ابهامات زیادی در ارتباط با سیستم ایمنی در حاملگی جود دارد. در واقع، یکی از جنبه‌های بحث‌برانگیز حاملگی آن است که چرا سیستم ایمنی مادر، جنین در حال رشد را تخریب نمی‌کند؛ چرا که همچون میکروب‌های مهاجم، سرشار از ماده‌ی خارجی است. حال محققان متوجه برهم‌کنش‌های مولکولی پیچیده‌ای شده‌اند که به حفظ امنیت جنین و مادر تا زمان زایمان کمک می‌کنند.
به گفته‌ی Sumati Rajagopalan، ایمونولوژیست مؤسسه‌ی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی در Bethesda، مریلند، که در مطالعه شرکت نداشته است، این پیچیدگی بسیار قابل توجه است. درک این ارتباط و تعامل در نهایت می‌تواند به کاهش سقط‌ها و سایر عوارض حاملگی بیانجامد.
این عوارض اغلب ریشه در اولین روزهای حاملگی دارند؛ زمانی که رویان شروع به حرکت به داخل دسیدوآ، جدار رحم، می‌کند.
رابط مادری-جنینی به خوبی شناخته نشده است؛ اما عاملی حیاتی برای یک حاملگی مؤفق محسوب می‌شود.
Sarah Teichmann، متخصص زیست‌شناسی محاسباتی در مؤسسه‌ی Wellcome Sanger کمبریج انگلستان
از این رو، او و همکارانش تصمیم به بررسی فعالیت ژنی سلول‌های منفرد مادر و جنین طی این دوره گرفتند. آن‌ها ۷۰ هزار گلبول سفید خونی و سلول‌هایی از بافت‌های جفتی و جنینی زنانی که حاملگی‌شان مابین هفته‌های ۶ و ۱۴ ختم یافته بود، مورد مطالعه قرار دادند. طی این مطالعه، فعالیت ژنی هر یک از سلول‌ها با استفاده از تکنولوژی ترانس کریپتومیکس بررسی شد؛ این که بازخوانی کدام پروتئین‌ها در کدام سلول‌ها حضور داشت.
آن‌ها ۳۵ نوع سلول شناسایی کردند. برخی از این سلول‌ها جدید بوده و برخی قبلاً شناخته شده بودند؛ از جمله سلول‌های جنینی متعددی که به بافت مادر تهاجم کرده و موجب آغاز فرآیند تشکیل ارتباطات عروق خونی مادر و جنین می‌شوند. محققان همچنین چدین نوع سلول ایمنی شامل انواع متنوعی از سلول‌های کشنده‌ی طبیعی شناسایی کردند که در حالت طبیعی، سلول‌های آلوده و سلول‌های توموری را تخریب می‌کنند. آن‌ها با جستجو در دیتابیس‌های برهم‌کنش‌های پروتئینی در صدد تعیین آن بودند که کدام یک از این سلول‌ها بر اساس ارتباطات پروتئینی مذکور با یک‌دیگر تعامل دارند.
بیشتر بخوانید:
- میکروبیوم واژینال احتمالاً بر سطح استرس نوزاد تازه متولد شده تأثیر دارد
- مصرف زیاد قند در حاملگی شاید خطر آلرژی‌ها را افزایش دهد
به گزارش Teichmann و تیمش در Nature، سلول‌های رویان مهاجم، سلول‌های مادر را تحریک به ایجاد سلول‌هایی می‌کنند که سعی در سرکوب پاسخ‌های ایمنی دارند. گروه تحقیقاتی همچنین متوجه شد برخی سلول‌های کشنده‌ی طبیعی مادر برقراری صلح را بر عهده داشته، از حمله‌ی سایر سلول‌های ایمنی به جنین ممانعت کرده و دسته‌ای از مواد شیمیایی را تولید می‌کنند که موجب تسریع رشد جنین و برقراری ارتباطات خونی می‌شوند. این سلول‌های کشنده‌ی طبیعی تحت کنترل سلول‌های خاصی در دسیدوآ تحت عنوان سلول‌های استرومایی هستند.
حال می‌توانیم جزئیات ارتباط سلول‌ها با یک دیگر را مشاهده کنیم. نتایج ما همچنین بیانگر سطوحی از تنظیم ایمنی هستند که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته بود.
به گفته‌ی Rajagopalan، هنوز تعاملات ناشناخته‌ی بسیاری وجود دارند. در همین راستا، گروه Teichmann دیتابیس آ«لاینی ایجاد کرده‌اند تا به سایر محققان در این زمینه کمک کنند.
