بسیاری از دوستداران علم امسال از ابن‌که دو زن در فیزیک و شیمی موفق به کسب جایزه نوبل شدند بسیار خرسندند. Donna Strickland و Frances Arnold بیستمین و بیست و یکمین دانشمندان زن برگزیده نوبل هستند.
اما در طول صد سال گذشته هیچ دانشمند سیاه‌پوستی موفق به کسب جایزه نوبل نشده است. هر سال مراسم سالیانه معرفی برگزیدگان نوبل با Black History Month مقارن است و بسیار دردناک است که از میان ۹۰۰ برگزیده نوبل تنها ۱۴ نفر سیاه‌پوست بوده‌اند که هیچ یک در زمینه‌های علمی نوبل نگرفته‌اند. تقریبا تمام برگزیدگان نوبل سیاه‌پوست به دلیل فعالیت‌هایشان در زمینه‌ی صلح (۱۰ نفر( و ادبیات (۳ نفر) موفق به کسب جایزه شده‌اند. تنها یک دانشمند سیاه‌پوست به نام آرتور لوئیس (دانشمند علوم اجتماعی) در سال ۱۹۷۳ به دلیل فعالیت‌هایش در علم اقتصاد جایزه نوبل گرفته است.
در مقابل؛ تعداد برگزیدگان آسیایی، اغلب در زمینه‌ی علمی، به ۷۰ نفر می‌رسد و از سال ۲۰۰۰ به بعد این رقم به صورت قابل توجهی سیر صعودی داشته است. در واقع این موفقیت مدیون تأثیر و قدرت در حال رشد دانشگاه‌های ژاپن، چین، کره و آکادمی‌های آسیایی آمریکایی است. بردن جایزه نوبل در علم کمک بسیاری به مشغولین در مؤسسات معتبر و یا محققین پروژه‌های پرهزینه خواهد کرد. دلیل اصلی آن‌که هیچ دانشمند سیاه‌پوستی به این موفقیت نائل نشده، بسیار ساده است؛ جوانان سیاه‌پوست زیرک کمی، علم را برای ادامه‌ی زندگی انتخاب می‌کنند. با توجه به این‌که سیاه‌پوستان آفریقایی فرصت‌های کمتری برای موفقیت پیش رویشان دارند، سیاه‌پوستان آمریکایی کمتر تمایل دارند به مدارج بالا دست یابند و شغلی با زمینه‌ی علمی داشته باشند. حتی برای این‌که به عنوان یکی از برگزیدگان احتمالی جایزه نوبل در نظر گرفته شوید، باید محقق اصلی یا پروفسور مرکزی معتبر باشید.
حتما بخوانید:
- “انقلاب بر اساس تکامل” برنده نوبل ۲۰۱۸ شیمی
- نوبل ۲۰۱۸ فیزیک به دانشمندانی رسید که لیزر را به ابزار های همه کاره تبدیل کردند
- قرعه به نام “قش ایده و اقلیم در اقتصاد” برای نوبل ۲۰۱۸ اقتصاد افتاد
- محققان سرطان نوبل پزشکی ۲۰۱۸ را از آن خود کردند
زمانی که یک فارغ‌التحصیل سیاه‌پوست به اولین مرحله قدم می‌گذارد مانند دیگر سیاه‌پوستان با چالش‌های مختلفی مثل ترفیع و دسترسی به منابع مواجه خواهد شد. به عنوان مثال ما می‌دانیم که در آمریکا کمک هزینه‌ی تحقیقات در حوزه‌ی سلامت به دانشمندان سیاه‌پوست کمتر تعلق می‌گیرد. لازم است بدانید باید حمایت تمام کمال مرکزی که در آن فعالیت می‌کنید را داشته باشید و حداقل ۴ پروفسور از مراکز دیگر شما را به عنوان پیشرویی جهانی در حوزه‌ی فعالیت‌تان تأیید کنند تا به عنوان پروفسور شناخته شوید. این کار نیازمند ارتباطات داخلی و خارجی بسیار است. به دلایل بسیاری، دانشمندان سیاه‌پوست اندکی در مؤسسات مشهور برای ایجاد این چنین ارتباطاتی فعالیت دارند، بنابراین شانس پروفسور شدن برای آن‌ها اندک است.
متأسفانه مشکل دیگری نیز وجود دارد، بسیاری با این پیش‌فرض به سیاه‌پوستان نگاه می‌کنند که آن‌ها نمی‌توانند در زمینه علمی سرآمد باشند، بنابراین این نگرش نیز در عدم موفقیت سیاه‌پوستان بی‌تأثیر نبوده است.
محققین معتقدند الگوهای زن موفق می‌توانند هم‌جنسان خود را برای تلاش تشویق کنند، این قضیه برای سیاه‌پوستان نیز صادق است. این‌که یک سیاه‌پوست جایزه نوبل کسب کند به دانش‌آموزان سیاه‌پوست دیگر انگیزه‌ی ادامه مسیر آن‌ها را خواهد داد و بنابراین فعالیت در زمینه‌های علمی بیشتر خواهد شد.
چرا باید این مشکل را حل کنیم؟
دانشمندان سیاه‌پوست بیشتر، نه تنها قدمی برای برابری ست بلکه همگان از آن سود خواهند برد. به عنوان مثال، بروز دیابت، بیماری قلبی، سرطان و بسیار از بیماری‌ها در سیاه‌پوستان یا افراد با اجداد آفرقایی بیشتر است و تحقیقات اکثرا بر روی سفیدپوستان انجام می‌شود. هر چه تعداد دانشمندان سیاه‌پوست بیشتر باشد اطلاعات ما از این بیماری‌ها بیشتر خواهد شد.
مقاله‌ی مرتبط: چرا جایزه نوبل در قرن ۲۱ دیگر آن اعتبار سابق خود را ندارد؟
خوب پس چگونه می‌توانیم به دانشمندان سیاه‌پوست برای گرفتن جایزه نوبل کمک کنیم؟ ما نمی‌توانیم منتظر باشیم آفریقا هم به قدرت اقتصادی و سیاسی مشابه اسیا دست یابد. با نگاه به این‌که از ۵۱ زن برنده جایزه نوبل، تنها ۲۱ نفر در زمینه علمی و تنها ۳ نفر در فیزیک برگزیده بوده‌اند، بنابراین چالش مشابه است. اما با گسترش کمپین‌های حمایتی زنان برای افزایش فعالیت آن‌ها در علم و دستیابی به موفقیت در مراکز معتبر، تعداد برگزیدگان نوبل زن به طور قابل توجهی افزایش یافته است. اگر دانشمندان سیاه‌پوست بیشتر و در نهایت برگزیدگان نوبل بیشتری می‌خواهیم، به یک استراتژی مشابه نیاز خواهیم داشت.
