یک مطالعهی جدید که در مجلهی تحقیقات سرطان بالینی و تجربی منتشر شده است، بیان میدارد که یک آنالوگ مصنوعی از ترکیب موجود در درخت کمیاب چینی، میتواند برای مقابله با سرطان لوزالمعده مقاوم به درمان استفاده شود.
انجمن سرطان آمریکا (ACS) گزارش میدهد که حدود ۵۵ هزار و ۴۴۰ نفر در سال ۲۰۱۸ دچار سرطان لوزالمعده شده و از میان آنها ۴۴ هزار و ۳۳۰ نفر در اثر این بیماری جان خود را از دست دادهاند. درمان و تشخیص این نوع سرطان بسیار دشوار است.
مقالهی مرتبط: چرا آمار سرطان پانکراس رو به افزایش است؟
فقدان روشهای غربالگری بخصوص و در دسترس، بدین معنیست که متخصصان اغلب در مراحل بعدی بیماری متوجه آن میشوند و این مورد میتواند بر چشم انداز بیمار تأثیر بگذارد. ACS برآورد میکند که ۱۲ تا ۱۴ درصد از افرادی که مبتلا به سرطان پانکراس هستند در ۵ سال گذشته زنده ماندهاند.
تحقیقات جدید نیازمند دلگرمی بیشتری است؛ دانشمندان متوجه شدهاند که ترکیبی از کامپتوتسین (camptothecin) (ترکیبی مشتق شده از پوست درخت چینی که خواص ضد سرطانی آن بیش از نیم قرن پیش کشف شده است) میتواند به طور موثری، تومورهای سرطان پانکراس را از بین ببرد.
Fengzhi Li که استاد انکولوژی در بخش فارماکولوژی و درمان مرکز سرطان جامع در نیویورک است، محقق ارشد این پژوهش جدید است.
پیدا کردن یک ترکیب موثر و غیر سمی
همانطور که Li و همکارانش در مقالهی جدیدشان توضیح میدهند، یکی از مهمترین چالشهای درمان سرطان پانکراس، دریافت این واقعیت است که تومورها به طرز خاصی متراکم هستند و این امر باعث میشود تا مواد دارویی به سختی به آنها نفوذ کنند.
در گذشته، محققان سعی کردهاند از هزاران آنالوگهای مصنوعیِ کامپتوتسین، در مبارزه با تومورهای پانکراس بهره گیرند اما سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تنها دو مورد از آنها را تایید کرده است.
با این حال هر دوی این مشتقات، پروتئینی را مورد هدف قرار میدهند که نه تنها باعث رشد تومور میشود بلکه برای رشد طبیعی و بازسازی بافتها نیز حیاتی است. پس با این حال، ایروینتکان (irinotecan) و توپوتکان (topotecan) دو آنالوگ ساختگی و مورد تایید FDA از کامپتوتسین میباشند که بسیار سمی هستند.
این درست همان جایی است که Li و همکارانش وارد میشوند. در تحقیقات پیشین، آنها یک مشتق دیگر از کامپتوتسین را تهیه کردند و آن را FL118 نامیدند. آنها دریافتند که این ترکیب قادر است اثر محافظت کنندگی در برابر سرطان کولورکتال و همچنین سرطان سر و گردن داشته باشد.
FL118 تومورهای مقاوم به دارو را از بین می برد
این مهم است که FL118 با مهار پروتئین کلیدی مورد نیاز برای رشد بافتها عمل نمیکند در نتیجه سمیت آن بسیار کمتر خواهد بود.
در این مطالعه، Li و همکارانش FL118 را مورد آزمایش قرار دادند و دریافتند که این ترکیب باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی مقاوم در برابر دارو و جلوگیری از گسترش تومورها با از بین بردن سلولهای بنیادی سرطانی میشود.
مقالهی مرتبط: چگونه سرطان میتواند مقاوم به درمان شود؟
آنها هر دو آزمایش in vitro و in vivo را انجام دادند و از سلولهای سرطانی کشت داده شده و نیز تومورهای سرطان پانکراس با منشاء انسانی استفاده کردند و آنها را به مدل های حیوانی اعمال کردند.
آزمایشات نشان داد هنگامی که FL118 تنها استفاده میشود، به طور موثری تومورهای پانکراس را از بین میبرد اما هنگامی که همراه با جمسیتابین (داروی رایج شیمی درمانی) استفاده میشود، FL118 به تنهایی یا به کمک جمسیتابین میتواند به از بین بردن تومورهای مقاوم به درمان کمک کنند.
به طور کلی این داروها به خوبی عمل کرده و هیچ کدام از علائم سمیت تولید شده توسط ایروینتکان (irinotecan) و توپوتکان (topotecan) را در پی نخواهند داشت.
Li بیان میدارد:
اثر ضدالتهاب بالای FL118، همراه با مشخصات سم شناسی مناسب آن، با این واقعیت مطابقت دارد که این دارو چندین پروتئین کلیدیِ درگیر در پیشرفت سرطان پانکراس و مقاومت درمانی را هدف قرار میدهد.
وی افزود:
برای درمان این بیماری ویران کننده، شدیدا نیازمند داروهایی هستیم که قابلیت دسترسی هرچه بهتر برای از بین بردن تومورها را داشته باشند.
Xinjiang Wang، یکی از همکاران شرکت کننده در این تحقیق میگوید:
ما معتقدیم که FL118 میتواند امید جدیدی برای داشتن دارویی باشد که نه تنها برای درمان سرطان پانکراس، بلکه برای سایر انواع سرطانها مانند سرطان کولورکتال نیز مفید باشد. مطالعهی ما نتایج قویای برای توسعهی درمانهای مبتنی بر FL118، برای سرطان پانکراس، به خصوص در بیماران مقاوم در برابر درمانهای فعلی دربردارد.