سکهها تقلبی نیستند. به نظر میرسد جائلان علاقهای به جعل آنها ندارند.
در کل برخی طرفدار نظریه یوحنا پاپ مؤنث خواهند بود و شواهد بیشتری برای اثبات آن پیدا میکنند و برخی دیگر بر جایگاه مخالفت با قدرت پافشاری خواهند کرد.