تصور کنید که در هنگام خرد کردن سبزیجات، انگشتتان را میبرید. به سمت روشویی میروید تا آن را بشویید و بعد از آن خودتان را آماده سوزش اجتنابناپذیر مادهی ضد عفونیکننده بر روی زخمتان میکنید.
سوزش ناشی از ضد عفونیکننده شاید فقط چند ثانیه طول بکشد اما اصلا برای چی به وجود میآید؟
Joseph Glajch، شیمیدان تحلیلی ازMomenta Pharmaceuticals در کمبریج میگوید: پاسخ باید اتانول و هیدرژن پراکسید باشد که بیشتر اوقات از عناصر تشکیلدهندهی مواد ضد عفونیکننده هستند. هر دو این عوامل گیرندههایی را در بدن فعال میکنند که احساس سوزش را راه میاندازند.
براساس مقالهای در مجله Nature Neuroscience اتانول گیرندههای وانیلوئید ۱ را که تحت عنوان VR1 شناخته میشود را فعال میکند. طبق گفتههای Glajch، VR1 زمانی که در معرض گرما یا مواد شیمیایی خاصی مانند کپسایسین موجود در فلفل تند قرار بگیرد، مسئول ایجاد احساس سوزش است.
او گفت: VR1 معمولا در دماهای بسیار بالا، حدود ۱۰۷ درجه فارنهایت (۴۲ درجه سلسیوس) یا بیشتر، فعال میشود. او همچنین در گفتگو با Live Science گفت: این گیرندهها معمولا روشن نیستند مگر اینکه شما واقعا بسوزید.
او میگوید: با این حال زمانی که اتانول و گیرنده با یکدیگر تماس پیدا میکنند، اتانول آستانه دما را به کمتر از دمای بدن کاهش میدهد. در نتیجه به صورت غیر منتظرهای شما بدون اینکه بسوزید احساس سوختن میکنید.
او اضافه کرد که سوزشی که افراد هنگام نوشیدن مشروبات الکلی در گلویشان احساس میکنند نیز با خانواده گیرندههای وانیلوئیدی بلقوهی ناپایدار (TRPV) در ارتباط است. براساس یادداشتی که در مجله General Physiology به چاپ رسید، این گیرندهها در سرتاسر درون بدن یافت میشوند.
او گفت: اتانول گیرندههای مشابهای را در مری فعال میکند که باعث احساس سوزش موقت میشود. اگر شما چیزی مثل نوشیدنیهای مخلوط شده، آبجو و یا شراب بخورید، ظاهرا اتانول آن آن قدر بالا نبوده است که باعث فعال شدن این گیرندهها شود.
Glajch گفت: هیدروژن پراکسید گیرندهی دیگری به نام گیرنده انکرین بلقوهی ناپایدار ۱ یا TRPA1 را فعال میکند. این گیرنده نسبت به VR1 کمتر شناخته شده است اما ظاهرا عملکردی مشابه با آن را دارد.
در مطالعهای که در مجله اروپایی Neuroscience منتشر شده آمده است: TRPA1 ممکن است با احساس دردی که به وسیلهیH2O2 [هیدروژن پراکسید] به وجود میآید در ارتباط باشد.
Glajch گفت: خوشبختانه این احساس سوزش که توسط هیدروژن پراکسید و اتانول به وجود میآید زودگذر است. علاوه بر این خطرناک هم نیست. چیزی را از بین نمیبرد و اساسا به دلیل فعال کردن این گیرندهها است.