تصور کنید در حال حرکت در یک خیابان شلوغ هستید و افراد زیادی در اطراف شما درحال عبور هستند. همانطور که مسیر خود را در شلوغی طی میکنید مغز شما متوجه برخی چهرهها میشود اما بقیه چهرهها را نادیده میگیرد. اما چرا؟ فرایندی که مغز انتخاب میکند به کدام چهرهها اهمیت دهد و کدامیک را نادیده بگیرد چگونه است؟
مطالعهی جدید منتشر شده در Nature Human Behavior، توسط پروفسور Ran Hassin، Yaniv Abir و پروفسور Alexander Todorov، توضیح میدهد که چگونه ذهن ناخودآگاه چهرهها را تشخیص میدهد و دو نوع چهرهی مرتبط با تهدید و احساس غلبه و چهرهای که قابل اعتماد است را برای مشاهده آگاهانه انتخاب میکند.
Hassin و تیم تحقیق او ۶ آزمایش را به کمک ۱۷۴ شرکتکننده، انجام دادند. در این آزمایشها محققان ۳۰۰ مجموعه عکسی را که به سرعت تغییر میکردند به شرکتکنندگان نشان دادند. در یک لحظه عکسی از چهرهی یک انسان و لحظهای دیگر یک شکل هندسی به شرکتکنندگان نشان داده میشد. از شرکتکنندگان خواسته شده بود به محض مشاهده چهره انسان دکمهای را فشار دهند.
با وجود زیاد بودن محرکها (تصویرها و تغییر سریعشان)، تنها چند ثانیه طول میکشید تا مغز تشخیص دهد که درحال مشاهده یک چهره است و اطلاعات این تصویر را برای پردازش به مغز خودآگاه ارسال کند. محققان مشاهده کردند چهرههایی که سریعتر از بقیه در ذهن شرکتکنندگان ثبت میشدند چهرههایی بودند که قدرت و غلبه را نشان میدادند.
Hassin توضیح میدهد:
مغز ما همواره وظیفه مهمی را برعهده دارد: تشخیص اینکه کدام تحریک شایسته توجه آگاهانه و کدام محرک بی اهمیت است. الگوریتم ذهنی که ما کشف کردهایم به دقت، غلبه و تهدید را در اولویت قرار میدهد. ما عینا مشاهده کردیم که مغز به چه سرعتی این تصاویر را از ذهن ناخودآگاه در سطح خودآگاه ثبت میکند.
مقالات مرتبط:
پرده از رازِ چگونگی تشخیص چهره توسط مغز برداشته شد!
گوسفند همانند انسان، توانایی بالایی در تشخیص چهره دارد
در طول دههی گذشته Hassin تحقیقات خود را روی ناخودآگاه انسان، تصمیمگیری، حافظه، انگیزه و چگونگی شکلگیری ایدهها، متمرکز کرده است. همانطور که او توضیح میدهد، این مطالعه فرایندها ناخودآگاهی را که آگاهی ما را شکل میدهند، توضیح میدهد. این فرایندها بسیار مهم هستند و اغلب براساس انگیزه شخص میباشند. برای مثال اگر درحال اجتناب از خطر هستید مغز شما چهرههای تهدیدکننده را از بین شلوغی انتخاب و از آنها دوری خواهد کرد.
مقاله مرتبط: نورونها چهرههای آشنا را ثبت میكنند، حتی اگر شما آنها را تشخيص ندهيد!
در نگاهی به آینده Hassin امیدوار است این مطالعه راه را برای درک بهتر اوتیسم، PTSD۱ و دیگر اختلالات روانی، هموارتر کرده باشد. ممکن است در آینده بتوانیم به مغز آموزش دهیم که برخی چهرهها را تهدیدکننده درک نکند. این عمل برای افراد مبتلا به PTSD و افسردگی بسیار مفید خواهد بود. همچنین میتوانیم به افراد مبتلا به اوتیسم آموزش دهیم که نسبت به روابط اجتماعی حساستر باشند.
این مطالعه نه تنها در درک چگونگی عملکرد ذهن ناخودآگاه پیشگام است بلکه به دانشمندان در درک اختلالات رفتاری و روانی کمک میکند.
۱. اختلال استرس پس از سانحه