مطالعات جدید بر روی موشها و میمونها امکان تولید واکسنی علیه بیماری سرماخوردگی را بیش از پیش مطرح میسازد.
بر اساس مطالعه صورت گرفته که در تاریخ ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۶ که در ژورنال Nature Communications منتشر شد، موش و میمون هر دو پس از دریافت واکسنهایی آزمایشی، در برابر سویههای مختلف ویروس عامل سرماخوردگی با نام rhinovirus ایمنی نشان میدادند.
در این پژوهش محققین موفق به تولید دو نسخهی متفاوت از واکسن rhinovirus شدند که یکی از آنها بر روی موش و دیگری بر روی میمون مورد آزمایش قرار گرفتهاست. بر اساس اطلاعات منتشر شده، پس از دریافت واکسنها توسط جانوران مورد آزمایش، پاسخ سیستم ایمنی آنها تولید آنتیبادیهای اختصاصی در برابر انواعی از سویههای rhinovirus موجود در واکسن بود.
آنتیبادیها یکی از راههای سیستمایمنی برای پاسخ به عوامل خارجی همچون باکتری و ویروسها هستند. پادتنهای تولیدشده تنها به یک نوع از عوامل مهاجم حساس خواهند بود. پس از مواجهه با عامل عفونی از جمله ویروس، در صورت تولید پادتن، حافظه ایمونولوژیکِ قدرتمندی به منظور مقابله سریعتر در برخوردهای ثانویه ایجاد خواهد شد. لذا شانس ایجاد بیماری کاهش خواهد یافت.
واکسنها به عنوان اعلانی زودهنگام نسبت به بیماری عمل میکنند. واکسنها سبب تحریک سیستمایمنی و تولید آنتیبادی میگردند و در نتیجه مواجهه با عامل بیماریزای واقعی با پاسخ بسیار سریع بدن همراه خواهد شد.
واکسنها بر اساس نوعشان ممکن است حاوی انواع ضعیفشده ویا مردهی عوامل عفونی باشند. با این حال بیماری سرماخوردگی در اثر ویروسی واحد ایجاد نشده و تعداد بیشماری از سویههای ویروسی موجب وقوع این بیماری میگردند.
به منظور خنثیسازی انواع گوناگونی از rhinovirus ها، محققان ۲۵ سویه متفاوت این گروه را به واکسن مخصوص موش اضافه نمودند. این میزان برای واکسن میمون برابر با ۵۰ سویه بود. دانشمندان پس از تزریق ویروسها، موفق به ردیابی ۲۵ نوع آنتیبادی مرتبط با واکسن شدند. نتایجی مشابه در مورد میمونها نیز رخ داد.
در قدم بعدی پژوهشگران به جداسازی آنتیبادیهای مورد نظر از جریان خون حیوانات اقدام کرده و آنها را در محیط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاکی از توانایی آنتیبادیها برای جلوگیری از ابتلای سلولهای انسانی به این ویروس در ظرف آزمایشگاهی بود. با این حال محققین اقدام به ابتلای حیوانات ذکر شده به سرماخوردگی برای بررسی نتایج نکردند.
این مطالعه نشان از توانایی بالقوه برای مقابله با ویروس سرماخوردگی دارد. طبیعتا برای تولید واکسنی علیه بیماری سرماخوردگی مطالعات بیشتری نیاز خواهد بود. مارتین مو، استاد دانشگاه علوم پزشکی Emory و نگارنده ارشد پژوهش اظهار داشت:
بدون شک قدم بعدی در این مسیر، آزمایش واکسن روی انسان خواهد بود!