دانشمندان کشف کردهاند که به طور طبیعی ویروس میتواند به عنوان یک روش ایمونوتراپی برای درمان تومور مغزی یا دیگر سرطانهایی که به مغز گسترش یافتهاست مورد استفاده قرار گیرد.
آنها نشان دادند که نوعی از ویروس به نام رئوویروس از سد خونی مغزی عبور کرده تا به تومور برسد، جایی که تکثیر پیدا می کند و سلولهای سرطانی را از بین میبرد. آنها همچینین فهمیدند که رئوویروس میتواند سیستم ایمنی بدن را برای حمله به سرطان فعال کند.
این یافتهها در مجلهی Science Translational Medicine منتشر شده است.
نویسندگان مطالعه، از دانشگاه لیدز و موسسه تحقیق سرطان در لندن، معتقد هستند که درمان با رئوویروس میتواند با پیوستگی دیگر روش های درمان سرطان برای افزایش قدرت آنها مورد استفاده قرار گیرد. – کارآزمایی بالینی در همین مورد در حال انجام است.
چون ویروس تنها موجب عفونت سلولهای سرطانی میشود و سلولهای سالم را رها میکند بنابراین تنها عوارض جانبی شبیه آنفولانزا دیده میشود.
تا کنون دانشمندان فکر میکردند که ویروس به دلیل سد خونی مغزی – یک غشای حفاظتی اطراف مغز- ممکن نیست بتواند از خون وارد مغز شود. این به آن معناست که تنها راه ورود ویروس به مغز تزریق آن میباشد- که این خود چالش برانگیز است- برای تمام بیماران نمیتواند استفاده شود و به گونهی منظم نمیتواند تکرار گردد. اما تحقیق نشان داد که ویروس میتواند با استفاده از قطرهای درون وریدی وارد شود.
نه بیمار در در مطالعهای که نتایج آن انتشار یافت شرکت کردند. آنها یا سرطانهایی داشتند که از نقاط دیگر بدن به مغز آنها گسترش یافته بود یا دارای گلیوماهایی– سرطان مغزی که سخت درمان میشود- و پیش آگهی ضعیفی دارند.
تمام بیماران باید تومورهایشان با جراحی برداشته میشد. چند روز قبل از عمل، به آنها ویروس قطرهای داده شد. به موازات اینکه تومور برداشته شد، مورد بررسی قرار گرفتند تا دستیابی ویروس به مغز، حتی مکانهای عمقی تحلیل شود. در هر نه بیمار، ویروس به هدف دست یافته بود.
بیشتر بخوانید:
- علت بیماری پارکینسون بیارتباط با ویروسها نیست
- ایمونوتراپی، ترکیبی ایمن و مؤثر در بیماران متاستاز ملانوما
- خفاشها ویروسها را پخش میکنند، چون برای مبارزه نکردن با آنها تکامل یافتهاند
- افق روشن درمان تومور مغزی: دانشمندان سرعت رشد تومور مغزی را میکاهند
محققان همچنین دریافتند که حضور رئوویروس دستگاه ایمنی بدن را با گلبولهای سفید و سلولهای T کشنده که به سمت حمله به سرطان کشیده میشوند تحریک میکند. نمونههای بافتی بیمارانی که جراحی تومور داشتند ولی ویروس درمانی نداشتند به عنوان گروه شاهد وجود داشت.
زمانی که با گروه کنترل مقایسه شد، نمونههای تومور افرادی که رئوویروس را داشتند اینترفرون بیشتری داشت. اینترفرون پروتئینی که دستگاه ایمنی بدن را فعال میکند.
دکتر عادل سامسون، مدیر و آنکولوژیست در موسسه سرطان و پاتولوژی، در لندن میگوید:
این اولین بار است که ویروس درمانی توانسته است از سدخونی مغزی عبور کند و میتواند راه عبوری برای استفاده بیشتر از این روش درمانی برای درمان سرطانهای مغزی مهاجم باشد.
این مطالعه برای نشان دادن این بود که ویروس میتواند به مغز تحویل داده شود. و نه تنها توانست به هدف خود دست یابد بلکه دستگاه ایمنی بدن را برای حمله به سرطان تحریک کرد.
همکار مدیر آلن ملکر، پروفسور ایمونوتراپی در موسسه تحقیق سرطان، در لندن، می گوید:
دستگاه ایمنی ما برای دیدن سرطان خوب نیست- قسمتی به این دلیل است که سلولهای سرطانی مشابه سلولهای بدن هستند و قسمتی هم به این دلیل است که سلول های سرطانی توانایی این که دستگاه ایمنی ما را کور کنند دارند- اما دستگاه ایمنی در دیدن ویروسها خیلی خوب است.
در مطالعهی ما، توانستیم نشان دهیم که رئوویروس میتواند سلولهای سرطانی را در مغز عفونی کند. و این امر مهم است چون دستگاه ایمنی بدن سلول های سرطانی که مرئی هستند را میبیند.
کارآزمایی بالینی در حال انجام
یافتههای تحقیق نخستین که روی ۹ نفر از بیماران انجام شد اینک در حال بررسی است. برای اولین بار در جهان، کارآزمایی شروع شده است که بیماران در آن رئوویروس را همراه با روشهای رادیوتراپی و شیمی درمانی استاندارد که پس از جراحی انجام میشود دریافت میکنند.
یک بیمار با سرطان مغزی به نام گلیوبلاستوما درمان را دریافت کردهاست. در ماههای بعد از جراحی، او شانزده دوز از ویروس را درکنار شیمی درمانی و رادیوتراپی دریافت کرد.
با وجود اینکه آزمون نخست، نشان داد که رئوویروس توانست به هدف با دوزی پایین دست یابد، پزشکان تصمیم گرفتند چون خاصیت تحریک کنندگی توسط رئوویروس برای دستگاه ایمنی وجود دارد آن را به دفعات برای فرد تکرار کنند.
مطالعه با هدایت سوزان شورت، پروفسور آنکولوژی بالینی در لیدز، انجام شده و او میگوید:
حضور سرطان در مغز مانند دمیدن در سیستم ایمنی است. حضور رئوویروس مقابله را به دنبال دارد و دفاع را برای واکنش تحریک میکند. امید ما این است که تاثیر اضافهی ویروس در تقویت پاسخ به تومور، میزان سلولهای سرطانی کشته شده با درمانهای استاندارد رادیوتراپی و شیمی درمانی را افزایش دهد. سرطان مغز ویرانگر است. برای زمان درازی ما درمانی برای پیشنهاد دادن به بیماران نداشتیم، ولی تحقیق انجام شده در دانشگاه لیدز یا هر جای دیگر دستیابی نوینی را به ما پیشنهاد میکند.
کارآزمایی به رهبری لیدز شناسایی میکند که بیمار تحمل لازم را برای دریافت ویروس با پیوستگی سایر درمان ها دارد یا این روش سمی است. ولی پروفسور شورت میگوید هدف بلند مدت، در همکاری با سایر مراکز تحقیقی انگلستان، این است که بفهمیم ویروس درمانهای استاندارد را موثرتر میکند یا خیر.
سارا لیندسل، رئیس اجرایی خیریه تومور مغزی، که در تامین هزینهها مشارکت دارد، گفت:
تومورهای مغزی، زندگی خیلیها را میگیرد. تنها راه برای تغییر، تحقیق است. این اخبار از دانشگاه لیدز و موسسه تحقیق سرطان مورد استقبال تمام انسانهایی که با ویرانگری این بیماری بیرحم سروکار دارند قرار میگیرد.
با توجه به اشکال تحقیق سرطان انگلستان، حدود ۱۱۰۰۰ مورد جدید سرطان مغز در این کشور سالانه گزارش میشود. تنها ۱۴ درصد بیماران برای ده سال یا بیشتر به دنبال تشخیص تومور ابتدایی یا بدخیم زنده میمانند.