تصور این که فضای مجازی تاثیر منفی بر سلامت روان دارد، بسیار شایع است. با این حال، محققانی که یک مطالعه‌ی جدید طولانی مدت انجام داده‌اند، می‌گویند این موضوع ممکن است درست نباشد!
تاثیرات احتمالی رسانه‌های اجتماعی بر جوانان به گونه‌ای است که دشوار است هر شخصی به راحتی تلفن همراه خود را خاموش کند!
برخی مطالعات نشان می‌دهند که جوانان می‌توانند اعتیاد پیش‌رونده‌ای به رسانه‌های اجتماعی پیدا کنند.
در همین حال، سایر مطالعات، اعتیاد به رسانه‌های اجتماعی را مرتبط با خواب بی‌کیفیت، اعتماد به نفس ضعیف و به طور بالقوه سلامت روان ضعیف می‌دانند.
با این حال، یک مطالعه‌ی جدید این باور را که استفاده از رسانه‌های اجتماعی باعث افسردگی می‌شود، رد می‌کند.
مطالعات قبلی این ادعا را تنها بر اساس یک نقطه نظر در زمان به دست آوردند؛ ولی این مطالعه‌ی جدید یک رویکرد بلندمدت را در پیش گرفت.
Taylor Heffer، سرپرست نویسندگان مطالعه از دانشگاه Brock در St. Catharine’s، کانادا، می‌گوید:
شما باید افراد یکسانی را در طول زمان دنبال کنید تا به این نتیجه برسید که استفاده از رسانه‌های اجتماعی باعث ایجاد علائم افسردگی بیشتری می‌شود.
با استفاده از دو نمونه‌ی بزرگ طولی، ما توانستیم به طور تجربی این فرضیه را آزمایش کنیم.
اثر واقعی رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان
این مطالعه بر روی دو گروه جدا از شرکت‌کنندگان تمرکز داشت. یک گروه متشکل از ۵۹۴ نوجوان از Ontario، کانادا، در سال‌های تحصیلی ششم، هفتم و هشتم بود. گروه دیگر شامل ۱۱۳۲ دانش‌آموز غیر فارغ‌التحصیل بود.
تیم پژوهشی، گروه جوان‌تر را به مدت ۲ سال و هر سال ۱ بار ارزیابی کرد؛ ولی گروه دانش‌آموزان مسن‌تر را از اولین سال دانشگاه، سالیانه به مدت شش سال زیر نظر گرفت.
سوالات آن‌ها بر روی این موضوع تمرکز داشت که دانش‌آموزان چه مقدار زمان را در طی هفته و آخر هفته صرف رسانه‌های اجتماعی می‌کنند؛ هم‌چنین چه مقدار زمان را صرف فعالیت‌هایی از قبیل تماشای تلویزیون، ورزش و انجام تکالیف می‌کنند.
محققان نشانه‌های افسردگی را هم زیر نظر داشتند. آن‌ها این علائم را برای دانش‌آموزان غیرفارغ‌التحصیل، با توجه به “مرکز مطالعات اپیدمیولوژی برای معیار افسردگی” سنجیدند. آن‌ها برای شرکت‌کنندگان جوان‌تر، یک سیستم مشابه ولی مرتبط‌تر با سن را استفاده کردند.
سپس، محققان اطلاعات را تجزیه و تحلیل کردند؛ به این ترتیب که اطلاعات را با توجه به سن و جنس جداسازی کردند. یافته‌ها نشان داد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی، بعدها منجر به علائم افسردگی نمی‌شود. (این یافته‌ها در مجله‌ی Clinical Psychological Science به چاپ رسیده است.) این موضوع در هر دو گروه از شرکت‌کنندگان صادق بود.
هم‌چنین دانشمندان دریافتند که در خانم‌های نوجوان، علائم افسردگی بالا به دلیل استفاده از رسانه‌های اجتماعی است.
Heffer اشاره می‌کند:
خانم‌ها در این سن احساس سرخوردگی می‌کنند و ممکن است به رسانه‌های اجتماعی روی بیاورند تا احساس بهتری داشته باشند.
کاهش ترس از رسانه‌های اجتماعی
این یافته‌ها نشان می‌دهد که استفاده‌ی بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی، باعث افسردگی نمی‌شود. از همه مهم‌تر، این یافته‌ها ممکن است ترس‌های عمومی را از تاثیرات تکنولوژی برطرف سازد.
همان طور که Heffer توضیح می‌دهد:
هنگامی که والدین تیترهای رسانه‌ها از جمله “افسردگی فیس بوکی” را می‌خوانند، به طور ذاتی یک فرضیه ایجاد می‌شود که استفاده از رسانه‌های اجتماعی باعث افسردگی می‌شود. اخیرا نیز سیاست‌مداران در حال بحث در مورد راه‌های مقابله با اثرات استفاده از رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان هستند.
به احتمال زیاد، تفاوت در عواملی مانند شخصیت فرد، نقش مهمی بر نحوه‌ی تاثیر رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان دارد. برای مثال، برخی افراد جوان ممکن است به طور منفی، استفاده از رسانه‌های اجتماعی را به عنوان ابزاری برای مقایسه در نظر بگیرند؛ در حالیکه سایر جوانان ممکن است فقط برای ارتباط نزدیک با دوستان خود از رسانه‌های اجتماعی استفاده کنند.
هم‌اکنون دانشمندان به انگیزه‌هایی نیاز دارند تا به مقامات، متخصصان پزشکی و والدین کمک کنند که بهترین مسیر را در این زمینه پیش ببرند.
