مالتیپل اسکلروزیس، نوعی بیماری خودایمنی است که نورون‌های سیستم عصبی مرکزی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. علت ابتلا به این بیماری هم‌چنان ناشناخته است و پیش‌بینی این‌که چه فردی به آن مبتلا می‌شود و چه‌کسی نخواهد شد، امری دشوار است.
تشخیص این بیماری نیز می‌تواند دشوار باشد چرا که یک روش قطعی و معین برای این‌کار وجود ندارد. درصورتی که پزشک به وجود این بیماری در یک فرد شک کند، می‌تواند او را به یک نورولوژیست ارجاع دهد.
برای تشخیص MS، در اولین قدم پزشک سوالاتی درباره‌ی وضعیت موارد زیر خواهد پرسید:
- احساسات و روحیات
- عملکرد زبانی
- عملکردهای حرکتی، تعادل و حس جهت‌یابی
- حواس بویایی، بینایی، شنوایی، لامسه و چشایی
سپس با بررسی سابقه‌ی شخصی و خانوادگی فرد، مراحل بعد آزمایش‌ها را ادامه خواهد داد.
MRI
آزمایش به پزشک این امکان را می‌دهد که بافت مغز و آسیب‌های احتمالی آن را بررسی کند. علاوه بر MS، این آزمایش می‌تواند برخی دیگر از مشکلات نظیر میگرن یا فشار خون بالا را نشان دهد. این آزمایش از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی استفاده می‌کند و میزان آب بافت را نیز نشان می‌دهد. غلاف میلین پوشاننده‌ی عصب بیشتر از چربی ساخته شده است که با مولکول‌های آب دافعه ایجاد می‌کند.
در بیماری MS، غلاف میلین آسیب می‌بیند و آسیب تجمع می‌یابد. از این خاصیت برای تشخیص این بیماری می‌توان استفاده کرد.
پتانسیل‌های برانگیخته
پتانسیل برانگیخته، تستی الکتریکی برای پی‌بردن به وضعیت مسیر انتقال پیام عصبی است. پزشک سیم‌ها را روی جمجمه‌ی فرد قرار داده و پاسخ سلول‌های مغزی به برخی فعالیت‌های خاص را بررسی می‌کند؛ برای مثال فعالیت نورون‌های مغزی در هنگام تماشای تلویزیون با زمانی که قرد در حال شنیدن یک صدای خاص است، متفاوت می‌باشد. درنورون‌های آسیب دیده نیز این مسیرها با اختلال مواجه می‌شوند و با استفاده از تشخیص نوع اختلال، می‌توان به بیماری پی برد.
خارج‌سازی مایع مغزی-نخاعی
در فرآیند پانکشن کمری، قسمتی از مایع مغزی-نخاعی یا MS خارج می‌شود و مورد آزمایش قرار می‌گیرد. مایع مغزی-نخاعی اطراف مغز و ستون مهره‌ها را احاطه می‌کند.
برای خارج‌کردن آن، سوزنی بین مهره‌های کمری وارد می‌شود و با استفاده از یک سرنگِ بسیار قوی، به بیرون مکیده می‌شود و ترکیبات مختلف موجود در آن مورد آزمایش قرار می‌گیرند. وجود پروتئین آنتی‌بادی‌های خاصی می‌تواند نشانگر یک بیماری خاص باشد.
آزمایش خون
آزمایش خونی برای نشان‌دادن بیماری MS وجود ندارد؛ اما با استفاده از آن می‌توان احتمال وجود سایر بیماری‌هایی که علائمی مشابه MS دارند را رد کرد.
بیماری لایم، لوپوس، کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی، برخی عفونت‌ها و بیماری‌های ارثی می‌توانند علائمی مانند MS داشته باشند که با آزمایش خون، می‌توان به وجود یا عدم وجود آنها پی‌برد.
