درمان ایدز ترکیبی از داروهاست که یک یا دو بار در روز مصرف میشود. این نحوهی درمان افراد را با مشکلات زیادی رو به رو میسازد. اما محققان راه حلی برای این موضوع پیدا کردهاند. این راه حل قرصی است که یکبار در هفته مصرف میشود.
محققان از انیستیتوی فناوری ماساچوست (MIT) و Brigham و بیمارستان زنان در بوستون یک کپسول خوراکی علیه عوامل رتروویروسی تولید کردهاند که در طول یک هفته و به آرامی آزاد میشود.
یافتههای جدید گروه برای درمان HIV تولید میشوند. این یافته باعث میشود که فرد به جای داروهای گوناگونی که در طول روز دریافت میکند، در طول هفته تنها یک دارو دریافت کند.
سرپرست تیم Robert Langer استاد انیستیتوی David H. Koch و همکارانش معتقد هستند که تمامی داروها در یک کپسول گردآوری شدهاند که میتواند با مشکل فعلی (درمان علیه رتروویروسها) مقابله کند. تحقیقاات نشان داده است که ۳۰ درصد افراد آلوده به HIV داروهای خود را به طور کامل دریافت نمیکنند.
Langer و همکارانش یافتههای خود را در مجلهی Nature Communications منتشر کردهاند.
HIV و داروهای ضد ویروسی
HIV یک ویروس است که به سلولهای ایمنی حمله و آنها را نابود میکند. سلولهای تخریب شده توسط HIV برای رفع عفونت و بیماری بسیار اهمیت دارند. اگر این عملکرد درمان نشود، ممکن است به ایدز منتهی شود. هنگامی که فرد سیستم ایمنیاش به شدت آسیب ببیند، مستعد بیماریهای سخت و دشوار میشود.
در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۶.۷ میلیون نفر در جهان به HIV و ایدز مبتلا بودند. از این میان ۱.۸ نفر جدیدا به این عفونت آلوده شده بودند.
بیشتر بخوانید: چگونه از ابتلا به ایدز جلوگیری کنیم؟
در حدود ۳۰ سال پیش بود که افراد آلوده به HIV به گونهای بیمار میشدند که سرانجامشان مرگ حتمی بود. امروزه این ویروس به راحتی با داروهای ضد ویروس کنترل میشود. این داروها سطح ویروس HIV را بدن کاهش میدهند.
برای درمان موفقیت آمیز هر روز بایستی ترکیبی از داروهای ضد ویروس مختلف مصرف شود. اما بیماران به سختی میتوانند به مصرف این داروها ادامه دهند.
Giovanni Traverso عضو انجمن MIT ذکر میکند:
یکی از موانع اصلی در درمان و پیشگیری در HIV پیوستگی است. توانایی مصرف دوزهای مکرر و منظم برای بهبود تأثیر قابل توجهی در پیشرفت بیماری دارد. این داروی آهسته رهش مساوی یا بهتر از دزهایی است که مداوما و به صورت روزانه جهت درمان HIV مصرف میشوند.
جاسازی جعبهی قرص در یک کپسول
با این ذهنیت محققان در سال ۲۰۱۶ تصمیم به تولید دارویی گرفتند که اینگونه اثر گذار بوده و دوهفته میتواند در معده باقی مانده و دارو را آهسته آهسته آزاد کند.
در مطالعات پیشین Langer و همکارانش نشان دادند که کپسول آهسته رهش آیورمکتین چگونه باعث درمان مالاریا میشود.
در آخرین بررسی، هدف تیم این بود که آیا کپسول میتواند برای HIV موثر باشد که در این مورد تغییراتی لازم بود صورت گیرد.
کپسول اصلی حاوی یک پلیمری بود که شش بازو داشت. هر بازو با یک دارو قفل شده بود و دارو در اطراف آن پیچیده بود. پس از مصرف دارو پیچ خوردگی بازوها باز شده و دارو آزاد میشود.
در درمان HIV بازوها بایستی بتوانند انواع داروها را با سرعت و در زمان متفاوت آزاد کنند. اما این روش به دلیل طرحبندی اصلی دارو امکانپذیر نیست.
و اینگونه بود که تیم دارو را با شرایط مد نظر آداپته کرد. ساختار اصلی این دارو نیز از یک پلیمر واحد تشکیل شده بود، اما شش بازو داروهای متفاوتی را نگه داشته بودند. این ویژگی با کمک پلیمر ترشحی فراهم آمد.
Traverso میگوید:
این دارو به مثابه آن است که یک جعبه قرص همراه داشته باشد. حال شما در یک کپسول برای هر روز چیز جدیدی دارید.
تأثیر قرص بر خوکها
برای آزمایش اینکه آیا کپسول جدید بر HIV موثر است یا نه، سه داروی ضد ویروسی را برای درمان و پیشگیری از HIV به کار بردند. این داروها شامل داروهای زیر بودند.
- dolutegravir
- rilpivirine
- cabotegravir
در آزمایش کپسول آهسته رهش در خوکها، محققان دریافتند که کپسول به راحتی به معدهی حیوان وارد شده و در طول یک هفته و به آهستگی اثر خود را اعمال میکند.
پس از رها شدن کامل دارو، دزانتگرانهای کپسول، به دارو اجازه میدهند که دارو به راحتی از دستگاه گوارش عبور کند.
البته کپسول قبل از استفاده به عنوان درمان و پیشگیرنده از ابتلا به HIV بایستی ابتدا در انسان مورد آزمایش قرار گیرد. اما دانشمندان معتقدند که نتایج آنها قطعی و درست است.
دانشمندان قدرت بالقوه کپسول را در سطح جمعیت مورد بررسی قرار داده و دریافتهاند که این دارو میتواند تا ۲۰ درصد اثر پیشگیرنده در برابر HIV را افزایش دهد. همچنین در طول ۲۰ سال آینده از ابتلای ۲۰۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰۰ به HIV در قارهی آفریقا جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: HIV
Anthony Fauci مدیر موسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی میگوید:
داروی خوراکی طولانی الاثری که تهاجم کمتری دارد، در آینده یکی از مهمات ما برای جلوگیری از وقوع ایدز پاندمیک میباشد.
همانگونه که میدانیم، داروها و ابزارهای جدید برای پیشگیری از ابتلا به HIV با اثر گذاری بیشتر و به کارگیری رویکرد جدیدتر از شیوع HIV در سطح جهانی جلوگیری میکند. مطالعاتی مانند این ما را در دستیابی به این هدف نزدیکتر میکند.