شاید شما هم وقتی سرما خورده‌اید هوس سوپ مرغ کنید؛ احتمالاً دلیلی برای آن وجود دارد. مطالعه‌ای روی موش‌ها به این نتیجه رسیده است که تغییر دادن عادات می‌تواند برای نجات پاسخ ایمنی خود بدن در برابر انواع عفونت‌ها حیاتی باشد.
محققان دانشگاه Yale در این زمینه به یافته‌های جدیدی دست یافته‌اند؛ دادن گلوکز (قند) به موش‌هایی که آنفولانزا دارند باعث نجات جان آن‌ها می‌شود ولی آن‌هایی را که با باکتری آلوده شده‌اند از بین می‌برند. به طوری شگفت‌انگیز این اثر در فقدان پاتوژن‌های واقعی نیز عمل می‌کند. گلوکز همان اثر را بر روی موش‌هایی که فقط مولکول‌های محرک التهاب از باکتری یا ویروس به آن‌ها تزریق شده دارد.
محافظت از مغز
التهاب، فعال شدن عمومی سیستم ایمنی است که با شناسایی مهاجم در بدن اتفاق می‌افتد و بیشتر علائم بیماری‌ها به آن مربوط می‌شود. در این پروسه، بدن برای از بین بردن پاتوژن‌ها ممکن است سلول‌های خودی را نیز نابود کند. این باور هر روز تقویت می‌شود که سالم ماندن از آسیب‌های یک عفونت به تحمل پاسخ ایمنی بدن خودتان، زمانی که مهاجمان را هدف می‌دهد بستگی دارد.
به نظر می‌رسد موش‌ها از پاسخ ایمنی خود با اتخاذ استراتژی‌های تغذیه‌ای نجات می‌یابند. همانند انسان‌ها موش‌ها نیز در ابتدای بیماری اشتهای خود را از دست دادند ولی موش‌هایی که آنفولانزا گرفته بودند سریعاً خوردن را از سر گرفتند. علت موضوع می‌تواند این باشد که باکتری و ویروس‌ها پاسخ‌های التهابی متفاوتی را برمی‌انگیزند و تغذیه‌ی خوب به مقاومت در برابر پاسخ ویروسی کمک می‌کند.
برای آزمایش این مسأله، محققان گلوکزی را که به موش‌ها می‌دادند مدیریت و یا تحریم (!) کردند و یا پروسه‌های متابولیکی مختلفی را در آن دخالت دادند؛ آن‌ها مولکول‌هایی به موش‌ها دادند که پاسخ التهابی شبیه ویروسی یا باکتریایی را در آن‌ها تحریک می‌‌کرد. آن‌ها دریافتند که بدن برای محافظت از سلول‌های مغزی در برابر صدمه یا التهاب به گلوکز نیاز دارد. در صورت عدم وجود گلوکز پاسخ آنتی ویروسی ویژه‌ای سلول‌های عصبی را در مغز نابود می‌کند.
رژیم غذایی کتوژنیک
وقتی موش‌ها در وضعیت دفاع باکتریایی قرار دارند، از نبود گلوکز نفع می‌برند. همانطور که بیشتر متخصصان تغذیه می‌دانند وقتی گلوکزی نباشد متابولیسم چربی جایگزین آن می‌شود؛ این متابولیسم موادی شیمیایی را به وجود می‌آورد که کتون نام دارند.
تعویض کتوژنیک به نظر می‌رسد به موش‌ها در برابر التهابهای باکتریایی کمک کند. اگر به این موش‌ها گلوکز دهید و یا به صورتی دیگر متابولیسم کتونی آن‌ها متوقف شود، آن‌ها به سبب حملاتی شبیه صرع با آسیب‌های نورونی خواهند مرد! محققان اعتقاد دارند که دلیل این امر تولید مقدار زیادی از رادیکال‌های آزاد است که در نتیجه‌ی گوارش گلوکز و التهاب به وجود می‌آیند. بر عکس این قضیه آلوده شدن با ویروس تولید چنین مولکول‌هایی را سبب نمی‌شود.
شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد عدم مصرف گلوکز به نورون‌های تحت فشار استرسی ما کمک می‌کند. رژیم غذایی کتوژنیک برای سلول‌های مغزی بیماران مبتلا به صرع نیز مفید است و حتی آن‌هایی که تومورهای مغزی دارند.
سوپ مرغ
این یافته‌ها شاید به توضیح نسخه‌پیچی‌های قدیمی که می‌گفتند “در زمان سرماخوردگی غذا بخورید و هنگام تب کردن نه” کمک کند. سرماخوردگی بیشتر منشأ ویروسی دارد ولی تب بیشتر به سبب عفونت‌های باکتریایی ایجاد می‌شود. بیشتر تغذیه‌ی ما هم از دیرهنگام شامل غذاهایی است که منابع کربوهیدراتی زیادی دارند؛ کربوهیدرات‌ها عموماً به گلوکز تجزیه می‌شوند.
این کشف می‌تواند به نجات جان انسان‌ها بیانجامد. سپسیس، التهاب سیستمیک شدیدی در بدن است که عموماً در پاسخ به عفونت‌ها رخ می‌دهد و جان یک سوم قربانیانش را می‌گیرد. تلاش‌ها برای مقابله با سپسیس با پرهیز یا غذا دادن به نتایج مناسبی نیانجامیده است. شاید دلیل این بوده باشد که تحقیقات گذشته روی منشأ بیماری زیاد دقت نکرده‌اند؛ اینکه آیا بیماری ویروسی بوده یا باکتریایی؟!
اکنون روش‌های تشخیصی شاید کمک کنند. تغذیه متفاوت در برابر بیماری‌های ویروسی و باکتریایی می‌تواند تفاوت فاحشی را در آمار مرگ‌و‌میر در مقایسه با گذشته نشان دهد.
پاییز در راه است و موج بیماری‌های ویروسی چون انفولانزا در نیکره‌ی شمالی در راه! اتخاذ تصمیم‌های مناسب در تغذیه فراموش نشود. محقق این مطالعه اعتقاد دارد که در مدت بیماری یک تغییر غذایی می‌تواند برنامه‌ی متابولیکی را عوض کند. سوپ مرغ شاید کمک کند ولی خود او چای با عسل را پیشنهاد می‌کند.
