آزمایش خونی جدیدی میتواند تشخیص دهد که آیا پلاکهای بتا-آمیلوئیدی در مغز فرد تشکیل شدهاند یا نه، علامتی که میتواند نشاندهندهی شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر در فرد باشد.
بیماران مبتلا به آلزایمر اغلب لختههای چسبناکی از بتا-آمیلوئید در مغزشان دارند، هرچند که نقش این لختهها در روند بیماری هنوز نامشخص است. تاکنون تنها روش برای بررسی شکلگیری این پلاکها در مغز یک فرد، اسکنهای گرانقیمت PET و یا پروسهی تهاجمی ضربهی نخاعی آهسته بوده است. اکنون گروهی از دانشمندان توانستهاند یک آزمایش خونی ساده را طراحی کنند که میتواند به پزشکان خانواده کمک کند تا خطر ابتلا به آلزایمر را در افراد مختلف، در طی چکاپهای سلامتی ساده، بررسی کنند.
Randall Bateman از دانشگاه واشنگتون در St Louis که این تست را در کنفرانس Alzheimer’s Association International معرفی کرده است میگوید:
چنین تستی میتواند برای تحتنظر گرفتن هزاران بیمار و شناسایی افرادی که در معرض ابتلا به آلزایمر هستند مورداستفاده قرار بگیرد و امکان شروع درمان، قبل از ایجاد آسیب مغزی و کاهش حافظه را فراهم کند.
بِیتمَن همچنین میگوید این تست میتواند مانند آزمایشات کنترل سالانهی کلسترول (که برای تعیین ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی به کار میرود) مورد استفاده قرار بگیرد. این آزمایش، با اندازهگیری مقادیر نسبی اشکال متفاوت بتا-آمیلوئیدها (که نشان میدهند آیا احتمال تشکیل پلاک در مغز فرد وجود دارد یا خیر) کار میکند. دانشمندان این آزمایش را با مقایسهی نسبتهای انواع مختلف بتا-آمیلوئید در خون ۴۱ نفر و با استفاده از اسکن PET طراحی کردهاند. اسکن PET میتواند نشان دهد چه مقدار بتا-آمیلوئید در مغز تجمع پیدا کرده است.
تشخیص زودهنگام
تلاشها برای یافتن دارویی که بتواند به طور موثری آلزایمر را درمان کند، همچنان ادامه دارد، با این حال شواهد زیادی به دست آمدهاند که نشان میدهند شیوهی زندگی سالم مثل ورزش کردن یا رژیم غذایی سالم، میتواند تا ۳۰ درصد احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد. این تست خونی به صورت تئوریکال میتواند به برخی افراد این اطمینان را بدهد که در خطر ابتلا به آلزایمر نیستند. همچنین میتواند افراد دیگری را که در خطر بوده و نیاز به آزمایشات بیشتر و تغییر شیوهی زندگی دارند، شناسایی کند.
پلاکهای آمیلوئیدی حدود ۱۵ تا ۲۰ سال قبل از بروز اولین علائم آلزایمر شروع به تشکیل میکنند. صرف مثبت بودن جواب آزمایش جدید، به تنهایی نمیتواند دلیل این باشد که فرد قطعا در آینده به آلزایمر مبتلا خواهد شد.
Dean Hartley از مجمع آلزایمر میگوید:
من بسیار به این آزمایش جدید خوشبین هستم اما دوست دارم آن را به صورت تایید شده و معتبر ببینم. این آزمایش در مرحلهی اول روی گروه کوچکی انجام شده است. محققان در تلاش هستند تا این آزمایش را روی گروهی ۱۸۰ نفری تست کنند.
هارتلی در انتها گفته است:
اگر بتوانیم تستی انجام دهیم (و با استفاده از آن احتمال بیماری را پیشبینی کیم)، بخش زیادی از راه را رفتهایم؛ همانطور که در زمینهی بیماریهای قلبی-عروقی، آزمایشهای کلسترول بخش زیادی از کار را انجام دادهاند.