بی‌اختیاری ادرار از دست دادن ناگهانی ادرار است. براساس انجمن ملی، بیش از بیست و پنج میلیون آمریکایی بالغ بی‌اختیاری ادرار را به صورت موقتی یا مزمن تجربه می‌کنند. بی‌اختیاری ادرار در هر سنی ممکن است رخ دهد اما در بین زنان بالای ۵۰ سال شایع است. بی‌اختیاری ادرار ممکن است یک بیماری موقتی باشد که در زمینه‌ی بیماری دیگر ناشی می‌شود. بی‌اختیاری ادرار می‌تواند از ناراحتی از دست دادن ادرار تا خیس شدن شدید و مکرر باشد.
علت بی‌اختیاری ادرار در زنان
بی‌اختیاری ادرار نتیجه اجتناب ناپذیر افزایش سن نیست، اما عمدتا به طور ویژه‌ای در افراد مسن شایع است. این بیماری اغلب توسط تغییرات خاص در عملکرد بدن ایجاد می‌شود که ممکن است ناشی از بیماری ها، استفاده از داروها و یا شروع یک اتفاق در بدن باشد. گاهی اوقات اولین و تنها علامت عفونت ادراری است. زنان به احتمال زیاد در دوران بارداری و بعد از زایمان یا بعد از تغییرات هورمونی یائسگی دچار بی‌اختیاری ادراری می‌شوند.
انواع مختلف بی‌اختیاری ادرار
انواع مختلف بی‌اختیاری ادرار در زیر آورده شده است:
- بی‌اختیاری اورژانسی : به معنای عدم توانایی نگه داشتن ادرار به اندازه کافی و طولانی برای رسیدن به دستشویی است. این می‌تواند با نیاز به ادرار کردن مکرر و احساس نیاز شدید و ناگهانی به ادرار کردن همراه باشد. این می‌تواند یک بیماری جداگانه باشد اما ممکن است نشانه‌ای از بیماری های دیگر یا شرایطی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد.
- بی‌اختیاری استرسی: نشت ادرار در هنگام ورزش، سرفه، عطسه، خندیدن، بلند کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات دیگر بدن است که به مثانه فشار می‌آورد.
- بی‌اختیاری عملکردی: این نشت ادرار به دلیل مشکل در رسیدن به دستشویی به دلیل شرایط جسمی مانند آسیب مفاصل یا سایر ناتوانی هاست.
- بی‌اختیاری سرریز: هنگامی رخ می‌دهد که مقدار ادرار تولید شده از ظرفیت مثانه برای نگهداری آن فراتر رود.
علائم بی‌اختیاری ادرار
موارد زیر علائم رایج بی‌اختیاری ادرار است. اگرچه هر فردی ممکن است تجربه‌ی متفاوتی از علائم داشته باشد.علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس فوری برای رسیدن به دستشویی یا از دست دادن ادرار در صورت عدم رسیدن به موقع به دستشویی
- نشت ادرار با حرکات یا ورزش کردن
- نشت ادرار که از انجام فعالیت ها جلوگیری می‌کند
- نشت ادرار با سرفه، عطسه یا خندیدن
- نشت ادرار که باعث احساس خجالت می‌شود
- نشت ادرار پس از شروع عمل جراحی
- احساس مداوم خیسی بدون احساس نشت ادرار
- احساس خالی شدن ناکامل مثانه
علائم بی‌اختیاری ادرار ممکن است مشابه با سایر مشکلات پزشکی باشد. همیشه برای تشخیص با پزشک خود مشورت کنید.
تشخیص بی‌اختیاری ادرار
برای افرادی که بی‌اختیاری ادرار دارند مشورت با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مهم است. در بسیاری از موارد بیماران به متخصص اورولوژی(پزشک متخصص مجاری ادراری) مراجعه می‌کنند. بی‌اختیاری ادراری با معاینه کامل فیزیکی که بر روی دستگاه‌های ادراری و عصبی، اندام های تولیدمثل و نمونه ادرار متمرکز است، تشخیص داده می‌شوند.
درمان بی‌اختیاری ادرار
درمان اختصاصی برای برای بی‌اختیاری ادراری توسط پزشک شما بر اساس :
- سن شما، سابقه کلی سلامتی و پزشکی
- نوع بی‌اختیاری ادراری و وسعت بیماری
- تحمل شما به داروهای خاص یا روش های درمانی
- انتظارات برای دوره بیماری
- نظر یا اولویت شما
درمان شامل:
رفتاردرمانی:
- آموزش تخلیه: که به مردم آموزش می‌دهد در برابر اصرار برای تخلیه مثانه مقاومت کنند و به تدریج فواصل آن را افزایش دهند.
- تسهیل توالت رفتن: استفاده روتین و برنامه ریزی شده از توالت باعث آموزش عادت های برنامه ریزی شده و خالی کردن مثانه برای جلوگیری از نشت مثانه کارایی دارد.
اصلاح رژیم غذایی :
- حذف کردن مواد تحریک کننده‌ی مثانه مانند کافئین، الکل، مرکبات
توان بخشی عضلات لگن( برای تقویت تون عضلانی لگن و جلوگیری از نشت):
- تمرینات kegel : ورزش دادن منظم و روزانه ماهیچه های لگن می‌تواند بی اختیاری ادرار را بهبود بخشد و حتی از آن جلوگیری کند.
- بیوفیدبک: با استفاده از تمرینات kegel، بیوفیدبک به افراد کمک می‌کند تا هوشیاری و کنترل عضلات لگن خود را به دست آورند.
- تمرین وزنی واژن: استفاده از وزنه های کوچک که داخل واژن نگهداری می‌شوند باعث سفت شدن عضلات واژن می‌شود.
- تحریک الکتریکی کف لگن: پالسهای الکتریکی ملایم باعث انقباض عضلات می‌شود.
دارو درمانی:
- دارو های آنتی کولینرژیک
- استروژن واژن
تزریق بوتاکس به مثانه
تحریک عصب محیطی
عمل جراحی
