طبق مطالعه پزشکی Northwestern منتشر شده در Cell Reports، محققان قادر به توقف رشد گلوبوبلاستوما، سرطان مغزی تهاجمی با مهار آنزیمی به نام CDK5 شدند.
براساس گفته‌های دکتر سوبهاس موکهرجی، استادیار پژوهشی آسیب شناسی و اولین نویسندۀ این مطالعه، کشف این اثر آنزیم تنظیم کننده بر گلیوبلاستوما ممکن است به پیشرفت دراز مدت بر اساس گزینه‌های درمانی فعلی منجر شود. موکهرجی گفت:
میزان مرگ و میر ناشی از گلیوبلاستوما در سی سال گذشته تغییری نداشته است. داروهای فعلی، تموزولومید، هنگامی که تومور عود می‌کند، تا حدودی موثر است و یکی از مشکلات عمده گلیوبلاستوما بازگشت آن است.
CDK5 یک پروتئین کیناز است، دسته‌ای از آنزیم‌ها که عملکرد پروتئین‌ها را تغییر می‌دهد و نقش مهمی در تنظیم پروتئین و آنزیم‌ها ایفا می‌کند. به گفته موکهرجی، در حالی که CDK5 قبلاً با اختلالات نورودژنراتیو همراه با بیماری آلزایمر شناخته شده بود، درگیری آن با گلیوبلاستوما اخیرا تایید شده است.
مقاله مرتبط: با توجه به مطالعه جدید، سلول‌های سرطانی در بافت سفت رشد می‌کنند
احتمال بالایی از بازگشت گلیوبلاستوما از سلول‌های بنیادی گلیوما، سلول‌های بنیادی سرطانی که از رشد تومورها حمایت می‌کنند، سرچشمه می‌گیرند. موکهرجی، که تحقیق این سلول‌های بنیادی گلیوما را از زمانی که یک فوق دکترا در دانشگاه اموری بود انجام داده است، صفحه نمایش ژن مدل‌های مگس سرکه مبتلا به تومورهای مغزی را علیه ۲۹ مدل جداگانه بررسی کرده، ۲۹ مدلی که هر کدام با یک ژن واحد خاموش شدند.
موکرجی و همکارانش متوجه شدند که تومورهای مگس کاهش یافته و تعداد سلول‌های بنیادی سرطانی پس از خاموش شدن ژن کدگذاری شده برای CDK5 کاهش می‌یابد. در انسان، پس از تجزیه و تحلیل داده‌های ژنتیکی بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما در اطلس ژنوم سرطان، اطلاعات ژنتیکی از ۱۱،۰۰۰ بیمار مبتلا به سرطان تحت حمایت موسسات ملی بهداشت (NIH)، آنها تعداد زیادی از بیماران مبتلا به گلوبوبلاستوم را کشف کردند، که مقادیر بالایی از آنزیم را داشتند.
موکهرجی گفت:
ما آزمایشات خود را در آزمایشگاه آغاز کردیم و متوجه شدیم که CDK5 سطح بالایی از تکثیر را در سلول ها ترویج می‌دهد و به همین دلیل تکثیر می یابند و رشد می‌کنند. ما سلولهایی را که بیشتر تمایل به تکثیر داشتند را جدا کردیم و متوجه شدیم که آنها دارای CDK5 بالایی نسبت به آن‌هایی هستند که تمایل کمتری به تکثیر دارند.
مقاله مرتبط :چگونه سرطان می‌تواند مقاوم به درمان شود؟
با توجه به خاصیت تنظیم کنندگی رشد CDK5، محققان یک مهار کننده CDK5 تجربی را به سلول‌های گلوبوبلاستوم انسان اعمال کردند، و متوجه شدند که رشد تومور را متوقف کرد و تمایل سلول‌های بنیادی سرطانی را به تکثیر،از طریق از دست دادن برخی از توانایی‌های تجدید خود، کاهش داد.
علاوه بر این، آنها تنها دو مورد از سه طبقه بندی اصلی گلیوبلاستوما را کشف کرده‌اند که CDK5 بسیار بیان شده است، که نشان می‌دهد بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما زیرمجموعه سوم – مزانشیمال – ممکن است از فواید یکسانی بهره‌مند نشوند.
مقاله مرتبط: داروی جدیدی که ممکن است با مقاومت درمانی سرطان مبارزه کند
نویسندگان خاطرنشان می‌سازند که کاهش تمایل به تکثیر، همراه با خاصیت دارو و توانایی عبور از سد خونی مغزی، آن را کاندیدای عالی برای درمان می‌کند. در واقع، موکهرجی در حال حاضر با مرکز نوآوری مولکولی و کشف مواد مخدر Northwestern کار می‌کند تا یک نسخه پیشرفته و وطنی این دارو را ایجاد کند. او امیدوار است ظرف چند ماه برخی از مدل ها را تولید و آزمایش کند.
موکهرجی پیش بینی می‌کند که درمان آینده می‌تواند به عنوان خط مقدم درمان در هماهنگی با شیمی درمانی عمل کند. داده‌های اولیه نشان می‌دهد که CDK5 در عود مجدد تومور متمرکز است، بنابراین مهارکننده CDK5 ممکن است تصور شود که به دو روش عمل می‌کند: توقف رشد تومورها و جلوگیری از بازگشت آنها.
موکهرجی گفت:
هم اکنون ایده این است که بقایای سلول‌های بنیادی گلیوما را پس از شیمی درمانی بکشیم. این‌ها سلولهایی هستند که همچنان پافشاری می‌کنند و باعث عود می‌شوند.
