بررسی اجمالی
راه رفتن روی انگشتان پا یا روی نوک پا، که به عنوان راه رفتن روی پنجه شناخته میشود، در کودکانی که تازه شروع به راه رفتن می‌کنند، بسیار رایج است. بیشتر کودکان بعد از مدتی این عادت را کنار می‌گذارند.
کودکانی که تازه شروع به راه رفتن می‌کنند، معمولاً این کار را از روی عادت انجام می‌دهند. تا زمانی که فرزند شما به طور عادی در حال رشد و نمو است، راه رفتن روی پنجه نباید باعث نگرانی شود.
راه رفتن روی پنجه ممکن است ناشی از یک بیماری خاصی باشد، از جمله فلج مغزی، دیستروفی عضلانی و اختلال طیف اوتیسم.
علائم
کودک روی پنجه‌های خود راه می‌رود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر فرزند شما پس از ۲ سالگی هنوز روی پنجه‌های خود راه می‌رود، با پزشک خود در این مورد صحبت کنید. اگر کودک شما همچنین دارای عضلات سفت در پا، سفتی در تاندون آشیل یا عدم هماهنگی عضلات است، هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
علل
به طور معمول، راه رفتن روی انگشتان پا یک عادت است که وقتی کودک یاد می‌گیرد راه برود، بوجود می‌آید. در مواردی نادر، راه رفتن روی انگشتان پا به دلیل شرایط زمینه‌ای ایجاد میشود، مانند:
کوتاه بودن تاندون آشیل: این تاندون عضلات پایینی پا را به قسمت پشت استخوان پاشنه متصل می‌کند. اگر خیلی کوتاه باشد، می‌تواند از تماس پاشنه با زمین جلوگیری کند.
فلج مغزی: راه رفتن روی پنجه پا ممکن است در اثر اختلال در حرکت، تون عضلانی و یا وضعیت بدنی ایجاد شده در اثر آسیب دیدگی یا رشد غیر طبیعی در قسمت‌هایی از مغز نابالغ، که عملکرد عضلات را کنترل می‌کند، ایجاد شود.
دیستروفی عضلانی: راه رفتن روی پنجه پا در بعضی مواقع در این بیماری ژنتیکی رخ می‌دهد که فیبرهای عضلانی به طور غیرمعمول مستعد آسیب هستند و با گذشت زمان ضعیف می‌شوند. این احتمال قوی‌تر است اگر کودک شما قبل از شروع راه رفتن روی پنجه ابتدا به طور عادی راه می‌رفته‌است.
ناهنجاری‌های نخاعی: ناهنجاری‌های نخاعی، مانند طناب نخاعی متصل شده – که در آن نخاع به ستون فقرات متصل میشود – یا یک توده نخاعی، می‌تواند باعث راه رفتن روی پنجه شود.
اوتیسم: راه رفتن روی پنجه با اختلالات طیف اوتیسم مرتبط است، که بر توانایی کودک در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران نیز تأثیر گذار است.
راه رفتن روی پنجه در بزرگسالان
در حالی که پزشکان معمولاً این حرکت را به کودکان نسبت می‌دهند، ممکن است این حالت در بزرگسالان نیز وجود داشته باشد. بعضی اوقات، ممکن است یک فرد بالغ برحسب عادت از ابتدا بر روی پنجه راه رفته و اقدامات اصلاح‌کننده نیز ناکارآمد بوده‌اند.
در موارد دیگر، ممکن است فرد در بزرگسالی شروع به راه رفتن روی پنجه کند که این حالت ممکن است ایدیوپاتیک یا به دلیل شرایط مختلفی باشد که می‌تواند پا را تحت تأثیر قرار دهد. از جمله:
- پینه
- میخچه
- نوروپاتی محیطی یا از بین رفتن احساس در پنجه پا
اگر شروع به راه رفتن روی پنجه کرده‌اید، اما از ابتدا کودکی عادی راه رفته‌اید، با پزشک خود درباره علل زمینه‌ای صحبت کنید
عوامل خطر
راه رفتن روی پنجه برحسب عادت، که به عنوان راه رفتن روی پنجه ایدیوپاتیک نیز شناخته میشود، گاها در خانواده‌ها به ارث می‌رسد.
عوارض راه رفتن روی پنجه
راه رفتن مداوم روی نوک پا می‌تواند خطر افتادن کودک را افزایش دهد. همچنین می‌تواند از نظر اجتماعی مشکل‌ساز شود.
تشخیص
راه رفتن روی پنجه را می‌توان در معاینه بدنی مشاهده کرد. در بعضی موارد، پزشک ممکن است آنالیز راه رفتن یا معاینه ای بنام الکترومیوگرافی (EMG) را انجام دهد.
در EMG، یک سوزن نازک به همراه یک الکترود وارد عضله پا میشود. الکترود فعالیت الکتریکی موجود در عصب یا عضله را اندازه گیری می‌کند.
اگر پزشک به وضعیتی مانند فلج مغزی یا اوتیسم شک کند، ممکن است انجام معاینه عصبی یا آزمایش برای بررسی تأخیر در رشد را توصیه کند.
درمان
اگر فرزند شما برحسب عادت روی پنجه راه می‌رود، اقدام درمانی لازم نیست. او احتمالاً از این عادت را فراموش می‌کند. پزشک ممکن است در حین مراجعات دوره‌ای به مطب، راه رفتن فرزند شما را کنترل کند.
اگر یک مشکل جسمی‌در روی پنجه راه رفتن کودک مؤثر باشد، گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:
فیزیوتراپی: کشش ملایم عضلات پا و پنجه ممکن است راه رفتن کودک شما را بهبود بخشد.
پابند پزشکی: برخی اوقات به پیشرفت در راه رفتن طبیعی کمک می‌کنند.
گچ گرفتن دوره‌ای: اگر فیزیوتراپی یا پابندها کارآمد واقع نشدند، پزشک ممکن است پیشنهاد کند تا پا را از زیر زانو به صورت دوره‌ای گچ کنید تا به تدریج بتواند توانایی نزدیک کردن انگشتان پا به سمت جلو ساق پا را بهبود ببخشد.
تزریق بوتاکس به عضلات ساق پا گاهی اوقات برای کمک به پیشرفت در راه رفتن نرمال و طبیعی استفاده میشود.
عمل جراحی: در صورت عدم موفقیت درمان‌های محافظه کارانه، پزشک ممکن است عمل جراحی را به منظور طولانی‌تر کردن عضلات یا تاندون‌ها در قسمت پایینی پا توصیه کند. این جراحی به طور معمول یک عمل سرپایی است و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست.
به دنبال جراحی، معمولاً چهار تا شش هفته پا در گچ می‌ماند. همچنین ممکن است به چند جلسه فیزیوتراپی برای راه رفتن طبیعی نیاز باشد.
اگر راه رفتن روی پنجه ناشی از فلج مغزی، اوتیسم یا سایر مشکلات باشد، درمان بر روی این موارد تمرکز دارد.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
احتمالاً ابتدا نگرانی‌های خود را با پزشک خانواده، پرستار، دستیار پزشک یا متخصص اطفال مطرح می‌کنید. وی ممکن است شما را به پزشک متخصص متخصص مغز و اعصاب و یا جراح ارتوپدی ارجاع دهد.
آنچه که شما می‌توانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات، ممکن است بخواهید لیستی از سؤالات را برای پزشک بنویسید، از جمله:
- چه چیزی می‌تواند باعث راه رفتن روی پنجه در کودک من شود؟
- چه آزمایشاتی لازم است؟
- چه درمانی را پیشنهاد می‌کنید؟
چه انتظاراتی از پزشک باید داشته باشید
پزشک شما به احتمال زیاد سؤال‌های زیر را مطرح می‌کند:
- آیا فرزند شما مشکلات پزشکی دیگری دارد؟
- آیا سابقه خانوادگی دیستروفی عضلانی یا اوتیسم دارید؟
- آیا فرزند شما زودرس متولد شده است؟
- آیا در هنگام تولد کودک یا در حین حضور دربیمارستان در زایشگاه بیمارستان مشکلی وجود داشته است؟
- آیا فرزند شما ابتدا به صورت عادی راه می‌رفته، و سپس شروع به راه رفتن روی پنجه کرده‌است؟
- آیا اگر از فرزندتان بخواهید می‌تواند روی پاشنه‌های خود راه برود؟
- آیا کودک شما از تماس چشمی‌خودداری می‌کند یا رفتارهای تکرارشونده مانند تکان دادن یا چرخیدن از خود بروز می‌دهد؟
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/toe-walking/symptoms-causes/syc-20378410
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/toe-walking/diagnosis-treatment/drc-20378414
