بسته به رژیم غذایی، سطح سلامتی و حتی داروهای مصرفی شما، مدفوع شما می تواند از قوام متفاوتی برخوردار باشد. ممکن است گاهی اوقات متوجه شوید که بخشی از مدفوع شما بعد از کشیدن سیفون به کاسه توالت میچسبد.
مدفوع چرب میتواند نشانه ای از یک اختلال گوارشی موقتی یا مزمن یا نتیجه رژیم غذاییای باشد که حاوی چربی بیش از حد است. مدفوع چسبنده میتواند چرب و رنگ پریده یا تاریک و کم رنگ به نظر برسد.
اگر علائم دیگری مانند باد شکم یا گرفتگی شکم نیز دارید، برای یافتن علت با پزشک خود مشورت کنید.
دلایل چسبندگی مدفوع
کیفیت مدفوع، معمولاً نتیجه پاسخ بدن به انتخابهای غذایی شماست. به عنوان مثال، رژیم غذایی پرچرب میتواند منجر به مدفوع چسبندهتر از حد طبیعی شود.
به این دلیل که چربی مازاد -بیشتر از آنچه که بدن جذب میکند- میتواند در مدفوع شما افزوده شده، و آن را غلیظتر و چسبناکتر کند.
مدفوع چرب ممکن است تحت تاثیر موقت چربی بیش از حد در رژیم غذایی شما باشد. همچنین ممکن است وضعیتی مانند بیماری کرون را نشان دهد که نشانه وجود مشکل در بدن برای جذب چربیهای موجود در رژیم غذایی است.
بیماری کرون یکی از چندین بیماری تحت عنوان بیماری التهابی روده (IBD) است. سایر اختلالات موجود در آن گروه شامل کولیت اولسراتیو و کولیت میکروسکوپی است. همه این موارد میتوانند باعث ایجاد مدفوع چسبنده شوند.
اگر زخم معده یا سوزش مری داشته باشید، احتمالا مدفوعتان چسبنده خواهد بود. با این بیماریها ممکن است خونریزی داخلی را نیز تجربه کنید. خون میتواند با مایعات گوارشی مخلوط شده و مدفوع شما را قیرمانند و چسبناک کند.
خوردن غذاهای خاص در هنگام ابتلا به برخی بیماریها میتواند مدفوع چسبنده ایجاد کند.
به عنوان مثال اگر مبتلا به سلیاک هستید، نمیتوانید گلوتن، پروتئین موجود در گندم و برخی از غلات دیگر را به درستی هضم کنید. خوردن گلوتن میتواند منجر به مدفوع چسبنده و علائم دیگر برای مبتلایان به سلیاک شود.
بعضی اوقات عدم تحمل لاکتوز نیز میتواند باعث مدفوع چسبنده شود. افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز فاقد آنزیم لاکتاز هستند. این آنزیم برای هضم لاکتوز، قند موجود در محصولات لبنی مورد نیاز است.
درمان چسبناکی مدفوع
اغلب میتوانید مدفوع چسبنده را به راحتی در خانه درمان کنید. در اینجا برخی از تغییرات ساده در سبک زندگی و داروهای بدون نسخه (OTC) و مکمل ها برای درمان پیشنهاد شده است.
درمانهای خانگی
یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای رفع مدفوع چسبنده انجام دهید افزایش میزان مصرف آب است. سیستم هضم سالم با مدفوع سالم بستگی به تامین آب کافی برای بدن دارد.
نوشیدن هشت لیوان آب در روز برای بیشتر افراد توصیه میشود. با این حال، میزان مصرف آب در افراد متفاوت است. بگذارید تشنگی میزان مصرف شما را تعیین کند.
اگر مشکلات کلیوی، قلبی یا کبدی دارید یا دلایل دیگری که باید آب کمتری بنوشید، با پزشک خود درمورد مقدار کافی و مناسب مایعات برای شما مشورت کنید.
ورزش روزانه، داشتن دستگاه گوارش سالم تر را درپی دارد. حتی یک پیادهروی نیم ساعته میتواند سلامت عمومی شما را بهبود بخشد.
داروهای بدون نسخه
برخی مکمل های خاص هم میتواند به بازگشت مدفوع شما به حالت عادی کمک کند. پروبیوتیکها باکتریهای مفیدی هستند که باعث ایجاد روده سالم میشوند. میتوانید پروبیوتیکها را در مواد غذایی مانند ماست و کفیر و همچنین به صورت مکمل بیابید.
همچنین میتوانید مکملهای آنزیم گوارشی را امتحان کنید. این آنزیمها به گونهای طراحی شدهاند که به بدن کمک میکند نشاستهها، چربیها و پروتئینها را برای هضم بهتر و ایجاد مدفوع طبیعی تجزیه کند.
حتما قبل از امتحان پروبیوتیک یا آنزیمها ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. این امر به ویژه در مورد افراد دارای اختلالات گوارشی مانند IBD حائز اهمیت است.
داروهای متداول
اگر مدفوع شما چسبنده است و همچنین مشکل اسهال دارید، ممکن است بخواهید پپتوبیسمول (Pepto-Bismol) یا کائوپکتات Kaopectate را امتحان کنید. این داروهای OTC عموماً درمان خوبی درمقابل اسهال دارند.
با این حال، اگر متوجه مدفوع و خون در مدفوع خود هستید، بدون گفتگو با پزشک خود، داروی ضد اسهال مصرف نکنید. در صورت داشتن مدفوع چسبنده از مصرف ملینها نیز خودداری کنید.
درمان چسبندگی مدفوع در طب سنتی
بایدها و نبایدهای غذایی برای درمان و پیشگیری از مدفوع چسبناک
یکی از موثرترین راه های درمان مدفوع چسبناک، انتخاب غذای مناسب برای سیستم گوارش شماست.
به طور کلی، خوردن انواع میوه و سبزیجات تازه یک نسخه برای سلامتی و بهبود هضم است. این مواد غذایی حاوی فیبر هستند، که برای عملکرد مناسب روده مهم است. آنها همچنین حاوی طیف وسیعی از مواد مغذی برای سلامتی مطلوب عمومی هستند.
برخی از بهترین غذاها برای کمک به سالم ماندن مدفوع عبارتند از:
- مارچوبه
- کلم بروکلی
- هویج
- سیب زمینی پخته
- سیب زمینی شیرین
- لوبیا سبز
- انبه
- زردآلو
- موز
- مرکبات
- جو دوسر
- لوبیای گاربانو
از آنجایی که بیشتر دلایل مدفوع چسبنده مربوط به غذاهایی است که شما مصرف میکنید، بهترین درمان اجتناب از غذاهایی است که برای سیستم گوارش مشکل ایجاد میکند.
به عنوان مثال افراد مبتلا به بیماری سلیاک اغلب مشکلات گوارشی دیگری ندارند. اگر این افراد از غذاهای حاوی گلوتن اجتناب کنند نباید علائمی از جمله مدفوع چسبنده داشته باشند.
غذاهایی که حاوی گلوتن هستند عبارتند از:
- گندم
- چاودار
- جو
- مالت، از جمله عصاره مالت، سرکه مالت و غیره
اگر عدم تحمل لاکتوز مسئله شماست، از شیر گاو و فرآورده های لبنی نباید استفاده کنید. مانند:
- پنیر
- بستنی
- کره
- سس و سوپ خامه ای
همچنین غذاهای پرچرب مانند:
- چیپس سیب زمینی
- کلوچه ها
- گوشت قرمز
- پیتزا
زمان مناسب مراجعه به پزشک
مدفوع چسبنده ممکن است در یک بار اجابت مزاج رخ دهد و روز بعد مدفوع شما به حالت عادی برگردد.
اگر یک روز خوردن یک رژیم غذایی به خصوص پرچرب منجر به مدفوع چسبنده شده است، یک روز صبر کنید تا ببینید آیا تغییری حاصل میشود یا خیر.
اگر تغییری ایجاد نشد، به مدفوع خود و سایر علائم که ممکن است وضعیت جدیتری را نشان دهد، توجه کنید. اگر علائم اظطراری مانند گرفتگی شکم یا خون در مدفوع وجود ندارد، سعی کنید رژیم غذایی خود را اصلاح کنید.
اگر رژیم غذایی کم پروتئین با چربی کم و سرشار از فیبر باعث بهبود کیفیت مدفوع شما نمیشود، به پزشک مراجعه کنید.
چشم انداز
مدفوع چسبنده معمولاً نشانه آن است که رژیم شما نیاز به تغییر و تعدیل دارد، شاید چربی کمتر یا مقداری آب بیشتر، لازم است داشته باشد.
اما مدفوع چسبنده میتواند نشانه نگرانی سلامتی جدیتر مانند بیماری کرون باشد.
توجه به کیفیت مدفوع شما و دریافت درمانهای پزشکی در صورت عدم بهبود، یک گام مهم در راستای سلامتی شماست.
یک خبر دلگرم کننده این است که با پیروی از رژیمهای غذایی که محرک مشکلات دفع را از بین میبرد، میتوان بیماریهایی مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز را به خوبی مدیریت کرد.