ادم مغزی حالتی است که مایع در اطراف مغز تجمع می‌یابد . این حالت می‌تواند موجب افزایش فشار درون جمجمه‌ای شود .
تورم یا التهاب بخشی از پاسخ طبیعی بدن به آسیب است . ادم تورمی است که طی آن مایعات در بخشی از بدن تجمع می‌یابند و می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن اتفاق بیفتد . اما اگر این ادم در مغز اتفاق بیفتد مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت .
ادم مغزی موجب محدودیت خون‌رسانی به مغز می‌شود . خون برای مغز اکسیژن را فراهم می‌کند ؛ چیزی که برای عملکردش لازم است . کمبود اکسیژن در مغزمی تواند باعث آسیب سلول‌های مغز و یا حتی مرگ آن‌ها شود .
فشار درون جمجمه‌ای یا ICP بسته به علت اولیه می‌تواند بر بخش خاصی از مغز و یا کل آن اثر کند .
ادم مغزی توانایی ایجاد آسیب‌های غیرقابل‌برگشت و گاها کشنده‌ای را در پی دارد .
علائم:
علائم ادم مغزی شامل چه مواردی می‌شود ؟
- سردرد
- تهوع
- استفراغ
- سرگیجه
- مشکلات حافظه
- اختلال تکلم
- تشنج
- از دست رفتن دید
- درد گردنی
- اختلال حرکت
- از دست رفتن آگاهی
این علائم با توجه به شدت ادم و دلیل ایجاد آن می‌تواند متغیر باشد .
علل:
ICP مرتبط با ادم مغزی دلایل گوناگونی می‌تواند داشته باشد از جمله :
- آسیب مکانیکی مغز
آسیب مکانیکی یا همان تروما حاد می‌تواند ناشی از افتادن یا تصادف رانندگی باشد
- سکته ایسکمیک
این حالتی زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون جریان اکسیژن به مغز را محدود کند . کمبود اکسیژن باعث آسیب سلول‌های مغز ، تورم و فشار می‌شود .
- تومور مغزی
تومور مغز از طریق فشار آوردن به سایر نقاط مغز یا جلوگیری از خروج مایعات از مغز باعث افزایش فشار درون جمجمه شود .
- عفونت
عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌تواند باعث ادم مغزی شود . برای مثال انسفالیت عفونتی است که باعث ایجاد التهاب در مغز و افزایش فشار درون جمجمه‌ای در ادامه می‌شود .
- خونریزی مغزی
وقتی یک رگ خونی در مغز پاره شود این حالت رخ می‌دهد که باعث افزایش التهاب و فشار درون حفره جمجمه می‌شود .
- ارتفاع زیاد
ادم مغزی در ارتفاعات بیش از ۴۰۰۰متر ممکن است رخ دهد .
تشخیص
تشخیص ادم مغزی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد . چرا که دلایل و علائم زیادی قابل تصور است .
برای تشخیص یک پزشک باید مراحل زیر را انجام دهد :
- معاینه بالینی سر و گردن
- تصویربرداری CT scan یا MRI از سر
- تست های خونی در آزمایشگاه
- معاینه عصب‌شناختی
درمان
ادم مغزی باید سریعا تحت مراقبت‌های پزشکی قرار بگیرد تا ریسک آسیب‌های دائمی مغز و حتی مرگ کاهش یابد .
درمان با توجه به شدت ادم و دلیل ایجاد آن می‌تواند متغیر باشد . اما باید شامل موارد زیر گردد :
- دارودرمانی
پزشکان از داروها برای کاهش تورم و لخته‌های خونی استفاده می‌کنند . یکی از این داروها آسپیرین است که خون را رقیق می‌کند و ریسک ایجاد لخته‌های خونی را کاهش می‌دهد .
- جراحی
در موارد شدید جراحی ممکن است برای کاهش فشار درون جمجمه ضروری باشد . جراحی می‌تواند به صورت برداشتن بخشی از جمجمه و ترمیم آسیب‌هایی مثل پارگی یک رگ خونی باشد . یکی از علل دیگر می‌تواند ونتریکلوستومی باشد . این کار به صورت واردکردن یک لوله پلاستیکی به داخل جمجمه و تخلیه مایع اضافی انجام می‌شود .
- سرما دهی
این درمان شامل کاهش دادن دمای بدن است که باعث بهبود تورم می‌شود .
- اوسموتراپی
در این روش با استفاده از داروها آب را از مغز خارج می‌کنند تا جریان خون به مغز زیاد شده و فشار سر کاهش یابد .
چشم‌انداز
ادم مغزی می‌تواند پیامدهای شدید و جبران‌ناپذیری داشته باشد . درآمد نهایی تا حد زیادی به محل آسیب ، شدت ادم و سرعت دریافت تدابیر درمانی وابسته است .
برای پزشکان ضروری است تا با مراقبت‌های سریع و مناسب پزشکی ریسک مشکلات بعدی را کاهش دهند .
