برای انقباض صحیح قلب، بافت قلب به صورت منظم تکانه‌های الکتریکی را تولید و به سراسر عضله قلب هدایت می‌کند. اگر ناحیه ای از مسیر هدایت در نزدیکی بطن‌های قلب مسدود شده باشد، تکانه الكتریكی می‌بایست مسیر طولانی‌تری را طی کنند تا به نقطه پایانی مسیر خود برسند. این امر باعث ایجاد اختلال در پمپاژ خون از قلب به بدن می‌شود.
تکانه‌های الکتریکی از طریق باندل هیس به دیواره‌های بطن هدایت می‌شوند. باندل هیس به دو شاخه چپ و راست تقسیم می‌شود. انسداد هریک از این شاخه‌ها بلوک باندل شاخه نامیده می‌شوند. بلوک باندل شاخه راست (RBBB) منجر به انسداد تکانه‌های الکتریکی مربوط به بطن راست قلب، یعنی قسمت تحتانی و راست قلب می‌شود.
علائم بلوک باندل شاخه راست
بلوک باندل شاخه راست همیشه با بروزعلائم همراه نیست. گاها ممکن است فردی سال‌ها به آن مبتلا باشد ولی هرگزمتوجه آن نشده باشد. اما در مواردی تأخیر در رسیدن تکانه‌های الکتریکی به بطن راست قلب، منجر به سنکوپ در وی می‌شود. گاها ریتم‌های غیر معمول قلب با اثرگذاری روی فشار خون، باعث می‌شود فرد هوشیاری خود را از دست داده و غش کند. در برخی از افراد بلوک باندل شاخه راست باعث بروز شرایطی به نام پیش سنکوپ می‌شود. در این شرایط فرد احساس می‌کند که غش کرده است اما همچنان هوشیار است. بلوک باندل راست خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
علت بلوک باندل شاخه راست
سمت راست قلب وظیفه پمپاژ خون به ریه‌ها را دارد تا بتواند اکسیژن کافی دریافت کند. سپس خون اکسیژن دار به سمت چپ قلب برمیگردد و از آنجا به بقیه بدن پمپ می‌شود. به همین دلیل است که RBBB گاهی اوقات به علت مشکلات ریوی رخ می‌دهد، مانند:
- آمبولی ریوی
- بیماری‌های مزمن ریه
- کاردیومیوپاتی
سایر علل احتمالی بلوک باندل شاخه راست عبارتند از:
- حمله قلبی
- نارسایی قلبی
- عفونت در بافت قلب یا دریچه ها
همچنین، با افزایش سن، بافت قلب تغییر می‌کند و گاها به بلوک باندل شاخه راست منجر می‌شود.
عوامل خطر
در حالی که هر کسی ممکن است به بلوک شاخه راست مبتلا شود، در برخی از افراد به دلیل شرایط دیگر قلبی یا ریوی، خطر ابتلا بیشتری دارند. شرایطی که می‌تواند خطر بلوک باندل شاخه چپ یا راست را افزایش دهد، شامل موارد زیر است:
- نقص دیواره دهلیزی یا بطنی
- کاردیومیوپاتی
- فشار خون بالا
در صورت داشتن هر یک از شرایط فوق، پزشک باید به طور منظم ریتم قلب شما را کنترل کند تا علائم احتمالی انسداد باندل شاخه را تشخیص دهد.
تشخیص
پزشکان معمولاً بلوک باندل شاخه راست را با استفاده از الکتروکاردیوگرام (EKG) تشخیص می‌دهند. الکتروکاردیوگرام یک تست بدون درد است که با قرار دادن لیدهایی در اطراف قفسه سینه، هدایت الکتریکی قلب و ریتم آن را ارزیابی می‌کنند.
گاهی اوقات، بلوک باندل شاخه، تشخیص سایر بیماری‌های قلبی مانند نارسایی قلب یا بزرگ شدگی را برای پزشکان دشوار می‌کند. اگربلوک شاخه راست در شما تشخیص داده شده است، حتماً در هر مراجعه به پزشکان مختلف، آنها را از این مشکل آگاه کنید.
درمان
بلوک باندل راست همیشه به درمان نیاز ندارد، به خصوص اگر هیچ بیماری زمینه‌ای در قلب نداشته باشید. اما اگر فرد به بیماری قلبی دیگری مبتلا باشد، پزشک درمان علت اصلی را آغاز خواهد کرد. به عنوان مثال اگر به دلیل حمله قلبی بلوک باندل شاخه راست مبتلا هستید، ممکن است به ضربان ساز قلب نیاز داشته باشید. ضربان ساز وسیله‌ای است که برای حفظ ریتم ثابت قلب، از خود الکتریسیته ساطع می کند.
اگر فشار خون بالا دارید، نیاز به مصرف دارو برای کنترل آن خواهید داشت. درمان فشار خون، از فشار وارده به قلب نیز می‌کاهد.
اگرچه با درمان بیماری زمینه‌ای ممکن است به طور کامل از شر بلوک باندل راست خلاص نشوید، اما از شدت آن خواهد کاست و از آسیب‌های بعدی جلوگیری خواهد کرد.
چشم انداز
بلوک باندل شاخه راست ممکن است نگران کننده به نظر برسد، اما معمولاً جدی نیستند. در برخی موارد، ممکن است شما حتی ندانید که به آن مبتلا هستید. اگر به بلوک شاخه راست مبتلا هستید، نیاز به درمان خواهید داشت.
