اثرات مخرب تنهایی: از افسردگی و آلزایمر تا سرطان

جامعه در حال انفکاک است. اگر بخواهیم تنها یک وجه مشترک بین مردم بیابیم، قطعاً به تنهایی خواهیم رسید. نتایج یک مطالعۀ جدید حاکی از آن بوده که ۹ میلیون بزرگسال بریتانیایی از احساس تنهایی مزمن رنج می‌برند. اگر تمام این جمعیت تنها را به یک شهر مستقل انتقال دهیم، بزرگ‌تر از لندن خواهد شد. این مسئله نه تنها پذیرفتنی نیست، بلکه خطرناک هم می‌باشد. پژوهش‌ها می‌گویند که اثرات مخرب تنهایی بر بدن با عوارض سوء مصرف ۱۵ نخ سیگار در روز برابری کرده و از چاقی نیز خطرناک‌تر است. تنهایی خطر ابتلا به بیماری عروق قلبی و بروز سکته مغزی را افزایش داده و احتمال مرگ زودرس را به میزان ۲۶ درصد بالاتر می‌برد. اما چطور است که یک تجربه روانی می‌تواند چنین عوارض ویرانگری در جسم ما بر جای بگذارد؟

مقاله مرتبط: احساس تنهایی می‌کنید؟ مغز شما ممکن است در خطر باشد

اثرات مخرب تنهایی بر دستگاه ایمنی

به نظر می‌رسد پاسخ سوال بالا، در تأثیر مخفیانه‌ای است که احساس تنهایی می‌تواند بر روی دستگاه ایمنی بگذارد. نتایج پژوهش‌های اخیر نشان داده است که دستگاه ایمنی در افرادی که از تنهایی مزمن رنج می‌برند، دستخوش تغییراتی می‌گردد. در پی بروز این تغییرات نامطلوب، دستگاه ایمنی به جای این که برای مقابله با ویروس‌ها آماده شود، نسبت به پاک‌سازی عفونت‌های باکتریایی تمایل پیدا می‌کند. این نوع از عفونت‌ها معمولاً در پی آسیب فیزیکی، مثل انواع جراحت‌ها، خود را نشان می‌دهند. مبارزه با باکتری‌ها معمولاً وضعیت گذرایی است که معمولاً با یک پاسخ ستیز و گریز همراه می‌گردد. اما افراد تنها، در این وضعیت گیر افتاده و نمی‌توانند از آن خارج شوند. در صورت ادامه یافتن این وضعیت، میزان پاسخ‌های التهابی در بدن فرد افزایش پیدا کرده و زمینه برای بروز انواع سرطان‌ها، حمله‌های قلبی، بیماری آلزایمر و افسردگی فراهم می‌گردد.

مقاله مرتبط: مثلث دستگاه ایمنی، حافظه و ساختار مغز

زمانی که این پاسخ‌های التهابی به مغز می‌رسند، عملکرد این اندام مرکزی را متأثر می‌سازند، که در نتیجۀ آن، فرد موضع دفاعی به خود گرفته (پدافنداندیشی)، پرخاشگر شده و احساس تنهایی بیش‌تری را تجربه می‌کند. محققان اثرات مخرب تنهایی را در اسکن‌های مغزی مشاهده کرده‌اند. در یکی از مطالعاتی که در همین زمینه صورت گرفت، پژوهشگران فعالیت مغزی افراد تنها را هم‌زمان به نشان دادن تصاویر خاصی به آن‌ها، بررسی کردند. این تصاویر نشان‌دهنده تهدیدهای اجتماعی، نظیر زورگویی، و تهدیدهای غیراجتماعی، مانند کوسه‌ها، بودند. یافته‌های این مطالعه نشان می‌داد که تنهایی باعث می‌شود فرد مبتلا نسبت به تهدیدهای اجتماعی حساس‌تر شده و پاسخ‌های شدیدتری را بروز دهد. این نتایج می‌تواند گرفتار شدن بسیاری از ما در دام تنهایی را توجیه نماید؛ چرا که تنهایی باعث دشوارتر شدن برقراری ارتباط با دیگران می‌شود.

متأسفانه رفتاری که نسبت به تنهایی پیشه کرده‌ایم هیچ کمکی به ما نخواهد کرد. مردم مشکلات جسمانی خود را با پزشک‌شان در میان می‌گذارد، اما وقتی صحبت از تنهایی می‌شود، همه از تصدیق کردن مشکل خود احساس شرم می‌کنند.

جالب است بدانید که افراد جوان بیش‌تر از سالمندان، احساس تنهایی می‌کنند. یک نمونه پیمایش ملی که با همکاری BBC Radio 4 و Wellcome Collection در بریتانیا صورت گرفت، نشان داد که ۴۰ درصد از جمعیت ۱۶ تا ۲۴ سال، احساس تنهایی می‌کند. این در حالی است که تنها ۲۷ درصد از سالمندان بالای ۷۵ سال گرفتار این مشکل‌اند.