انتشار این مقاله


بهبود توانایی حل مسأله با افزایش سن!

برطبق مطالعات اخیر،افزایش سن ممکن است باعث بهتر کردن حل ابتکاری مسائل شود. محققان بیشتر از صد مطالعه انجام شده بر روی حل مسأله و افزایش سن را که از سال ۱۹۶۰-۲۰۱۶ انجام شده بود، با نگاه بر هر دو بعد رفتار افراد و شواهد منتج از اسکن‌های مغزی ،مورد بررسی دوباره قرار دادند و […]

برطبق مطالعات اخیر،افزایش سن ممکن است باعث بهتر کردن حل ابتکاری مسائل شود.

محققان بیشتر از صد مطالعه انجام شده بر روی حل مسأله و افزایش سن را که از سال ۱۹۶۰-۲۰۱۶ انجام شده بود، با نگاه بر هر دو بعد رفتار افراد و شواهد منتج از اسکن‌های مغزی ،مورد بررسی دوباره قرار دادند و دریافتند که به طور معمول توانایی افراد مسن برای تمرکز و جلوگیری از پرتی حواس در حین حل مسأله کمتر از افراد جوان‌تر است .

طبق گفته  لینن هاشر، پروفسور روان‌شناسی در دانشگاه تورنتو،نتایج تحقیقات نشان می داد که کاهش توانایی تمرکز و جلوگیری از حواس پرتی، موجب بهبود عملکرد در اموری که نیازمند خلاقیت هستند ،می شود؛که این امر شگفتی محققان را به دنبال داشت،  ،زیرا توانایی تمرکز همواره به عنوان یکی از عوامل موفقیت در یادگیری عنوان شده است .

محققان اعلام می دارند که توانایی تمرکز بر روی یک موضوع در برخی امور خاص مانند خواندن و به یاد آوردن به افراد کمک می کند. در یکی از تحقیقات ارائه شده درسال ۲۰۱۲ که دوباره مورد بازرسی قرار گرفته است، متوجه شدند که  افراد مسن در خواندن متونی که کلماتی به منظور پرت کردن حواس در آن ها قرار داده شده بود، کندتر از افراد جوانتر عمل می کردند . به‌علاوه این افراد در به یاد آوردن اطلاعات کلاماتی که خوانده بودند مشکل بیشتری داشتند .

در هر حال، توانایی تمرکز، به عملکرد افراد، در اموری که نیازمند توجه وسیع تر هستند، نمی‌تواند کمک کند و حتی ممکن است مانع آن نیز بشود. برای مثال در مطالعه ای که سال ۲۰۱۶ در ژورنال بولتین انتشار یافت ، محققان به شرکت کنندگان تستی ارایه کردند که در آن چند عکس با چهره هایی که اسمشان بالای آن نوشته شده بودند ،قرار داشت . طبق دستور اجراکنندگان افراد نباید به اسامی توجهی می کردند . در ادامه محققان از افراد در مورد ارتباط چهره ها و اسم ها سوال کرده و مشاهده کردند که شرکت‌کنندگان مسن‌تر، بهتر می‌توانستند ارتباط چهره‌ها و اسم‌ها را برقرار کنند، با این وجود میزان یادآوری چهره ها و اسم ها با افزایش سن کاهش پیدا می‌کرد.

مطالعه دیگری که سال ۲۰۰۶ در ژورنال روانشناسی و سن انجام شد متشابها نشان داد که افراد ۶۵-۷۵ ساله توانایی بهتری نسبت به افراد ۱۸-۳۰ سال، در به یاد آوردن عواملی که باعث حواس پرتی می‌شود، دارند. در این آزمایش نیز شرکت کنندگان به نقاشی هایی نگاه می کردند که کلمات جانبی در بالای آن ها نوشته شده بود. مجددا شرکت کنندگان از نگاه کردن به این اسامی منع شده بودند و در آخر مشاهده شد که افراد مسن در به یادآوردن اسامی توانا ترند .

این دو تحقیق روی هم رفته  نشان می‌دهد که در کل توانایی افراد جوان‌تر در چشم‌پوشی از اطلاعاتی که موجب حواس‌پرتی می شوند، بیشتر است و در یادآوری این اطلاعات ضعیف‌ترند .

محققان از این بررسی خود نتیجه گرفتند که محدوده وسیع توجه افراد مسن تر ، برای اموری که نیازمند درگیر کردن مقدار زیادی از اطلاعات‌اند (مانند حل مسائل با راه‌های خلاقانه یا شناخت الگو‌ها در طول زمان) ، مناسب‌تر است.

طبق گفته ی دانشمندان ناحیه‌ای در مغز به نام فرونتوپریتال، مسئول پردازش اطلاعات مرتبط و چشم پوشی از اطلاعات اضافی و پرت کننده ی حواس است . شواهد نشان می دهد که با افزایش سن افراد میزان فعالیت این ناحیه کاهش می یابد ،که می تواند در کم شدن توانایی تمرکز و بی توجهی به امور غیر مربوط نقش داشته باشد .با این وجود این کاهش در فعالیت ممکن است که به افراد مسن تر اجازه ترسیم یک ناحیه وسیعتر از اطلاعات برای حل خلاقانه یک مسئله را بدهد.

برای مثال ،یک مطالعه که در سال ۲۰۰۵ منتشر شد ، نشان داد که افرادی با یک زخم در ناحیه فرونتال مغز نسبت به افراد فاقد آن، توانایی بیشتری در حل مسئله ای  مبتکرانه داشتند .(۸۲% افراد دارای زخم در مقابل ۴۳% افراد فاقد زخم)

در آخر باید خاطرنشان کرد که توانایی تمرکز افراد تنها به سن وابسته نیست و عوامل مختلفی چون مناسب بودن حالت روحی یا برعکس،کم خوابی و مصرف الکل و … می تواند بر روی آن اثر بگذارد ؛بنابراین به نظر می رسد که باید بیشتر از یک راه (کاهش تمرکز)برای حل بهتر مسائل وجود داشته باشد .

محققان این زمینه ،بیان داشته اند که هنوز به مطالعات بیشتری برای نشان دادن این امر که آیا کاهش توانایی در تمرکز و چشم چوشی از عوامل جانبی بر رفتار هر روزه اثر گذار است یا خیر، نیاز است؛ به علاوه مرز بین پیر و جوان بودن در این تحقیق به خوبی مشخص نشده است.

محمد مولودی


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید