درد جانبی پا دردی است که در طول بیرونی پا و مچ پا احساس میشود. چنین حالتی می‌تواند قبل، در طول و یا پس از فعالیت‌هایی مانند راه رفتن و دویدن رخ دهد. این نوع از درد پا می‌تواند جابه جایی را برای مردم سخت کرده و حتی آن‌ها را به ایستادن وادار کند. درد پا درد می‌تواند علائم مختلفی را ایجاد کند که بیشتر آن‌ها بسته به قسمت‌های مختلف پا هستند.
شایعترین نشانه‌ها عبارتنداز:
- درد در ناحیه‌ی بیرونی مچ پا
- بی ثباتی پا
- ورم
- زمختی
- مشکل در راه رفتن
- حساس شدن مفاصل در رگ به رگ شدن
- ایجاد مشکل در ایستادن روی پاها
علت چیست؟
درد پا می‌تواند علل زیادی داشته باشد. اکثر آن‌ها ناشی از شرایطی هستند که قبلا درمان نشده‌اند. ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- التهاب مفصلی مچ پا و بافت اسکار
- آرتروز
- داشتن ترک‌های عمیق در استخوان‌های پا و مچ پا
- التهاب تاندون
- اعصاب کشیده، پاره یا پیچیده شده (به ویژه آن اعصابی که از روی مچ پا عبور می‌کنند.)
شرایط زیر باعث درد پا در کناره‌ی جانبی پا میشود:
پیچ خوردگی مچ پا
این حالت در واقع کشش مچ پا و آسیب رباط پا بدون جابجایی یا شکستگی می‌باشد که یکی از علل اصلی درد پا است. ۸۵ درصد از این رگ به رگ شدن‌ها به درد در ناحیه‌ی خارجی پا منجر میشود.
سندرم کوبوئید
سندروم کوبوئید یک جابجایی جزئی در یکی از استخوان‌های جانبی پا می‌باشد که به عنوان استخوان کوبوئید نامیده میشود. این آسیب ممکن است به دلیل اضافه وزن یا تنش بیش از حد در استخوان رخ دهد.
این سندرم معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که یک فرد بدون دادن استراحت به خود در طی جلسات ورزشی، بیش از حد ورزش و فعالیت انجام دهد. گاهی اوقات پوشیدن کفش‌های تنگ نیز می‌تواند باعث ایجاد سندرم کوبوئید شود.
سندرم کبوئید یک علت غیر معمول درد پا می‌باشد که اغلب تشخیص داده نمی‌شود. این سندروم می‌تواند علائم طولانی مدت مانند درد، ضعف و حساسیت ایجاد کند.
انحراف شست پا (Bunions)
Bunions نوعی عیب در استخوان می‌باشد که در آن انگشت بزرگ پا به سمت داخل و به سمت انگشتان دیگر متمایل میشود. نتیجه آن که بیشتر مردم در هنگام راه رفتن یا ایستادن بیشتر وزن بدن خود را در سمت جانبی پای خود وارد می‌کنند و باعث ایجاد درد میشود.
بونیون ممکن است از عوامل ژنتیکی یا کفش نامناسبی ناشی شود که انگشتان پا را تحت فشار خود قرار می‌دهد. در موارد شدید، ممکن است لازم باشد برای برطرف کردن بونیون جراحی صورت گیرد.
تاندونیت پرونئال (Peroneal tendonitis)
تاندونیت پرونئال به علت تنش‌های تکراری تاندون‌های پرونئال رخ می‌دهد. دو عضله پرونئال در سمت خارجی ساق‌ها قرار گرفته‌اند و تاندون‌های آن‌ها از یک تونل بافتی در پشت قوزک خارجی مچ پا عبور میکند.
در چنین وضعیتی تاندون‌های پرونئال متورم و دچار التهاب می‌گردند و موجب درد در سمت جانبی پا و پاشنه می‌شوند.
فردی که بیش از حد می‌دود یا پاهایش در وضعیت مناسبی قرار نمی‌گیرند، ممکن است دچار تاندونیت پرونئال شود. چنین حالتی همچنین ممکن است پس از پیچ خوردگی مچ پا نیز صورت پذیرد.
شکستگی تنشی استخوان (Stress fractures)
شکستگی تنشی استخوان به علت ورزش‌های تکراری و تمرینات فیزیکی در یکی از استخوان‌های بیرونی پا (به نام متاتارسال) رخ می‌دهد. علائم این آسیب ممکن است ابتدا خفیف باشد اما به تدریج بدتر میشود.
پینه و میخچه
پینه و میخچه در سمت جانبی پا گسترش می‌یابند. آن‌ها اغلب در نتیجه‌ی تولید چند لایه پوستی بدن برای محافظت پا از تنش و اصطکاک تکراری می‌باشد. گرچه پینه معمولا بدون درد است اما میخچه می‌تواند به نواحی عمیق‌تر پوست نفوذ کند و دردناک باشد.
آرتروز
آرتریت یک بیماری است که وقتی مفصل را درگیر میکند سبب ایجاد درد میشود. آرتریت روماتوئید شایعترین نوع آرتروز است.
مقاله‌ی مرتبط: آرتروز
چسبیده بودن استخوان‌های کف پا (Tarsal coalition)
یک بیماری مادرزادی است؛ به این معنی که در هنگام تولد وجود دارد. چنین شرایطی هنگامی رخ می‌دهد که استخوان‌های تارسال در نزدیکی پشت پا به درستی وصل نمی‌شوند. این ارتباط غیرمعمول بین دو استخوان اغلب منجر به سفتی و درد در پا می‌گردد. این یک بیماری نادری می‌باشد. به گفته‌ی آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکایی، حدود ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفر این وضعیت را دارد.
گزینه‌های درمانی چیست؟
درد جانبی پا ممکن است برای مدتی پایدار باشد و نیاز به درمان داشته باشد.
تسکین فوری
فرد می‌تواند با پیگیری روش‌های زیر سریعا از درد رهایی یابد:
- پا را استراحت دهید.
- هر ۲۰ دقیقه به طور منظم رویش یخ قرار دهید.
- پا را با یک باند الاستیک فشرده کنید.
- پاها را در وضعیتی بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
دارو درمانی
برای موارد دردهای خفیف، فرد می‌تواند با استراحت و استفاده از داروهای بدون نسخه برای کاهش تورم و کاهش درد اقدام کند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی تجویز کند.
فیزیوتراپی
اگر داروها موثر نیستند، ممکن است فیزیوتراپی لازم باشد. این نوع درمان هدف استراحت دادن ماهیچه‌ها، بهبود جریان خون و التیام دادن موثر را در نظر دارد. همچنین پزشک ممکن است تثبیت کننده‌هایی را برای حمایت و حفاظت از مچ پا پیشنهاد کند.
درمان‌های جایگزین
در صورتی که آسیب در بافت‌های نرم‌تر مچ پا باشد، پزشک ممکن است مصرف استروئیدها را توصیه کند. در صورت صدمه به استخوان هم، پزشک ممکن است توصیه کند که پا را حرکت ندهید.
درمان‌های دیگری که ممکن است در کنار داروها استفاده شوند عبارتنداز: تحریک الکتریکی، لیزر یا نوردرمانی و جراحی در موارد نادر و شدید.
تشخیص
برای تشخیص درد جانبی پا، پزشک احتمالا یک معاینه فیزیکی پا را انجام می‌دهد. دکتر حرکت و ثبات پا را بررسی میکند و همچنین به مناطق متورم، دچار تغییر شکل یا آسیب پا و علائم درد نگاهی می‌اندازد.
پزشک همچنین ممکن است آزمایش‌های تشخیصی را برای تعیین علت درد پا توصیه کند که ممکن است از اشعه‌ی ایکس یا یک تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) استفاده شود.
راهکار
اغلب موارد درد پا ناشی از شرایط پایدار گذشته‌ای می‌باشد که در صورت عدم درمان، می‌تواند در طول زمان بدتر شود. در موارد شدیدتر، فرد هنگام حرکت و جابه جایی یا ایستادن درد را احساس میکند.
در مواردی که یک عصب آسیب دیده باعث درد باشد، فرد ممکن است در بعضی از موارد حساسیت خود را از دست بدهد.
افراد می‌تواند با استفاده از اقدامات احتیاطی اولیه مانند استراحت کردن، از ایجاد درد جلوگیری کنند. استفاده از کفش‌هایی که از قوس پا پشتیبانی می‌کنند می‌تواند هنگام راه رفتن، دویدن یا دوچرخه سواری کمک کننده باشد.
مقاله‌ی مرتبط: صافی پا
