پارابن نام دسته ای از مواد نگه دارنده های مصنوعی است که در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند کرم های ضدآفتاب، مرطوب کننده ها و انواع لوسیون ها استفاده می‌شود. محققان پی برده اند بیشتر از آن چه قبلا تصور می‌شد، سلامت بدن را با اختلال مواجه می‌کند.
نتایج تحقیقی که موسسه ی بین المللی تغذیه دانمارک انجام داد نشان داده است، اثرات زیان آور این ماده -با تجمع آن در بافت های مختلف بدن- را نشان می‌دهد. متیل، پروپیل و بوتیل اشکال مختلف پارابن هستند که رایج ترین شکل مصرفی آن در مواد آرایشی و بهداشتی بوتیل پارابن است و کاربرد آن جلوگیری از رشد باکتری ها می‌باشد. این مواد تاکنون مورد آزمایش های فراوانی قرار گرفته اند چراکه محققان از مدت ها اثرات مخرب از جمله اختلال در عملکرد غده ها وتولید هورمون با کاهش تولید اسپرم و تغییر عملکرد تخمدان ها و بیضه ها، پیش بینی می‌کردند. همچنین پارابن احتمالا نقش بسزایی در پیشرفت سرطان سینه ایفا می‌کند، در برخی افراد نیز ممکن باعث ایجاد واکنش های آلرژیک نظیر کهیر یا اسپاسم برونش شود. علاوه برآن، در نوزادان و کودکان، اختلال در رشد و نقص عملکرد سیستم ایمنی نیز شایع ترین اثر این مواد است.
همچنین در آزمایشی دیگر که روی موش های نر و ماده پیش از تولد انجام شد، اثرات بوتیل پارابن در موش ها نر شامل تغییرات پروستات و کاهش توانایی بیضه ها در تولید هورمون جنسی و در موش های ماده تغییراتی در بافت پستان ها و تحلیل تخمدان ها مشاهده شد.
برخی دیگر از اثرات جانبی نیز تنها در صورت استفاده در دوز بالا مشاهده شدند اما اثرجانبی مشترک در همه ی آزمایش ها، کاهش تولید اسپرم بوده است.
با اثبات این ادعا، استفاده ازاین ماده در برخی مواد غذایی و آرایشی در اروپا ممنوع اعلام شد و در برخی دیگر با رعایت محدوده ی خاصی همچنان ادامه دارد.
حال برای بررسی همه جانبه ی این ماده، تنها بررسی لوسیون ها و سایر موادی که بر پوست انسان اعمال می‌شوند، کافی نیست، شناسایی دوز های اثرگذار این ماده در بدن انسان نیز ضروری است.
هرچند که مقدار بسیار کم این ماده ممکن است اختلالی در سلامت ایجاد نکند، بهتر از پیش از خرید محصولات آرایشی و بهداشتی، ترکیبات آن ها را بررسی کرده و برای احتیاط بیشتر از خرید آن ها خودداری کرد.
منبع:
- livestrong.com
- medscape.com
