تحریک مغزی عمقی برای برخی از بیماران مبتلا به پارکینسون مفید است. آیا این تحریک برای افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نیز موثر است؟
محققان در راستای توسعه داروهای جدید برای آلزایمر، به تحریک عمقی مغز، به عنوان یک راه ممکن برای کمک به افراد مبتلا برای ادامه زندگی به صورت مستقل، روی آوردهاند.
این درمان، شامل تحریک مغز از طریق سیمهای کوچک پیوندشده، با موفقیت، در هزاران نفر در سراسر جهان با سایر شرایط عصبی مانند پارکینسون مورد استفاده قرار گرفتهاست.
حال محققان آزمایش می کنند تا ببینند آیا این روش برای افراد مبتلا به آلزایمر مفید است تا شاید بتوانند کمی از بار روی دوش مراقبان کم کنند.
در یک تحقیق جدید، محققان با جراحی سیمهای ظریف الکتریکی را در مغز سه فرد مبتلا به آلزایمر خفیف پیوند زدند. هر سیم به یک ژنراتور پالس در دیواره قفسه سینه متصل بود.
دستگاه به طور مداوم لوب فرونتال را در مغز تحریک میکرد، همانطور که یک ضربان ساز قلب باعث تحریک قلب میشود. هدف این تحریک مغزی عمقی، کاهش سرعت پیشرفت آلزایمر بود.
این یک مطالعه آزمایشی با تعداد کمی شرکت کننده بود؛ بنابراین کارشناسان میگویند نتایج باید با احتیاط مورد توجه قرارگیرد.
با این حال، دکتر داگلاس شار، نویسندهی همکارِ مطالعه و مدیر بخش اعصابِ شناختی در موسسه عصبیِ مرکز پزشکی وِکسنِر دانشگاه ایالتی اوهایو، به “Healthline” گفت که از نتایج راضی است.
شار گفت: “افراد این روش را بسیار خوب تحمل کردند.”
همچنین نشانه هایی وجود دارد که درمان ممکن است دارای “سود بالقوه” برای بیماران و مراقبین باشد.
پس از حداقل ۱۸ ماه تحریک مغزی مداوم، هر سه نفر علائم بهبود در عملکرد اجرایی نشان دادند. که شامل توانایی های ذهنی مانند حل مسئله، تصمیم گیری، برنامه ریزی، سازمان دهی، توجه و تمرکز است.
با این حال، هنگامی که محققان این سه نفر را با افراد معادل که تحت درمان قرار نگرفتند، مقایسه کردند تنها دو مورد از آنها بهبودی معنادار داشتند.
به گفته شار فرد دیگر، یک زن بسیار جوان و دارای مارکرهای ژنتیکی مرتبط با افول سریعتر آلزایمر بود.
تصور بر این است که تحریک عمقی مغز بر فعالیت و تعامل نورون ها تاثیر می گذارد.
در مطالعات قبلی، گوئن اسمیت، استاد روانپزشکی و علوم رفتاری در جانز هاپکینز در مریلند گفت:
“تحریک مغزی عمقی نه تنها باعث افزایش متابولیسم مغز در مناطق خاص شد بلکه ارتباطات بین آنها را افزایش داد، که به عنوان “اتصال عملکردی” شناخته میشود. ”
این دو در طول بیماری آلزایمر کاهش مییابند.
تمرکز بر مهارت های روزمره
این اولین مطالعه درباره تحریک عمقی مغز به عنوان یک درمان بالقوه برای بیماری آلزایمر نیست. مطالعاتِ تحریک عمقی مغزیِ قبلی در مبتلایان به آلزایمر بر مدارهای حافظه متمرکز اند. با این حال، مطالعه فعلی، اولین مطالعه ایست که در آن، هدف مدارهای غیر حافظه ای مغز است.
اسمیت گفت: “محققان به هدف جدیدی روی آوردند و در نتایج مقداری افزایش در متابولیسم مغزی و ثبات شناختی پیدا کرده اند.”
اسمیت بخشي از مطالعه قبلي بود که از تحريک عمقی در مغز در مدارهای حافظه ی بيماران آلزايمر استفاده مي کرد. تحریک عمقی مغز ممکن است علاوه بر توانایی های ذهنی بهبود یافته، مزایای دیگری نیز داشته باشد.
اسمیت به Healthline گفت: ” نکته جالب توجه دیگر درباره هدف این مطالعه این است که ممکن است پتانسیلی برای بهبود برخی علائم عصب شناختی باشد.” این علائم دیگر شامل افسردگی است که در میان افراد مبتلا به آلزایمر رایج است. مطالعات دیگر از تحریک مغزی عمقی لوب فرونتال در افراد مبتلا به افسردگی ماژور استفاده کرده اند. شار گفت که یکی از دلایلی که آنها لوب فرونتال را انتخاب کردند این است که پزشکان در حال حاضر “روش های زیادی برای کمک به این علائم در بیماران آلزایمر ندارند.” بیشتر درمان ها و داروهای آلزایمر بر بهبود حافظه متمرکز اند. راه های بسیاری وجود دارد که مراقبین می توانند به افراد کمک کنند که از پس از دست دادن حافظه بر بیایند – مانند استفاده از تقویم ها، یادداشت ها، آلارم ها و یادآوری ها.
با این حال، زمانی که یک فرد دیگر قادر به انجام کارهایی مانند اجرای یک دستور یا رفتن به بیرون نیست، جبران کردن کمبودها سخت تر است. این فعالیت ها مستلزم برنامه ریزی و اتخاذ تصمیمات فراوانی است، مانند جایی که میخواهند بروند، چگونگی آب و هوا، لباس هایی که میپوشند، و چه مقدار پول لازم است.
شار گفت: “این زمینه های دیگر شناخت واقعا برای عملکرد روزمره و مراقبت از آنها بسیار مهم است.”
گرایش به تحریک مغزی عمیق
مطالعات بیشتری لازم است تا تأیید شود که تحریک عمقی لوب های فرونتال در افراد مبتلا به آلزایمر، ایمن و موثر است.
شار گفت که قدم بعدی این است که کمک مالی برای تدارک یک کارآزمایی بزرگتر درخواست شود. او فکر می کند که یک آزمایش چند مرکزی برای گرفتن بیمار به تعداد کافی نیاز است.
اگر آزمایش های بالینی بزرگ تر نشان دهد که تحریک مغزی عمقی ایمن است و برای افراد مبتلا به بیماری آلزایمر موثر ست، بازهم ممکن است آنگونه که افراد تصور میکنند، درمانی مناسب برای همه، نباشد . شار گفت: “تحریک مغزی عمیق برای همه بیماران آلزایمر مناسب نیست. یک زیر جمعیت وجود دارد که از این درمان میتواند سود ببرد، و دیگران ممکن است سودی نبرند.”
هر سه بیمار مطالعه حاضر آلزایمر خفیف داشتند. افراد مبتلا به بیماری پیشرفته تر ممکن است چندان سودی نبرند زیرا نورون ها ممکن است به تحریک، پاسخ مشابه ندهند. تحریک عمقی مغز ممکن است درمانی برای آلزایمر نباشد، اما ممکن است سرعت پیشرفت علائم را کم کند. این می تواند به یک پیشرفت بزرگ در عملکرد روزانه تعبیر شود.
بسیاری از مطالعات در مورد بیماری آلزایمر، به گفته اسمیت “خواهان نشان دادن ایمن بودن تحریک مغزی عمیق و ثبات عملکرد ذهنی اند.” شار همچنین معتقد است اگر تحریک مغزی عمیق توسط سازمان غذا و دارو ایالات متحده برای بیماری آلزایمر تایید شود، این یکی از درمانهای متعددی است که پزشکان میتوانند از آن استفاده کنند.
این شبیه نحوه رفتار پزشکان با فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سایر شرایط است. هر دارو یا درمانی به یک اندازه برای همه بیماران کار نمیکند.
از آنجایی که در بیش از ده سال اخیر، داروی جدیدی برای آلزایمر وجود ندارد و تحقیقات کمی درباره آلزایمر از طرف شرکت های دارویی انجام شدهاست، این درمان جدید بالقوه امید به این بیماری را ارائه می دهد.
اسمیت گفت: “ما دریافتیم که گرایش زیادی به تحریک عمقی مغز در بین پزشکان و بیماران آلزایمر وجود دارد. او افزود که یک دلیل برای “بقای تمایل” این است که مطالعات در ادامه نشان دهند که این روش ایمن است.
اما شار مراقب است که این گرایش را با مرحله ی حقیقی تحقیق در حال حاضر قرار دارد، تعدیل کند. شار گفت: “بیماران نباید به جراح مغز و اعصاب خود مراجعه کنند تا این چیزها را در مغز خود قرار دهند. این روش هنوز یک اقدام در حال پیشرفت است.”