محققان ارتباط حافظه و ساختار مغز را با دستگاه ایمنی اثبات نموده‌اند.
در دو مطالعۀ جداگانه، پژوهشگران شواهدی را دال بر ارتباط ساختار مغز و حافظه با ژن‌های مربوط به دستگاه ایمنی ارائه کرده‌اند.
دستگاه ایمنی بدن، تعدادی وظیفۀ خطیر بر عهده دارد، از جمله: محافظت از بدن در برابر باکتری‌ها و سلول‌های سرطانی. با این حال، قسمت عمدۀ مغز آدمی به واسطۀ حایلی موسوم به “سد خونی-مغزی۱” از سلول‌های ایمنی موجود در گردش خون جدا شده است؛ و البته همین سد است که به شکل مؤثری مغز را از خطرات عوامل بیماری‌زا و سموم حفظ می‌کند (چرا که جز چند مولکول ریز مانند اکسیژن و کربن دی‌اکسید، مواد دیگر نمی‌توانند از این سد رد شوند). از همین رو، تا همین اواخر تصور بر این بود که دستگاه ایمنی محیطی تأثیر چندانی بر عملکرد مغز ندارد. اما طی چند سال گذشته، شواهد متعددی مبنی بر ارتباط دستگاه ایمنی خونی با کارکرد مغز ارائه گشته است.
محققان دانشگاه‌های بازل۲، ETH زوریخ۳، اولم۴، هامبورگ-اپندورف۵، کونستانز۶، کلن۷، بن۸، لایپزیگ۹ و انستیتو روان‌پزشکی مکس پلانک۱۰، مرکز بیماری‌های تخریب‌کنندۀ اعصاب در آلمان۱۱، طی دو مطالعۀ جداگانه‌ای که انجام داده‌اند، موفق به ارائۀ مدارک قطعی‌تری در زمینۀ ارتباط مرموز دستگاه ایمنی و مغز شده‌اند.
پژوهشگران در اولین مطالعه، که در ژورنال Nature Communications (با IF: 11/329) منتشر شده، به بررسی پروفایل‌های اپی‌ژنتیک۱۲ – مانند الگوهای تنظیمی – در نمونه‌های خون ۵۳۳ آزمودنی بزرگ‌سال و سالم پرداختند.
در مطالعۀ فوق، محققان نوعی پروفایل را شناسایی نمودند که ارتباط تنگاتنگی با ضخامت قشر مخ دارد، خصوصاً در منطقه‌ای از قشر که از نظر کارکردهای مربوط به حافظه حائز اهمیت است.
و اما پژوهشگران در مطالعۀ دوم – که در ژورنال تازه‌وارد Nature Human Behavior انتشار یافته – ژنوم دو گروه از آزمودنی‌های سالمی را که تصاویر منفی را به دو شکل واضح و مبهم به خاطر می‌آوردند بررسی نمودند.
به نظر می‌رسد سویه‌ای از ژن TROVE2 – که نقش آن در بیماری‌های دستگاه ایمنی هم‌چنان در حال بررسی است – با توانایی به یادآوری تعداد بالاتری از تصاویر منفی، مرتبط باشد؛ هر چند تأثیری در عملکرد عمومی حافظه ندارد. این سویه هم‌چنین باعث افزایش کارکرد بخش‌های دخیل در یادآوری تجربیات حسی می‌شود. محققان هم‌چنین دریافتند که ژن TROVE2 با شدت یادآوری خاطرات تروماتیک ارتباط دارد (سویه به عنوان معادل Variant آورده شده است).
پیوست
۱. Blood-Brain Barrier
۲. Basel
۳. Zurich
۴. Ulm
۵. Hamburg-Eppendorf
۶. Konstanz
۷. Cologne
۸. Bonn
۹. Leipzig
۱۰. Max Planck Institute of Psychiatry
۱۱. German Center for Neurodegenerative Diseases
۱۲. Epigenetic
