نئاندرتال‌ها و انسان‌های امروزی تقریباً نیم میلیون سال پیش از جد مشترک خود منشعب شدند. نئاندرتال‌هایی که در اقلیم‌های سردتر اوراسیا بودند، سینه‌ای سفت و محکم، جمجمه‌ای بزرگ و دستانی قدرتمند داشتند. در آفریقا انسان‌های امروزی صورتی کوتاه‌تر داشتند و علاوه بر آن چانه‌‌شان برجسته و اندام فوقانیشان نیز باریک و بلندتر بود. سپس به تقریباً ۵۰۰۰۰ سال پیش یکی از این گونه‌ها در مقابل دیگری قرار گرفته و نژادهای مختلف با هم پیوند خوردند که منجر به برخاستن انسان امروزی از آفریقا گشت.
میراث این اختلاط نژاد در سال‌های گذشته موضوع تحقیق و مورد سؤال بوده است. تا امروز فقط ۴ ژن از ژنوم انسان یافت شده که مربوط به انسان آفریقایی مورد نظر نیست و از نئاندرتال‌ها منشأ می‌گیرد؛ این مورد ممکن است توسط طیفی از خصوصیت‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد که شامل تولید کراتین، خطر بیماری و تمایل به عطسه پس از خوردن شکلات تیره می‌شود. دیگر DNAهای نئاندرتال‌ها کجا رفته‌اند؟ چرا دورگه‌ای از انسان-نئاندرتال غالب نشده‌است؟
دو مطالعه اخیراً روی توضیحی به نقطه‌ی اشتراک رسیده‌اند. آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که جواب سؤال‌های بالا از تفاوت در اندازه‌ی جمعیت این دو معلوم می‌گردد و این قانون ژنتیک جمعیت‌ها: در جمعیت‌های کوچک انتخاب طبیعی اثربخشی کمتری دارد. نئاندرتال‌ها طی صدها هزاران سال همین جمعیت کم خود را داشته‌اند؛ چون در شرایطی سخت زندگی می‌کردند.
در نتیجه آن‌ها بیشتر از انسان‌های مدرن زاده‌‌های خود را از دست می‌دادند و جهش‌های بیشتری را که تأثیرات ناسازگاری در پی داشته، انباشت می‌کردند؛ مثل افزایش یکی از خطرات بیماری ولی در عرض این موضوع قدرت تولیدمثلی کاهش نمی‌یافت و به همین دلیل جهش‌های مذکور منتقل می‌شدند. پس از این که نئاندرتال‌ها شروع کردند به ملاقات با انسان‌ها، انتخاب طبیعی در جمعیت بزرگ‌تر انسان‌ها شروع به پاکسازی آن جهش‌ها نمود.
در سال ۲۰۱۴ نیز گروهی از محققین دانشگاه هاروارد دریافتند که DNA نئاندرتال تمایل دارد تا در مکانی دورتر از ژن‌ها مهم در ژنوم انسان قرار بگیرد. این مورد یکی از اولین قسمت شواهدی بود که نشان می‌داد انتخاب طبیعی در مقابل DNA نئاندرتال‌ها نقش ایفا کرده است.
در همین زمان گروه تحقیقاتی، برخی یافته‌ها را مشخص نمود که امکان داشت به ناباروری در دورگههای نئاندرتال-انسان بیانجامد ولی با این حال بر این نکته نیز تأکید شد که ناباروری همه‌ی جوانب را نمی‌تواند توضیح دهد. در تحقیق اخیر بر این نکته تأکید شده که اندازه‌ی جمعیت می‌تواند این مورد را توضیح دهد. محققان تناوب امروزه‌ی جد نئاندرتال‌ها را در ژنوم انسان مورد بررسی قرار دادند و با مدلی ریاضی از انتخاب طبیعی آن را غنی ساختند. آن‌ها به این رسیدند که طرحی ضعیف از انتخاب طبیعی به خاطر تفاوت در اندازه‌ی جمعیت بین انسان‌ها و نئاندرتال‌ها می‌تواند سبب اختلاف فاصله‌دار بین DNA نئاندرتال و ژنوم انسان امروز شود.
این تحقیقات با مطالعه‌ای دیگر نیز همسو است که در جهتی مخالف به بررسی آن می‌پردازد؛ در این مطالعه، کار با ارزیابی‌های تاریخی از اندازه‌ی جمعیت نئاندرتال‌ها و انسان‌ها شروع شد. بر اساس اندازه‌های مذکور و احتمال این که جهش‌های جدید مضر باشند، آن‌ها بار جهش‌ها را برای هر جمعیت محاسبه نمودند و نتیجه این شد که در نئاندرتال‌ها، جهش‌های منجر به ناکامی رواج بیشتری داشته است. در واقع دورگه‌ها از انسان‌های خالص قابلیت‌های بسیار کمتری داشتند. در طول زمان همین موضوع موجب کاهش میزان DNAهای نئاندرتالی در ژن‌های انسان‌های امروزی گشته است.
این دو مطالعه با هم حرف قانع‌کننده‌ای می‌زنند؛ کاهش ژن‌های نزدیک به دودمان نئاندرتال‌ها که مشاهده شده پدیده‌ای قاطع و قابل‌ذکر است که می‌تواند توضیحی قابل قبول را ارائه دهد.
