کیم کارداشیان وست میگوید خوردن جفت سطح انرژی او را بالا برد. جنیوری جونز، بازیگر سریال Mad Men، از خوردن جفتش به عنوان درمانی برای افسردگی بعد از زایمان تعریف میکند. اما خوردن جفت یک نفر بعد از زایمان – عادتی که آشکارا درحال پیشرفت در سراسر جهان است – واقعا برای سلامتی مفید است؟ در واقع بر اساس اولین بررسی عمیق این موضوع، جواب نه است.
در دو مطالعه ی جدید، محققان نتیجه گرفتند مادرانی که جفتهایشان را میخورند در مقایسه با مادرانی که یک دارونما (مادهای هیچ اثری ندارد) مصرف کردند، هیچ تفاوت چشمگیری در خلق و خو، سطح انرژی، سطح هورمونی، یا در برقراری ارتباط با نوزادشان تجربه نکردند.
مارک کریستال، عصبشناس علوم رفتاری در دانشگاه ایالتی نیویورک، بیش از ۴۰ سال این رفتار را – که به پلاسنتوفاژی (Placentophagy) معروف است – در جانوران دیگر مورد مطالعه قرار داده است. وی میگوید:
این آزمایش نشان میدهد که بخش بزرگی از آنچه اتفاق میافتد (اگرچه نه همه) در واقع اثر پلاسیبو است.
مقاله مرتبط: برای نخستین بار: انتقال امن دارو به جفت
انسانها تنها گونهای نیستند که جفتشان را میخورند. در واقع، تمام پستانداران این کار را میکنند. در موشها، پلاسنتوفاژی مادران را برای شروع مراقبت از فرزاندانشان تحریک میکند و درد زایمان را تسکین میدهد؛ هم جفت و هم مایع آمنیونی حاوی فاکتوری هستند که به عنوان یک مسکن مرتبط با مورفین عمل میکند. اما این که پلاسنتوفاژی در انسان هم چنین اثراتی دارد یا نه هنوز مشخص نیست. چیزی که اشکار است این است که انجام این رفتار در حال افزایش است.
در سالهای قبل از ۱۹۷۰ خوردن جفت در طب سنتی چینی گاهاً برای درمان تعداد زیادی از بیماریهای مردان و زنان استفاده میشده است. امروزه، کتابهای راهنمای آشپزی هستند که دستورالعملهایی برای ذخیره و درست کردن وعدهها و خوردنیهایی بر اساس جفت ارائه میدهند. بیشتر مصرفکنندگان امروزی ابتدا جفت را میجوشانند و خشک میکنند و سپس له کرده و آن را به شکل یک قرص شبه ویتامین در میآورند.
برای بررسی هر گونه اثر پلاسنتوفاژی در انسانها، شارون یانگ – مردمشناس پزشکی در دانشگاه نوادا در لاس وگاس – و تیمش ۲۷ فرد سالم و بارداری را که قبل از آن که وارد این مطالعه شوند تصمیم بر خوردن جفتهایشان گرفته بودند، در مطالعه شان شرکت دادند. این زنان محققان را چهار بار در بین هفتهی سی و ششم بارداری و هفتهی سوم بعد از زایمانشان ملاقات کردند. در این ملاقاتها، شرکتکنندگان نمونههای بزاق برای ارزیابیهای هورمونی تهیه و گروهی از پرسشنامهها را تکمیل کردند. در این بررسیها، بعضی از آنها روزانه به مدت سه هفته از داروهایی که از جفت خودشان ساخته شده بود مصرف کردند، در حالی که بقیه از داروهایی استفاده کردند که شامل مکملهای دارونمایی بودند که از گوشت یا گوشت مصنوعی گیاهخواری ساخته شده بودند. شرکتکنندگان نمیدانستند که از کدام دارو استفاده میکنند.
مقاله مرتبط: آنچه در مورد یائسگی و بارداری باید بدانید!
محققان در مجلهی Woman and Birth گزارش کردند که قرصهای جفتی هیچ تغییری در سطح هورمونهای زنان شرکتکننده – که میتوانست به طور بالقوه بر روی همه چیز از انرژی یک مادر تا خلق و خویش را تحت تاثیر قرار دهد – ایجاد نکرد. محققان در همین شماره از این مجله اعلام کردند که در واقع قرصهای جفتی به طور کلی هیچ تاثیر چشمگیری در خستگی و افسردگی بعد از زایمان نداشتند.
تنها وجه تشابه واقعی میان گروهها هیچ ارتباطی با پلاسنتوفاژی نداشت: افسردگی، اضطراب و استرس که در ارتباط با خستگی، کیفیت پایین خواب، حمایت اجتماعی کم از سوی دوستان و خانواده و کاهش رضایت از زندگی زناشویی بودند.
یانگ و همکارانش در ارتباط با چند مورد اخطار میدهند. اندازهی مطالعهی آنها کوچک و به صورت خودگزینی بود، که میتواند تفاوتهای میان درمان و گروههای کنترل را بپوشاند. و کریستال میگوید که دوست دارد گروهی اضافی را که نه جفت مصرف کرده است و نه دارونما، مورد بررسی قرار دهد. او همچنین میگوید گروه آنها اثرات مفید بالقوهی دیگر پلاسنتوفاژی – مانند تسکین درد – را مورد بررسی قرار نداد در حالی که میتوانست زمینهی بررسیهای آینده باشد.
پس آیا مادران باید جفت هایشان را بخورند؟
ملیسا چینی، ماما و مردم شناس پزشکی از دانشگاه ایالتی در کروالیس، اهمیتی به خطرات نمیدهد، به خصوص اگر مادران احساس میکنند خوردن جفت به انها کمک میکند. وی میگوید: تا وقتی که زنان خوردن آن را امن مییابند، مشکلی وجود ندارد.