در مقام دوم نسبت به سیگار کشیدن، چاقی یک عامل خطر بزرگ برای سرطان است. اما پزشکان سرطان متوجه چیزی شگفت آور درباره ی ارتباط چاقی و سرطان شده اند: بیماران دارای اضافه وزن گاهی اوقات به داروهای قدرتمندی که سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با تومورها مهار می کنند، بهتر از سایر بیماران پاسخ می دهند. در حال حاضر، محققان اثرات پیچیده چاقی را در مورد سرطان بررسی می کنند که ممکن است اینگونه توضیح داده شود: چاقی، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند و با تقویت کردن مولکول هایی که هدف دارو های ضد سرطان هستند، به رشد تومور کمک می کند.
ایمونولوژیست سرطان، ویلیام مورفی، از دانشگاه کالیفرنیا، که با انکولوژیستی به نام آرتا منجذب از همین دانشگاه، روی گزارشی که در Nature Medicine درباره ی چاقی و سرطان منتشر شد، کار کرده است، می گوید: “در بیشتر موارد همه چاقی را بسیار بد در نظر می گیرند. ولی با این دارو ها، واکنش مثبتی دریافت شد.” مورفی فکر می کند این یافته می تواند به راه هایی برای موثر تر کردن دارو در همه بیماران سرطانی کمک کند.
این دارو ها که مهار کننده های نقاط بازرسی (checkpoint) نامیده می شوند، با مسدود کردن فعال کردن PD-1، یک پروتئین روی سطح سلول های ایمنی کنترل کننده ای به نام سلول های T کار می کنند. بدن به طور طبیعی کاهش پاسخ ایمنی، PD-1 را هدف قرار می دهد، اما تومورها می توانند PD-1 را برای حفاظت از خود تحریک کنند. بالا بردن این “ترمز مولکولی”به سلول های T اجازه می دهد تا به سلول های سرطانی حمله کنند. مهارکننده های PD-1، سال ها موجب غیب شدن تومورهای غیر قابل درمان در افراد مبتلا به ملانوم، سرطان ریه و برخی انواع دیگر سرطان شده اند.
اما تنها یک درصد از بیماران به داروها پاسخ می دهند و یک مطالعه مربوط به چاقی و سرطان در اوایل سال جاری در Oncology Lancet نشان داد که پاسخ دهندگان به طور غیرمستقیم شامل افرادی هستند که اضافه وزن دارند. محققان در مرکز سرطان MD هوستون، تگزاس، دریافتند که از ۳۳۰ نفر مبتلا به ملانوم پیشرفته، کسانی که از جنس مذکر بودند و اضافه وزن داشتند، به طور متوسط بیشتر زنده ماندند: ۲۷ ماه در مقایسه با ۱۴ ماه در افرادی با شاخص توده ی بدنی طبیعی.
در حال حاضر، تیم مورفی مشاهدات بالینی ارتباط چاقی و سرطان را در آزمایشگاه تایید کرده و پایه های ممکن را شناسایی کرده است. پس از تایید اینکه تومورها در موشهای چاق سریع تر رشد می کنند، تیم او سلول های T موش های چاق، میمون ها و انسان ها را مورد مطالعه قرار داد. آنها دریافتند که این سلولها همان چیزی است که ایمونولوژیستها آن را “از کار افتاده” نامیدند. آن ها به کندی تکثیر می شدند، و تولید پروتئین های ترشحی که سایر عناصر کمک کننده ی سیستم ایمنی را تحریک می کنند، متوقف کردند. آنها PD-1 بیشتر از حد متوسط را نشان می دهند، به این معنا که سلول های سرطانی می توانند به راحتی آنها را سرکوب و بدون هیچ مانعی رشد دهند.
بر اساس یافته های گروه مورفی، لپتین، یک هورمون ساخته شده توسط سلول های چربی، یکی از عوامل تولید مقادیر بالای PD-1 است. حیوانات و افرادی که اضافه وزن دارند، سطوح بالای هورمون تولید می کنند که معمولا به مغز می گویند که حیوان به اندازه کافی غذا خورده است. اما لپتین همچنین بر سیستم ایمنی تاثیر می گذارد و تیم UC Davis مظنون است که یک مسیر سیگنالینگ را ایجاد می کند که باعث افزایش PD-1 در سلول های T می شود.
تیم مورفی امروز در Nature Medicine گزارش کرده است که مقادیر زیاد PD-1 نیز یک مزیت پارادوکسی در ارتباط با چاقی و سرطان دارد: در موش های چاق، باعث می شود سلول های T به طور غیرمعمول به مهار کننده های PD-1 پاسخ می دهند. هنگامی که داروها این ترمز را آزاد کردند، سلول های T به کار خود ادامه دادند. تغذیه شده توسط گلوکز و سایر مواد مغذی که در بافت های حیوانی با وزن بیش از حد فراوان هستند، در کاهش تومور ها بهتر از حیوانات با وزن معمولی کار می کنند.
لیدیا لینچ، ایمونولوژیست دانشگاه هاروارد می گوید: این یافته ها نشان می دهد که “چاقی” ویژگی غیرمنتظره ای برای بیماران مبتلا به سرطان است. گروه او در Nature Immunology روشی که چاقی توانایی سیستم ایمنی برای حمله به تومور ها را تضعیف می کند، در رابطه با ارتباط چاقی و سرطان گزارش می دهد: با متوقف کردن یک نوع از سلول های ایمنی به نام سلول های قاتل طبیعی که به دنبال سلول های غیر طبیعی هستند و آنها را از بین می برند.
مورفی نقشه دارد که کشف کند آیا دادن رژیم غذایی با چربی بالا، برای تقلید برخی اثرات اضافه وزن، به موشی با وزن طبیعی که مبتلا به سرطان است، می تواند اثر مهار کننده های PD-1 را تقویت کند. اما چنین درمان هایی برای بیماران مبتلا به سرطان همچنین می تواند اثرات مضر داشته باشد، سوزان اوسترندزنبرگ، ایمونولوژیست تومور، از دانشگاه یوتا در سالتلیک سیتی می گوید که همچنین اثر چاقی بر رشد تومور را بررسی می کند می گوید: “این تعادل در اینجا، تعادل بسیار دقیق است.”
در حالی که نتایج تیم UC Davis نشان می دهد که بیماران چاق ممکن است به داروهای PD-1 بهتر پاسخ دهند، بیماران مبتلا به وزن طبیعی نیز می توانند مفید باشند و برای تصمیم گیری های درمان براساس شاخص توده بدنی خیلی زود است. جنیفر مککود، نویسنده اصلی در مطالعه Oncology Lancet مطالعه می گوید: “در نهایت، ما نیاز به تجزیه و تحلیل یکپارچه برای درک سهم BMI، جنس، سن و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر است.”
