صدف‌های باریک پست به زودی خواهند توانست تا از باقی ماندن جای زخم و جوش‌خوردگی جلوگیری کنند. ماده‌ای چسبناک که به صورت طبیعی توسط این جانور زیر‌دریایی ترشح می‌شود، یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده چسبی است که به صورت یکپارچه زخم‌ها را در موش‌ها می‌بندد. این چسب می‌تواند برای جلوگیری از باقی ماندن جایِ زخم بعد از جراحی یا بریدگی‌های اتفاقی مورد استفاده قرار گیرد.
آلیسون کووین (Alison Cowin)، که در این تحقیق نقشی نداشت، از دانشگاه جنوب استرالیا می‌گوید:
“ اگر این چسب در انسان مورد استفاده قرار بگیرد، ممکن است گام بزرگ بعدی برای درمان جای جوش‌خوردگی زخم‌ها (scar) محسوب شود.”
اسکار (scar) یا جای زخم زمانی تشکیل می‌شود که کلاژن داربستی در پوست شکسته و تخریب می‌گردد. پس از تخریب، بجای شکل‌گیری مرتب و تار و پودی اصلی، فیبرهای کلاژن به صورت دسته‌های موازی شکل می‌گیرند که ظاهر ناهنجار و آشنای اسکار (scar) ها را ایجاد می‌کند.
یکی از راه‌های کاهش جای جوش‌خوردگی زخم یا اسکار، استفاده کردن از دِکورین (decorin) است، پروتئینی پوستی که در ساختمان کلاژن نقش دارد. اما، چون دکورین ساختمان فیزیکی پیچیده‌ای دارد، ساختن آن سخت است و بنابراین، در کلینیک از آن استفاده نمی‌شود.
ماده ی چسبناک
برای مواجهه با این مشکل، دکتر هیونگ جون چا (Hyung Joon Cha) از دانشگاه علم و تکنولوژی پوهانگ (Pohang) در کره ی جنوبی و همکارانش، نمونه ی ساده شده‌ای از دکورین را ساخته‌اند. آنها، بخش کوچکی از دکورین را با یک مولکول متصل شونده به کلاژن (collagen- binding molecule) و ماده ی چسبناکی که توسط صدف دریایی ترشح می‌شود، مخلوط کردند.
چسب حاصله روی موش‌هایی که زخم‌های گسترده‌ای به عمق ۸ میلی‌متر داشتند، امتحان شد. به این صورت که چسب، روی کل زخم پخش شده و با روکش پلاستیکی شفاف و تمیزی پوشانده شد. در موش‌های گروه کنترل هم، روی زخم فقط روکش پلاستیکی تمیز و بدون چسب قرار داده شد.
تا روز یازدهم، ۹۹ درصد زخم در موش‌های گروه آزمایش (که روی زخم‌هایشان از چسب جدید استفاده شده بود) بسته شده بود؛ درحالیکه در موش‌های گروه کنترل، میزان بسته شدن زخم تا روز یازدهم ۷۸ درصد بود.
تا روز ۲۸ ام هم، موش‌های گروه آزمایش به طور کامل بهبود یافته بودند و اثری از اسکار قابل توجهی در آنها دیده نمی‌شد؛ اما در موش‌های گروه کنترل اسکارهای بنفش رنگ و بزرگ ایجاد شده بود.
بررسی‌های بیشتر زیر میکروسکوپ ثابت کرد که فیبرهای کلاژن در زخم‌هایی که تحت تاثیر چسب بودند، به شکل تاروپودی منظم و اصلی خود بازگشته‌اند. پوست جدید ایجاد شده همچنین دارای فولیکول‌های مو، عروق خونی، غدد چربی و سایر ساختارهایی است که در اسکارها دوباره ساخته نمی‌شوند.
دکتر چا (Cha) می‌گوید:
“ این چسب می‌تواند ساخته شدن کلاژن به صورت طبیعی را تحریک کند چون بار منفی موجود روی بخش‌های مختلف decorin می‌توانند فیبرهای کلاژن را از هم جدا نگه دارند. با این کار، فیبرها بهتر و راحت‌تر می‌توانند به شکل تاروپود به هم بافته شده و دیگر به طور اتفاقی به هم نمی‌چسبند.“
دکتر Cowin می‌گوید:
” نتایج بسیار تاثیرگذار و جالب هستند اما هنوز راه زیادی تا استفاده از آنها در انسان‌ها وجود دارد. موش‌ها در مقایسه با ما که پوست متراکمی داریم، پوست شلی دارند؛ بنابراین، زخم‌های آنها معمولا سریع‌تر و بهتر بهبود می‌یابند و اسکارهای کمتری هم در آنها ایجاد می‌شود.”
به همین دلیل ممکن است این چسب در انسان‌ها به اندازه ی موش‌ها تاثیرگذار نباشد.
اضافه کردن به جعبه ابزار
Cowin می‌گوید:
“امروزه متد‌های جدید برای درمان جای زخم یا اسکار، واقعا مورد نیاز هستند، چون متد‌خای موجود خیلی کارآمد نیستند.”
ژل‌های سیلیکونی، استروئیدها، بانداژهای فشاری، سرما درمانی و لیزر درمانی روش‌هایی هستند که معمولا برای کاهش اسکارها و کمرنگ کردن آنها استفاده می‌شوند؛ ولی این روش‌ها نمی‌توانند اسکارها را به طور کامل پاک کنند.
Cowin در تلاش است تا با استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونالی که نوعی پروتئینِ ناتوان کننده ی روند بهبود زخم را بلوکه می‌کنند، درمان جدیدی برای اسکار پیدا کند.
گروه‌های دیگری هم با توجه به این نکته که خراشیدگی‌ها در رویان و جنین اولیه اسکار ایجاد نمی‌کنند، در تلاشند تا سلول‌های بنیادی جنینی را به زخم‌ها اضافه کنند.
تمام این روش‌ها فعلا فقط در حیوانات تست شده‌اند.
